Ligging van die OosseeDie Oossee (Baltiese See)Die Oossee in Darłowo, PoleWintertyd: Die bevrore Oossee naby Wismar, Duitsland
Die Oossee (ook bekend as die Baltiese See, afgelei van LatynsMare Balticum) is ’n see wat deel vorm van die Atlantiese Oseaan en omring word deur Denemarke, Swede, die Baltiese lande, Pole,[1] asook Duitsland, Finland en Rusland. Dit is 'n binnesee in Noordoos-Europa met 'n wateroppervlakte van 413 000 vierkante kilometer, 'n maksimum diepte van 459 meter tussen die Sweedse vasteland en die eiland Gotland en 'n waterinhoud van sowat 21 600 kubieke kilometer.[2] Dit is die wêreld se grootste brakwatersee. Die Oosseegebied word – afhangende van die geografiese definisie van die gebied – deur tussen 50 en 85 miljoen mense bewoon.[3]
Van oudsher was die Oosseegebied een van die gewildste vestigingsebiede in Europa. Wikings en die Duitse Hanseverbond het al vroeg seeroetes en handelshawens hier ontwikkel wat Noord-Europeërs eeue lank met mekaar verbind het. Baksteengotiese geboue in kusstede getuig nog steeds van die groot rykdomme wat destyds deur koopmanne versamel is.
Soutwater uit die Noordsee en soetwater uit riviere vermeng in die Oossee sodat sy soutgehalte byvoorbeeld net voor die Duitse eiland slegs 'n derde van dié van die Noordsee se water beloop. Die gemiddelde soutinhoud is slegs 0,8 persent en staan gelyk aan dié van brakwater.[4] Dit maak van die Oossee 'n habitat vir plante en diere wat sowel in soet- asook in soutwater kan lewe. Die groot verskeidenheid van landskapsvorme en habitatte is nie tot die kusgebiede beperk nie – die Oossee se onderwaterwêreld varieer ook grootliks in hierdie opsig: Seegras- en steenvelde, fonteinkruidbosse, mosselbanke of rietvelde is net enkele voorbeelde.
Toegang tot Atlantiese Oseaan
Die Oossee beskik oor slegs 'n enkele natuurlike toegang tot die Atlantiese Oseaan en is met 'n gemiddelde diepte van 55 meter 'n relatief vlak see. Sy lae suurstof- en soutinhoud maak dit kwesbaar vir besoedeling: voedingstowwe uit die landbou en menslike nedersettings wat na die Oossee weggevoer word hou net soos vervoer, klipmynbou en boubedrywighede langs die kuslyn 'n permanente ekologiese bedreiging vir die see in.
Skadelike stowwe, wat robbe en die see se visrykdom bedreig, besmet die Oossee oor 'n gemiddelde sestig jaar, aangesien die uitruiling van water met die Noordsee en Atlantiese Oseaan baie stadig gebeur. Dit neem in statistieke opsig tussen 25 en 35 jaar voordat een liter soutwater, wat van die Noord- na die Oossee vloei, weer na sy oorsprong teruggevoer word. Daarenteen neem dit in die Noordsee net vier jaar totdat een liter water weer in die ope Atlantiese Oseaan is. Skeepsongelukke waarby olietenkskepe betrokke kan wees het hier rampspoediger gevolge as in ander seegebiede. Daarnaas word die seelewe se aanteelbasis deur oorbevissing bedreig.
Die lande, wat die Oossee begrens, sien in kloksgewyse volgorde as volg daaruit:
.JPG)
