Eigenamt

S Eigeamt isch es Amt vo de Habsburger gsi, wo d Dörfer bi irer Stammburg Habschbrg umfasst het. S Gebiet ghört hüt zum Bezirk Brugg im Kanton Aargau.

Zum Eigeamt het s Gebiet zwüsche de Aare, de Rüüs und em Cheschtebärg ghört. Di hütige Gmeinde, wo vom Mittealter bis ins Joor 1798 zum Eigeamt ghört hei, sind Birr, Biret, Brunegg, Habsburg, Huse, Lupfig, Mülige, Schärz, Schinznach-Bad (ehemols Birrelauf) und Windisch.

Zwüschem 11. und em 13. Johrhundert isch es de Habsburger möglich gsi, fascht alli Herrschaftsrächt in de Dörfer rund um d Habschbrg z übercho. Si sind in de Dörfer meischt Grund- und Grichtsherre gsi und hei au d Zähntherrschaft gha. Wo Brugg um s Johr 1200 umme s Schtadträcht het übercho, isch es us em Eigeamt usgschide worde. Im 1397 hei d Habsburger s Eigeamt irem Chloschter Königsfälde gschänkt und im 1415ni hei d Bärner s Eigeamt eroberet und alli Herrschaftsrächt vo de Habsburger übernoh. D Rächt vo Königsfälde sind erscht mit de Reformation und de Uflösig vom Chloschter im 1528i zu Bärn cho. Königsfälde isch Sitz vom Landvogt worde und s Eigeamt isch jetz s Oberamt Königsfälde gsi. Ufglöst worde ischs Amt im 1798i noch de Usruefig vo de Helvetische Republik.

Im Zämehang mit dere Landschaft wird de Begriff Eigeamt mängisch hüt no bruucht, me redt aba – wenn's um d Gmeinde Birr, Beret und Lupfig goht – vom Birrfäld.

• Andreas Steigmeier: Eigeamt. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.