Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

Marta Baldó

Marta Baldó
Vida
Nacimientu Villajoyosa (es) Traducir, 8 d'abril de 1979 (45 años)
Nacionalidá España
Estudios
Llingües falaes castellanu
Oficiu
Oficiu ximnasta rítmica
Premios
Cambiar los datos en Wikidata

Marta Baldó Marín (8 d'abril de 1979, Villajoyosa (es) Traducir) ye una ex ximnasta rítmica española, bicampeona del mundu y medaya d'oru nos Xuegos Olímpicos d'Atlanta 1996.

Empecipió la so carrera nel Club Atlético Montemar d'Alicante, y en 1994 pasó a formar parte de la seleición nacional de ximnasia rítmica d'España na modalidá de conxuntos.[nota 1] De magar, toles medayes que llogró en competiciones oficiales fueron consiguíes como miembru del conxuntu español. Esi mesmu añu foi medaya de plata nel concursu xeneral del Campeonatu Mundial de París, amás de consiguir dos medayes de bronce nos dos finales por aparatos, la de 6 cuerdes y la de 4 aros y 4 maces.[nota 2][nota 3] Nel añu 1995 apostó'l Campeonatu Européu de Praga nel que se proclamó subcampeona d'Europa en 3 pelotes y 2 cintes, amás de llevase otres dos medayes de bronce nel concursu xeneral y na final de 5 aros. Esi mesmu añu proclamóse campeona del mundu per primer vegada. Sería na competición de 3 pelotes y 2 cintes nel Campeonatu Mundial de Viena. Amás d'esti oru, llevóse dos plates nel concursu xeneral y na final de 5 aros.[nota 4]

En 1996 conquistó'l so segundu títulu mundial na final de 3 pelotes y 2 cintes del Campeonatu Mundial de Budapest, competición na que se llevó tamién la plata nel concursu xeneral. Esi añu llogró'l mayor ésitu de la so carrera deportiva al convertise en campeona olímpica na modalidá de conxuntos nos Xuegos Olímpicos d'Atlanta, al pie de les sos compañeres Nuria Cabanillas, Estela Giménez, Lorena Guréndez, Tania Lamarca y Estíbaliz Martínez.[1] Tres esta consecución, el conxuntu foi bautizáu pelos medios como les Neñes d'Oru.[2][3]

En 2013 #estrenar en YouTube el documental Les Neñes d'Oru, dirixíu por Carlos Beltrán, que narra la hestoria del conxuntu campeón olímpicu n'Atlanta al traviés d'entrevistes a les mesmes ximnastes, y en 2016 asistió xunto al restu del equipu a la Gala 20ᵘ Aniversariu de la Medaya d'Oru n'Atlanta '96 en Badayoz.[4][5][6][7] Tien diverses distinciones, ente elles la Medaya d'Oru de la Xeneralidá Valenciana al Méritu Deportivu (1996), la Orde Olímpica del Comité Olímpicu Español (1996), la Placa d'Oru de la Real Orde del Méritu Deportivu (1996), la Copa Barón de Güell nos Premios Nacionales del Deporte (1997), y la Medaya d'Oru de la Real Orde del Méritu Deportivu (2015). Dende 2011 un polideportivu en Villajoyosa lleva'l so nome, y una cai n'Alicante va llevar el nome de Ximnastes olímpiques alicantines» en aprobándose en 2017.[8] Ye amás, xunto con Estela Giménez, Bito Fuster y Lorea Elso, la ximnasta rítmica española con más medayes en Mundiales, con un total de 8.[9]

Biografía deportiva

Entamos y primeres competiciones

#Empecipiar na ximnasia rítmica con 9 años d'edá, en 1989, primero como actividá extraescolar del so colexu y dempués nel Club Atlético Montemar d'Alicante, club del que surdieron otres ximnastes españoles importantes como Carolina Pascual o Estela Giménez. En 1992 foi quinta nel Campeonatu d'España Individual na categoría júnior y tercera nel Campeonatu d'España de Conxuntos nesa mesma categoría col exerciciu de 6 aros. N'avientu de 1992 consiguió la medaya de bronce tanto na xeneral como na final de 6 aros col conxuntu júnior nel Campeonatu d'España de Conxuntos en Málaga. Esti conxuntu del Montemar taba formáu por Marta, Estela Giménez, Verónica Lillo, Lucía Melendo, Jéssica Salido, Montserrat Soria y Marina Zaragoza.

El Ximnasiu Moscardó, nel distritu de Salamanca (Madrid), foi'l llugar d'entrenamientu de la seleición nacional de ximnasia rítmica hasta 1997.

En 1993 llogró'l bronce nel Campeonatu d'España Individual «A» de Valladolid na categoría júnior. En payares d'esi añu, na Copa d'España de Sevilla, foi bronce na xeneral, n'aru y en maces, y plata en pelota.[10][11] N'avientu de 1993 llogró la medaya de plata na xeneral y dos medayes d'oru nes finales por aparatos (la de 6 cuerdes y la de 4 aros y 4 maces) col conxuntu de primera categoría nel Campeonatu d'España de Conxuntos, celebráu en Xixón. Esti conxuntu montemarino taba integráu por Marta, Noelia Fernández (capitana), Estela Giménez, Violeta Giménez, Peligros Piñero, Jéssica Salido y Montserrat Soria, dalgunes de les cualos fueron componentes de la seleición española. En 1994 consiguió la plata na categoría d'honor nel Campeonatu d'España Individual «A». Nestos campeonatos nacionales siempres tuvo compitiendo col Club Atlético Montemar.[12]

Etapa na seleición nacional

1994: llegada al equipu y Mundial de París

En 1994, en participando nel Campeonatu d'Europa Júnior de 1993, la seleccionadora nacional Emilia Boneva #escoyer pa ser ximnasta individual sénior y participar asina nel Campeonatu d'Europa de Tesalónica, clasificándose nel puestu 21 nel concursu xeneral individual.[13] Dende esi mesmu añu pasó a formar parte de la seleición nacional de ximnasia rítmica d'España na modalidá de conxuntos hasta empiezos de 1997.[14] Mientres esti tiempu convivió col restu de les componentes del equipu nun xalé en Canillejas y entrenó nel Ximnasiu Moscardó de llunes a sábadu primeru unes 6 hores y dempués hasta 8 hores diaries nel añu previu a los Xuegos Olímpicos, nel que dexaron de dir al colexu. El conxuntu foi entrenáu pola mesma Emilia Boneva y por María Fernández Ostolaza. La coreógrafa dende 1994 hasta 1998 foi Marisa Mateo.[15]

Marta (centru) nel podiu de la xeneral del Mundial de París (1994).

Esi añu, los dos exercicios fueron el de 6 cuerdes, onde s'usó como música la banda sonora de The Addams Family, compuesta por Marc Shaiman, y el de 4 aros y 4 maces, qu'emplegó la tema «Roxura español». N'ochobre de 1994, con 15 años, participó na so primer competición internacional oficial col conxuntu, el Campeonatu del Mundu de París, llogrando la plata nel concursu xeneral y dos bronces na competición de 6 cuerdes y na de 4 aros y 4 maces.[nota 5][16] Nos dos primeros díes de competición tuvo llugar el concursu xeneral, nel que'l conxuntu español llogró una puntuación total de 38,700, unes 225 milésimes menos que'l conxuntu de Rusia, en llogrando una nota de 19,350 en cada unu de los dos exercicios. Nos dos finales por aparatos, apostaes l'últimu día, el combináu español consiguió dos talos terceros puestos, siendo superáu per Rusia y Bulgaria. Na final de 6 cuerdes llogró una puntuación de 19,400 y na final de 4 aros y 4 maces una nota de 19,325.[17] El conxuntu d'esi añu taba integráu tamién por Lorena Barbadillo, Paula Cabu, Estela Giménez, Regina Guati y Amaya Uriondo, con Violeta Giménez y María Pardo como suplentes. Amás, anque nun fueron convocaes esi añu, #atopar nel conxuntu Maider Esparza y Lucía Fernández Haro. A final de temporada retiraron la mayoría d'elles.[18]

1995: Européu de Praga y primer títulu mundial en Viena

Componentes del conxuntu en 1995


 Puestu
Marta Baldó Titular nos dos exercicios
Nuria Cabanillas Suplente en 3 pelotes/2 cintes Titular en 5 aros


Estela Giménez Titular nos dos exercicios
Tania Lamarca Titular nos dos exercicios
Estíbaliz Martínez Titular en 3 pelotes/2 cintes Suplente en 5 aros


María Pardo Titular nos dos exercicios
Maider Esparza Suplente nos dos exercicios
Marta (segunda a la izquierda) col restu del conxuntu español en París (1995).

Dende finales de 1994 hasta empiezos de 1995 fuéronse incorporando al conxuntu ximnastes como Dilayla Romeo, Estíbaliz Martínez, Tania Lamarca y Nuria Cabanillas, permaneciendo Marta, Estela Giménez, María Pardo y Maider Esparza. Al igual que nel añu anterior, Baldó sería ximnasta titular nos dos exercicios, amás d'exercer de capitana del equipu hasta la so retirada en 1997. Esi añu hubo rotación de los aparatos nos conxuntos, polo qu'hubo que componer nuevos montaxes pa los dos exercicios del equipu.[nota 6] Amás, el númberu de ximnastes que tenía d'haber nel tapiz pasó esi añu a ser cinco, en llugar de los seis qu'había enantes. Nel exerciciu de 5 aros usó una adautación de la pieza Asturies (Lleenda), perteneciente a la Suite española Op. 47 de Isaac Albéniz. El tangu «Branu porteño», de Astor Piazzolla, foi la tema emplegada nel exerciciu de 3 pelotes y 2 cintes.[19]

N'abril de 1995 tuvo llugar la primer competición de la temporada, el Tornéu Internacional de Portimão, onde s'estrenaron los nuevos exercicios y el conxuntu llogró'l bronce tanto nel concursu xeneral como na final de 5 aros. La selmana siguiente apostóse'l tornéu de Karlsruhe. Nél, el conxuntu español, por cuenta de una mala calificación nel exerciciu de 5 aros, llogró un sestu puestu nel concursu xeneral. Amás, na final del mistu de 3 pelotes y 2 cintes tamién llograríen la sesta plaza. Por cuenta de esta mala actuación, María Fernández y Emilia Boneva fixeron dellos cambeos nel equipu, asitiando a Tania como titular nos dos exercicios en llugar de Maider Esparza. Darréu participaríen en diversos torneos y exhibiciones en Corbeil-Essonnes, Manresa, Alicante o Liévin.

En xunetu tuvo llugar el so únicu Campeonatu Européu de Ximnasia Rítmica apostáu, el de Praga. Ellí llogró'l tercer puestu nel concursu xeneral y nel concursu de 5 aros, y el segundu puestu nel de 3 pelotes y 2 cintes.[20] Nel concursu xeneral, apostáu de primeres, el combináu español llogró una nota de 18,900 nel exerciciu de 3 pelotes y 2 cintes y de 19,725 nel de 5 aros, lo que sumó una puntuación acumulada de 38,625, llogrando asina'l tercer puestu por detrás de Bulgaria y Rusia, que se llevaron la medaya de plata y oru respeutivamente. Esi tercer llugar tamién-yos dio la clasificación pa les finales por aparatos que s'apostaríen na xornada posterior. Na competición de 3 pelotes y 2 cintes #los españoles quedaron segundes a solu 7 milésimes de la primer posición, que la llevó nesta ocasión Bulgaria. Na final de 5 aros volvieron quedar terceres, superaes por ruses y búlgares.[21][22]

El conxuntu proclamándose per primer vegada campeón del mundu de 3 pelotes y 2 cintes nel Mundial de Viena (1995).

A finales d'agostu empezaron les competiciones de preparación pal Campeonatu Mundial. Primero apostóse na ciudá holandesa de Deventer el tornéu Alfred Vogel Cup, una de les competiciones internacionales más importantes. Nesta cita, el conxuntu español conquistó los trés medayes d'oru apostaes: la del concursu xeneral, la de 5 aros y la de 3 pelotes y 2 cintes. Díes dempués, l'equipu español llogró la medaya de plata nel tornéu International Group Masters d'Hannover, siendo superáu namái pol conxuntu rusu.

Un mes dempués del tornéu alemán, tuvo llugar el so segundu Mundial, el Campeonatu del Mundu de Viena, onde, col exerciciu de 3 pelotes y 2 cintes, llogró la so primer medaya d'oru nesta competición, amás de llograr tamién dos medayes de plata nel concursu xeneral y nel de 5 aros. En primer llugar apostóse'l concursu xeneral, nel que #los españoles consiguieron una calificación de 19,650 nel exerciciu de 3 pelotes y 2 cintes y de 19,750 nel de 5 aros, que fadríen una nota acumulada de 39,400, siendo superada esta puntuación solo per Bulgaria.[23] Esi segundu puestu fizo que l'equipu llograra la clasificación automática pa la competición de conxuntos nos Xuegos Olímpicos d'Atlanta, que s'apostaríen un añu dempués.[24] La xornada siguiente, na final del mistu, el conxuntu español llogró con una nota de 19,800, superar en 25 milésimes a les búlgares, llogrando asina la medaya d'oru na competición de 3 pelotes y 2 cintes. Na final de 5 aros, foi'l conxuntu búlgaru'l que por 25 milésimes, ganó la competición per delantre de #los españoles, que llograríen de nuevu una nota de 19,800.[25][26][27][28]

Pa 1996 la modalidá de conxuntos diba aceptase per primer vegada nos Xuegos Olímpicos, que s'apostaríen esi añu n'Atlanta.[nota 7] Les integrantes del equipu dexaron de dir al so colexu, el centru priváu Nuesa Señora de Altagracia, pa concentrase na preparación de la cita olímpica. Pa la nueva temporada realizáronse unos nuevos montaxes tantu pal exerciciu de 3 pelotes y 2 cintes, como pal de 5 aros. La música del nuevu exerciciu d'aros yera un medley de dellos cantares pertenecientes a musicales norteamericanos, principalmente «America», compuesta por Leonard Bernstein ya incluyida en West Side Story, o «I Got Rhythm» y «Embraceable You», temes creaes por George Gershwin y qu'apaecieron na banda sonora d'Un americanu en París. Pela so parte, nel exerciciu de 3 pelotes y 2 cintes pal añu 1996, emplegóse la melodía de «Amanecer andaluz», tema que yá usara Carmen Acedo nel so exerciciu de cuerda de 1991, anque con otros arreglos.[29]

En payares de 1995, l'equipu español viaxó a Tokiu pa participar nel tornéu añal denomináu Epson Cup, nel que los dos meyores conxuntos del añu pertenecíen col equipu xaponés. N'avientu tuvo llugar una concentración de tol equipu español nel Centru d'Altu Rendimientu de Sierra Nevada (Granada).

1996: segundu títulu mundial en Budapest y oru nos Xuegos Olímpicos

Componentes del conxuntu en 1996


 Puestu
Marta Baldó Titular nos dos exercicios
Nuria Cabanillas Suplente en 3 pelotes/2 cintes Titular en 5 aros


Estela Giménez Titular nos dos exercicios
Lorena Guréndez Titular en 3 pelotes/2 cintes Suplente en 5 aros


Tania Lamarca Titular nos dos exercicios
Estíbaliz Martínez Titular nos dos exercicios
Maider Esparza Suplente nos dos exercicios

Mientres el primer semestre de 1996, el conxuntu español participó en diverses competiciones preparatorias, como Kalamata Cup, Karlsruhe, Corbeil o Ciudá de Zaragoza, nes que siempres ocuparía un puestu de medayista. A principios de mayu recibieron nel Ximnasiu Moscardó la visita de la prestixosa baillarina y coreógrafa cubana Alicia Alonso, que-yos impartió una clase maxistral. Tamién grabaron nesos meses dos anuncios de televisión pa Cola Cao, patrocinador del Programa ADO, y otru pa Campofrío, entós patrocinador de la Real Federación Española de Ximnasia. Esi añu incorporóse Lorena Guréndez, qu'en mayu, poco antes del tornéu preolímpicu apostáu en Zaragoza, pasaría a ser titular del conxuntu nel exerciciu de 3 pelotes y 2 cintes por cuenta de la retirada de María Pardo. Pela so parte, Estíbaliz Martínez pasó a ocupar tamién el puestu de titular que María había dexáu vacante nel exerciciu de 5 aros.[30] A lo llargo d'anguaño, Baldó siguiría siendo titular en dambos exercicios.

A finales de xunu, a pocu más d'un mes de los Xuegos Olímpicos, apostóse'l Campeonatu del Mundu de Budapest, onde Baldó llogró la so segunda medaya d'oru nun Mundial, repitiendo na competición de 3 pelotes y 2 cintes, amás de llograr una medaya de plata nel concursu xeneral.[31] El primer día de la competición de conxuntos tuvo llugar el concursu xeneral, nel que l'equipu español llogró una nota de 19,700 en dambos exercicios, que lo llevó a la segunda posición con 39,400 puntos, a dos décimes del conxuntu búlgaru, que repitió la medaya d'oru llograda l'añu anterior.[32][33] A otru día apostáronse los dos finales por aparatos. Na final de 3 pelotes y 2 cintes, #los españoles, con una puntuación de 19,816, revalidaríen el títulu llográu nel Mundial anterior nesa mesma competición, esta vegada superando en 16 milésimes la nota del equipu rusu.[34] Na final de 5 aros, el conxuntu español tuvo que conformase col cuartu puestu con una puntuación de 19,699.[35][36][37]

Competición de conxuntos n'Atlanta
El conxuntu español en llogrando la medaya d'oru nos Xuegos Olímpicos d'Atlanta.

A principios d'agostu apostóse la competición de conxuntos nos Xuegos Olímpicos d'Atlanta. L'equipu español llegó a la Villa Olímpica'l 13 de xunetu, llegando a participar nel desfile de los deportistes mientres la ceremonia d'apertura de los Xuegos, que tuvo llugar el 19 de xunetu. La competición de ximnasia rítmica tendría llugar nel Stegeman Coliseum, un pabellón asitiáu na ciudá de Athens, a unos 100 quilómetros d'Atlanta. La seleición nacional allegó a la cita olímpica con un conxuntu integráu por Marta, Nuria Cabanillas, Estela Giménez, Lorena Guréndez, Tania Lamarca y Estíbaliz Martínez. Solo pudieron convocase a los seis ximnastes titulares per parte del conxuntu, polo que la ximnasta suplente, Maider Esparza, quedóse fora de la convocatoria. Al igual qu'asocediera enantes nel Campeonatu Mundial de Budapest, Lorena Guréndez foi la ximnasta suplente nel exerciciu de 5 aros, ente que Nuria Cabanillas #ser nel de 3 pelotes y 2 cintes.[38]

El 1 d'agostu tuvieron llugar los preliminares, nos que los nueve conxuntos que se clasificaren pa competir nos Xuegos Olímpicos, apostáronse los seis places finalistes. Nel exerciciu de 5 aros, l'equipu español llogró una puntuación de 19,500, y nel de 3 pelotes y 2 cintes, consiguió una nota de 19,466. Finalmente'l conxuntu español #clasificar pa la final en segunda posición con una nota acumulada de 38,966, a solu 50 milésimes del primer puestu, que sería nesa ocasión pal conxuntu búlgaru.[39]

El 2 d'agostu tuvo llugar la gran final. Na primer rotación, la de 5 aros, el conxuntu español llogróse poner primero con una nota de 19,483, a solu 17 milésimes del conxuntu rusu, que quedó de la mesma per delantre del búlgaru. Quedaba entá la rotación final, la de 3 pelotes y 2 cintes, exerciciu col que les españoles llograren ser bicampeonas del mundu. Nesta segunda y última rotación, la nota de 19,450 de les búlgares foi igualada pol conxuntu español, asegurándose asina la medaya de plata. La puntuación final del conxuntu sería de 38,933. Solo'l conxuntu rusu podía arrampuña-yos la primer posición, pero una mala nota d'execución por causa de dellos errores mientres l'exerciciu, fizo que nun pudiera superar na puntuación definitiva a #los españoles, que s'axudicaron finalmente la medaya d'oru. Foi la ximnasta individual Almudena Cid, que s'atopaba siguiendo la competición, quien corrió hasta'l vestuariu nel que s'atopaben les ximnastes españoles pa informa-yos de los fallos de les ruses y de que por tanto diben ser casi con toa seguridá medaya d'oru. L'equipu español convirtióse con esti trunfu nel primer campeón olímpicu de la hestoria na modalidá de conxuntos, amás de tratase tamién de la primer medaya d'oru olímpico na ximnasia española. Baldó llogró amás ser el 7ᵘ deportista español más nuevu en consiguir una medaya olímpica, al faelo con 17 años y 116 díes.[40]

El conxuntu español, visiblemente emocionáu, xubió al primer caxón del podiu tres Bulgaria y Rusia, que fueron segunda y tercer respeutivamente. A pesar de que la Carta Olímpica prohibe la publicidá na equipación deportiva, les ximnastes llevaron nel podiu un maillot con un logotipu similar al de Campofrío, patrocinador del equipu, dempués de que fueren encamentaes pol presidente de la Federación Española de Ximnasia a que lo fixeren, motivu pol qu'hubo una reclamación que finalmente nun foi atendida.[nota 8][41][42] La ceremonia d'entrega de medayes d'esta competición, foi'l minutu más vistu d'Atlanta 1996 en Televisión Española.[43][44] Al igual que'l restu de la final olímpica, foi narrada pa dichu canal pola periodista Paloma del Río. Tres la so llegada a España, el conxuntu foi bautizáu per dellos medios col nomatu de les Neñes d'Oru.[45][46]

N'ochobre, la ex-ximnasta María Pardo fixo unes declaraciones nel diariu El País nes que dixo que la entós seleccionadora Emilia Boneva yera desaxeradamente dura cola comida y colos entrenamientos. María abandonara la concentración del equipu en mayu, dos meses antes de la cita olímpica, por cuenta de que nun pudo soportar la presión a la que se vio sometíu'l conxuntu nesa dómina.[47] Estes declaraciones fueron sofitaes por delles antigües integrantes de la seleición, ente que les entós ximnastes del equipu español, ente les que s'atopaba Marta, dixeron que María nun cuntaba tola verdá en dellos aspeutos.[48][49] Les integrantes del conxuntu allegaron pocu dempués al programa Día ente día de Telecinco, presentáu por María Teresa Campos, onde cuntaron la so esperiencia y defendieron a Emilia.

Ente'l 31 d'ochobre y el 2 de payares, el conxuntu participó nuna xira d'exhibiciones denominada Gala de les Estrelles, entamada pol patrocinador del equipu, y que pasó per Madrid, Zaragoza y Barcelona. En diches gales, amás del conxuntu, que realizaba los dos exercicios d'aquel añu, actuaron tamién otros ximnastes nacionales ya internacionales destacaos, tantu de ximnasia rítmica como d'artística.[50][51] Darréu, les integrantes del conxuntu español #mover a Tokiu pa participar na Epson Cup, onde llograron la medaya de plata. A finales de payares, viaxaron a Colombia pa realizar una xira d'actuaciones en Medellín, Cali y Bogotá. El dineru recaldáu foi destináu a crear centros d'atención médica y hospitalaria nos sectores con menos recursos de Colombia.[52] Hasta final d'añu, el conxuntu siguiría participando en numberoses exhibiciones por toa España en ciudaes como Alicante, Palencia, Vitoria, Sevilla o Burgos. La postrera tuvo llugar el 22 d'avientu en Pamplona, onde foi homenaxada Maider Esparza na so despidida del equipu.

Baldó, xunto al restu de componentes del conxuntu ganador de la medaya d'oru nos Xuegos Olímpicos d'Atlanta, recibió los meses posteriores numberoses reconocencies y distinciones, ente ellos, la Orde Olímpica, dada pol COE, la Placa d'Oru de la Real Orde del Méritu Deportivu y la Copa Barón de Güell, daes pol Conseyu Cimeru de Deportes. Tamién se-y dio la Medaya d'Oru de la Xeneralidá de Valencia al Méritu Deportivu.[53]

Retirada de la ximnasia

En 1997, les componentes del equipu treslladaron la so residencia del xalé de Canillejas a un edificiu amiesto al INEF y empezaron a entrenar nel Centru d'Altu Rendimientu de Madrid.[nota 9] María Fernández yera dende avientu la nueva seleccionadora nacional, tres la marcha d'Emilia Boneva, que fuera operada en payares del corazón.[54] En marzu, Marta abandonó por decisión propia la concentración y escontra mediaos d'abril fíxose pública la so retirada definitiva de la ximnasia xunto con Estela Giménez y Estíbaliz Martínez.[55] Pa nun abandonar el cursu académicu, siguió viviendo en Madrid agospiándose nuna residencia d'estudiantes. En mayu de 1998, Marta, Estela, Tania y Estíbaliz, fueron convidaes pola Federación a asistir al Campeonatu del Mundu de Sevilla, onde se realcontraron amás con Nuria y Lorena, qu'entá pertenecíen al conxuntu nacional.

El 23 de payares de 2000, la Federación Española de Ximnasia pagó la delda que tenía colos seis ximnastes del conxuntu que llograra la medaya d'oru n'Atlanta. En 1996, l'Asamblea Xeneral de la Federación Española de Ximnasia alcordara un premiu de 5 millones de pesetes per ximnasta en casu de que llograren la medaya d'oru nos Xuegos Olímpicos. Esti premiu yera distintu al que pagó'l COE a les ximnastes por consiguir la medaya d'oru, anque tenía'l mesmu importe. Tres la celebración de les Olimpiaes, la Federación nun reconocía esi premiu, polo que les ximnastes, encamentaes pola periodista Cristina Gallu, decidieron denunciar el casu nel Conseyu Cimeru de Deportes y allegar a un abogáu. Amás, la Federación debía a delles ximnastes dineru de la xira d'exhibiciones de 1996, de beques, de contratos d'imaxe y de dellos premios de torneos y campeonatos. Les presiones de dellos medios de comunicación (principalmente'l programa de radio nel que trabayaba Cristina, Supergarcía, presentáu por José María García), fixeron qu'a finales de 2000 l'Estáu habilitara una cuenta por que la Federación pagara finalmente la totalidá de la delda contraida, que taba en redol a los 41 millones de pesetes (unos 246.000 euros).

N'abril de 2002, les componentes del conxuntu de 1996 volvieron axuntase nel V Certame de Ximnasia Rítmica Interescolar, que foi entamáu por mt en Zaragoza y onde cinco d'elles realizaron unu de los exercicios d'Atlanta, amás de recibir un homenaxe.[nota 10] Nuria Cabanillas y Lorena Guréndez nun pudieron asistir a la selmana na que s'entrenó l'exerciciu, pero sí allegaron al actu.[56]

Marta (sentada, a la derecha) xunto al restu del conxuntu d'Atlanta 1996 nun realcuentru en 2006 rexistráu nel documental Les Neñes d'Oru.

N'agostu de 2006, xunto al restu de los sos excompañeras de la seleición nacional de 1996, allegó a un realcuentru que tuvo llugar n'Ávila mientres tres díes con motivu del décimu aniversariu de la consecución de la medaya d'oru n'Atlanta 1996. Dichu alcuentru #entamar Carlos Beltrán al pie de la so productora, Klifas dreams, coles mires de grabar un documental nel qu'elles mesmes narraren la so hestoria, anque nun s'estrenó hasta años más tarde sol títulu Les Neñes d'Oru. El 30 de payares de 2006, los seis campeones olímpiques n'Atlanta asistieron a la Gala Añal de la Real Federación Española de Ximnasia, celebrada en Madrid, na que fueron amás homenaxaes.[57]

En dando clases a neñes pequeñes na Escuela Municipal de Villajoyosa, formó nesa ciudá'l Club de Ximnasia Rítmica Marta Baldó (rebautizado en 2015 como Club #Gimnasia La Vila Joiosa), del que foi presidenta y entrenadora, anque na actualidá atópase desvenceyada del mesmu. Unes pistes deportives de dicha llocalidá tamién recibieron el so nome. Les mesmes fueron ampliaes y remocicaes en 2011 tresformándose l'espaciu nel Parque Deportivu Marta Baldó», inauguráu'l 1 de xunetu d'esi añu cola presencia de la mesma Marta Baldó.[58][59] Amás, dende 2000, tolos años #celebrar en Villajoyosa el Troféu Marta Baldó de ximnasia rítmica.[60]

Marta (tercera pola izqda.) y les #demás Neñes d'Oru nel homenaxe nel Euskalgym 2014.

N'avientu de 2013 #estrenar en YouTube el documental Les Neñes d'Oru, grabáu mientres el realcuentru de los siete excomponentes del conxuntu en 2006. Empobináu por Carlos Beltrán y de 54 minutos de duración, presentóse estremáu en cinco partes, siendo la primer xubida'l día 9 y la postrera'l día 26. El documental narra, al traviés d'entrevistes a les mesmes ximnastes, l'antes, el mientres y el dempués de la medaya d'oru d'Atlanta.

El 8 de payares de 2014, los siete integrantes del conxuntu de 1996 fueron homenaxaes na IX Gala Internacional de Ximnasia Rítmica Euskalgym, que se celebró per primer vegada en Vitoria.[61][62] Na mesma, #llevar a cabu una proyeición d'imáxenes sobre'l tapiz consistente nos nomes de les ximnastes col logotipu de los Xuegos Olímpicos d'Atlanta 1996 y la medaya d'oru de fondu, mientres sonaba la música del so exerciciu d'aros naquelles Olimpiaes. De siguío, los siete ximnastes salieron a la pista pa face-yos entrega de la Medaya Euskalgym y recibir una placa conmemorativa de manes de José Luis Tejedor y Javier Maroto, presidente de la Federación Vasca de Ximnasia y alcalde de Vitoria respeutivamente, ante la presencia de les casi 9.000 persones qu'asistieron a la gala nel Fernando Buesa Arena.[63] Foi'l primer realcuentru de les Neñes d'Oru al completu tres la xunta de 2006.[64][65][66]

Les Neñes d'Oru col Equipaso y Paloma del Río na entrega de la ROMD (2015).
El conxuntu na Gala 20ᵘ Aniversariu (2016).

El 7 de marzu de 2015, la escultura dedicada nel so honor foi vuelta asitiar nel Parque Deportivu Marta Baldó» de Villajoyosa dempués de que fora retirada poles obres de remodelación de 2011. Nel actu asitióse una placa conmemorativa na escultura y la ex-ximnasta robló nel Llibru d'Honor de Deportes de la ciudá, siendo'l primera deportista en faelo. Amás, esi mesmu día foi bautizada como «Copa Marta Baldó» una copa perteneciente al Vilamuseu que ta datada del 75 al 25 e.C. y que provién de la necrópolis íbera de Poble Nou (Villajoyosa).[67]

El 14 d'ochobre de 2015, los seis campeones olímpiques n'Atlanta, ente elles Marta, recibieron la Medaya d'Oru de la Real Orde del Méritu Deportivu, dada pol Conseyu Cimeru de Deportes, la máxima distinción que puede llograr un deportista español. El gallardón fuéra-yos concedíu'l 28 de xunetu del mesmu añu. L'actu d'entrega foi presidíu por Íñigo Méndez de Vigo, Ministru d'Educación, Cultura y Deporte, y por Miguel Cardenal, presidente del CSD, y tuvo llugar nel auditoriu del Muséu Nacional Centru d'Arte Reina Sofía (Madrid).[68] Al mesmu asistió tamién Maider Esparza. Amás, nel mesmu eventu fueron gallardoniaes cola Medaya de Bronce'l conxuntu español de ximnasia rítmica de 2014, conocíu como'l Equipaso, siendo la primer vegada que dambes xeneraciones de ximnastes axuntábense.[69][70][71]

El 23 de xunetu de 2016 #realcontrar col restu de les Neñes d'Oru na Gala 20ᵘ Aniversariu de la Medaya d'Oru n'Atlanta '96, que tuvo llugar nel Palaciu de Congresos de Badayoz nel marcu del X Campus Internacional de Ximnasia Rítmica Nuria Cabanillas.[72] Al homenaxe allegaron tamién delles ex-ximnastes de la seleición como Carolina Pascual, Almudena Cid, Alba Caride, Ana Bautista, Carolina Malchair, Marta Calamonte, María Eugenia Rodríguez y Ana María Pelaz, según la xueza internacional Maite Nadal y la coreógrafa del conxuntu d'Atlanta, Marisa Mateo. El conxuntu nacional júnior realizó amás dos exhibiciones mientres la gala, que cuntó igualmente con actuaciones de Carolina Pascual y los participantes del Campus. Emitióse coles mesmes un mensaxe grabáu de la exseleccionadora Emilia Boneva dende la so casa de Bulgaria.[73][74]

El 13 de xunetu de 2017 asistió en Barcelona a la xunta y a la gala homenaxe a los medayistes olímpicos españoles pol 50ᵘ Aniversariu del diariu As que tuvieron llugar nel Estadiu Olímpicu Lluís Companys y nel Muséu Nacional d'Arte de Cataluña respeutivamente, onde se realcontró coles sos compañeres del conxuntu Estela Giménez, Tania Lamarca y Estíbaliz Martínez, amás de col Equipaso y con Carolina Pascual.[75] El 25 de payares de 2017, Marta asistió al homenaxe a les 9 ximnastes olímpiques de la Comunidad Valenciana, entamáu pola Federación Valenciana de Ximnasia mientres la Fase Final del Circuitu Iberdrola de Ximnasia Rítmica nel Pabellón Pedro Ferrándiz d'Alicante. Al mesmu asistieron Marta, Maisa Lloret, Carolina Pascual, Carmina Verdú, Marta Linares, Isabel Pagán, Alejandra Quereda y Elena López, cola ausencia de Estela Giménez, que nun pudo allegar al actu.[76] Tamién foi homenaxada nel mesmu la entrenadora Rosa Menor, ex seleccionadora nacional de ximnasia rítmica. A toes elles fíxose-yos entrega d'un ramu, un platu condecoráu del Conceyu d'Alicante y un collar d'oru colos aros olímpicos.[77]

El 15 d'avientu de 2017 los partíos políticos con representación municipal alcordaron qu'una cai n'Alicante llevara'l nome de Ximnastes olímpiques alicantines». La cai, conocida como Collacia Romeu Palazuelos, ye una de les qu'arredola les instalaciones del Club Atlético Montemar nel centru de la ciudá. Primeramente'l día 15 de payares de 2016 aprobárase qu'una cai n'Alicante llevara'l nome de «#Deportista Marta Baldó», ratificándose tamién dos tales cais pa les ximnastes Estela Giménez y Maisa Lloret, ente otres, toes encuadraes nel procesu del cambéu de nomenclatura de les cais n'aplicación de la Llei de Memoria Histórica.[78] A finales d'avientu tuvo llugar l'allugamientu de les plaques ensin nengún previu avisu escontra les ximnastes y ensin la realización de nengún actu.[79][80] Sicasí, pocu dempués una decisión xudicial obligó al reestablecimientu de les anteriores plaques y el cambéu de nomenclatura de les cais suspendióse, sustituyéndose darréu pol actual tres un alcuerdu políticu.[81]

Na actualidá Marta ye profesora d'Educación Física nun colexu en Benidorm.[82]

Legáu ya influencia

Marta (1ª a la izqda.) coles #demás Neñes d'Oru, Maite Nadal y Marisa Mateo, na Gala 20ᵘ Aniversariu (2016).

La excapitana del conxuntu español Ana María Pelaz declaró nuna entrevista en 2009 tres la so retirada que «cuando vi a la seleición n'Atlanta '96 dixi: yo quiero ser como elles».[83] La ximnasta Carolina Rodríguez, preguntada nuna ocasión polos #orixe de la so pasión pola rítmica, manifestó que «en 1996, en viendo ganar l'oru a España n'Atlanta, con 10 años, supi que dalgún día querdría tar ende, que quería ser olímpica».[84] Alejandra Quereda, actual capitana del conxuntu español conocíu como'l Equipaso, preguntada en 2014 polo que pa ella fuera lo más increíble que pasó na ximnasia, contestó que «L'oru d'España n'Atlanta. Marcó la hestoria de la nuesa ximnasia. Dende ende tou camudó».[85]

La seleccionadora naquella etapa, Emilia Boneva, concedió una entrevista a la revista Sobre'l tapiz en 2016, onde recordó'l momentu del oru olímpico:

«Nunca voy a olvidar nuestro ejercicio final cuando el público, con el pabellón lleno, se levantó para aplaudirnos. ¡Fue un momento inolvidable! Como también lo fue el momento en el que las seis chicas subieron al podiu con las medayes en el pecho, brillando como pequeños soles. Esto no es un recuerdo, es una realidad que tengo siempre presente. Ese momento fue la cumbre de mi carrera como entrenadora [...] Es muy importante crear complicidad entre las gimnastas para que juntas luchen por el mismo objetivo. Las seis Niñas de Oro consiguieron ser buenas amigas y siguen siéndolo a día de hoy». [86]

Tres l'estrenu del documental Les Neñes d'Oru en 2013, el so direutor, Carlos Beltrán, manifestábase asina nuna entrevista al respeutu de l'acoyida del filme:

«Es impresionante el tirón que tiene esta historia y la de gente que las quiere. Estas mujeres y Emilia Boneva escribieron una de las más hermosas historias del deporte de nuestro país. Con todos los componentes de la élite y la épica y con todos los de la amistad en edad infantil. El desdén con el que nuestro sistema relega al olvido a estas chicas es algo que tendrá que revisarse pronto, porque no hay ningún derecho».[6]

El montaxe de 5 aros de 1996 foi homenaxáu darréu por otres ximnastes, como nel exerciciu d'exhibición del conxuntu júnior español nel Euskalgym 2012 (integráu por Paula Gómez, Sara González, Miriam Guerra, Claudia Heredia, Carmen Martínez, Victoria Plaza y Pilar Villanueva), onde s'usaba, al igual que nel exerciciu de 1996, «America» de Leonard Bernstein, amás d'otros dos tarrezas de banda sonora de West Side Story: «Dancie at the Gym» y «Overture».[87] El conxuntu júnior español de 2016 (Mónica Alonso, Victoria Cuadrillero, Clara Esquerdo, Ana Gayán, Alba Polo, Lía Rovira y Sara Salarrullana) tamién homenaxó esti exerciciu na Gala 20ᵘ Aniversariu de la Medaya d'Oru n'Atlanta '96, usando la mesma música y emulando dellos movimientos del montaxe orixinal.

Ente otres apaiciones na cultura popular, dalgunes de les Neñes d'Oru sirvieron de base pa dellos personaxes qu'apaecen na serie de cuentos infantiles Olympia (2014), escritos por Almudena Cid ya ilustraos por Montse Martín. Coles mesmes, el rellatu de la vida de les Neñes d'Oru na concentración nacional ta presente na autobiografía novelada Llárimes por una medaya (2008), escrita por Tania Lamarca y Cristina Gallu. Reseñes del finxu de la medaya olímpica apaecen en llibros como Españoles d'oru (1999) de Fernando Olmeda y Juan Manuel Gozalo, Enredando na memoria (2015) de Paloma del Río, o Pincelaes de rítmica (2017) de Montse y Manel Martín.[88]

Equipamientos

Maillots y ropa d'entrenamientu
Periodu Provisor
1995 - 1997


vínculu= Sable

1996 (XX.OO)


vínculu= John Smith

Música de los exercicios

Añu Aparatos Música
1994 6 cuerdes Banda sonora de The Addams Family, compuesta por Marc Shaiman.
1994 4 aros y 4 maces «Roxura español».
1994 Exerciciu d'exhibición «La moza ye-ye», interpretada por #Concha Velasco y compuesta por Augusto Algueró.
1995 5 aros #Pieza Asturies (Lleenda), perteneciente a la Suite española Op. 47 de Isaac Albéniz.
1995 3 pelotes y 2 cintes Tangu «Branu porteño», de Astor Piazzolla.
1995 Exerciciu d'exhibición Sevillana «Tócala, tócala», de Cantores de Híspalis.
1996 5 aros Medley de dellos cantares pertenecientes a musicales norteamericanos, principalmente «America», compuesta por Leonard Bernstein ya incluyida en West Side Story, o «I Got Rhythm» y «Embraceable You», temes creaes por George Gershwin y qu'apaecieron na banda sonora d'Un americanu en París.
1996 3 pelotes y 2 cintes «Amanecer andaluz».

Palmarés deportivu

A nivel de club

1992

  • Campeonatu d'España Individual en Benicarló
5ᵘ puestu en concursu xeneral (categoría júnior)
  • Campeonatu d'España de Conxuntos en Málaga
Bronce en concursu xeneral (categoría júnior)
Bronce en 6 aros

1993

  • Campeonatu d'España Individual «A» en Valladolid
Bronce en concursu xeneral (categoría júnior)
Bronce en concursu xeneral
Bronce n'aru
Plata en pelota
Bronce en maces
  • Campeonatu d'España de Conxuntos en Xixón
Plata en concursu xeneral (primer categoría)
Oru en 6 cuerdes
Oru en 4 aros y 4 maces

1994

  • Campeonatu d'España Individual «A» en Valladolid
Plata en concursu xeneral (categoría d'honor)
Baldó en Valladolid (1993).

Seleición española

Individual júnior

1993

  • Campeonatu d'Europa Júnior de Bucuresti
11ᵘ puestu en concursu xeneral[89]

Individual sénior

1994

  • Campeonatu d'Europa de Tesalónica
21ᵘ puestu en concursu xeneral

Conxuntu sénior

1994

  • Austria Cup
Oru en concursu xeneral
  • International Group Masters Hannover
Bronce en concursu xeneral[90][91]
  • Campeonatu del Mundu de París
Plata en concursu xeneral
Bronce en 6 cuerdes
Bronce en 4 aros y 4 maces

1995

  • Tornéu Internacional de Portimão
Bronce en concursu xeneral
Bronce en 5 aros[92]
  • DTB-Pokal Karlsruhe
6ᵘ puestu en concursu xeneral
6ᵘ puestu en 3 pelotes y 2 cintes[93]
  • Campeonatu d'Europa de Praga
Bronce en concursu xeneral
Bronce en 5 aros
Plata en 3 pelotes y 2 cintes
  • Alfred Vogel Cup
Oru en concursu xeneral
Oru en 5 aros
Oru en 3 pelotes y 2 cintes[94]

1995 (continuación)

  • International Group Masters Hannover
Plata en concursu xeneral[95]
  • Campeonatu del Mundu de Viena
Plata en concursu xeneral
Plata en 5 aros
Oru en 3 pelotes y 2 cintes
  • Epson Cup
Bronce en concursu xeneral

1996

  • Kalamata Cup
Oru en concursu xeneral[96]
  • DTB-Pokal Karlsruhe
Bronce en concursu xeneral
Oru en 5 aros
Oru en 3 pelotes y 2 cintes[97]
  • Ciudá de Zaragoza
Oru en concursu xeneral
Oru en 5 aros
Oru en 3 pelotes y 2 cintes[98][99]
  • Campeonatu del Mundu de Budapest
Plata en concursu xeneral
4ᵘ puestu en 5 aros
Oru en 3 pelotes y 2 cintes
  • Xuegos Olímpicos d'Atlanta 1996
2ᵘ puestu en preliminares
Oru en final y diploma olímpicu[100][101]
  • Epson Cup
Plata en concursu xeneral[102]

Premios, reconocencies y distinciones

Marta (derecha) y Estela Giménez siendo gallardoniaes na Gala del Troféu Conceyu d'Alicante en 2014.
  • Gallardoniada na XVI Gala Nacional del Deporte de l'Asociación Española de la Prensa Deportiva (1996)[103]
  • Troféu Conceyu d'Alicante al meyor deportista alicantín absolutu de 1995 (ex aequo con Estela Giménez), dau pola Asociación de la Prensa Deportiva d'Alicante (1996)[104][105]
  • vínculu= Medaya d'Oru de la Xeneralidá Valenciana al Méritu Deportivu (1996)
  • Orde Olímpica, dada pol COE (1996)[106]
  • Placa d'Oru de la Real Orde del Méritu Deportivu, dada pol Conseyu Cimeru de Deportes (1996)[107][108][109]
  • Premiu Importantes d'Información 1996 del mes de xunetu, dau pol Diariu Información (1997)[110]
  • Gallardoniada na XVII Gala Nacional del Deporte de l'Asociación Española de la Prensa Deportiva (1997)[111][112]
  • Troféu Conceyu d'Alicante al meyor deportista alicantín absolutu de 1996 (ex aequo con Estela Giménez), dau pola Asociación de la Prensa Deportiva d'Alicante (1997)
  • vínculu= Copa Barón de Güell al meyor equipu español, dada pol CSD y apurrida nos Premios Nacionales del Deporte de 1996 (1997)[113][114][115]
  • Meyor Deportista Femenina de 1996 (ex aequo con Estela Giménez) nos Premios Deportivos Provinciales de la Diputación d'Alicante (1997)[116]
  • Meyor grupu atléticu nos Gallardones Nacionales al Méritu Deportivu Inter Gym's Oro 2005 (2006)[117]
  • Homenaxada (xunto al restu del conxuntu campeón olímpicu) na Gala Añal de la Real Federación Española de Ximnasia (2006)
  • Gallardoniada (xunto al restu de medayistes olímpicos españoles) na Gala del Centenariu del COE (2012)[118][119][120][121]
  • Troféu conmemorativo na Gala del XXV Troféu Conceyu d'Alicante, dau pola Asociación de la Prensa Deportiva d'Alicante (2014)[122][123][124][125]
  • Medaya Euskalgym (al pie de les #demás Neñes d'Oru) na IX Gala Internacional de Ximnasia Rítmica Euskalgym (2014)
  • Medaya d'Oru de la Real Orde del Méritu Deportivu, dada pol Conseyu Cimeru de Deportes (2015)[126][127][128]
  • Diploma acreitativu y tarxeta olímpica, daos pol COE na Gala 20ᵘ Aniversariu de la Medaya d'Oru n'Atlanta '96 (2016)

Otros honores

  • El Club Ximnasia La Vila Joiosa llevó'l so nome hasta 2015.
  • Dende 2000 #celebrar en Villajoyosa el Troféu Marta Baldó de ximnasia rítmica.
  • El 1 de xunetu de 2011 foi inauguráu'l Parque Deportivu Marta Baldó» en Villajoyosa, una remodelación del antiguu polideportivu que tamién llevaba'l so nome. El 7 de marzu de 2015, la escultura dedicada nel so honor foi vuelta asitiar nes pistes con una placa conmemorativa y la ximnasta robló nel Llibru d'Honor de Deportes de la ciudá. Una copa íbera perteneciente al Vilamuseu foi bautizada como «Copa Marta Baldó» el mesmu día.
  • El 15 d'avientu de 2017 los partíos políticos con representación municipal alcordaron qu'una cai n'Alicante llevara'l nome de Ximnastes olímpiques alicantines». La cai, conocida como Collacia Romeu Palazuelos, ye una de les qu'arredola les instalaciones del Club Atlético Montemar nel centru de la ciudá. Primeramente'l día 15 de payares de 2016 aprobárase qu'una cai n'Alicante llevara'l nome de «#Deportista Marta Baldó», concretamente la cai conocida como Manuel Senante, ratificándose tamién dos tales cais pa les ximnastes Estela Giménez y Maisa Lloret, ente otres, toes encuadraes nel procesu del cambéu de nomenclatura de les cais n'aplicación de la Llei de Memoria Histórica. Sicasí, una decisión xudicial obligó al reestablecimientu de les anteriores plaques y el cambéu de nomenclatura de les cais suspendióse, sustituyéndose darréu pol actual tres un alcuerdu políticu.
  • Entrega d'un collar d'oru colos aros olímpicos y un platu condecoráu del Conceyu d'Alicante nel homenaxe a les 9 ximnastes olímpiques de la Comunidad Valenciana, entamáu pola Federación Valenciana de Ximnasia'l 25 de payares de 2017 mientres la Fase Final del Circuitu Iberdrola de Ximnasia Rítmica nel Pabellón Pedro Ferrándiz d'Alicante.

Galería

  • El conxuntu español (izqda.) cola plata nel podiu de la xeneral del Mundial de París (1994).
    El conxuntu español (izqda.) cola plata nel podiu de la xeneral del Mundial de París (1994).
  • Marta (segunda a la derecha) col conxuntu nel exerciciu de 5 aros nel Campeonatu Européu de Praga (1995).
    Marta (segunda a la derecha) col conxuntu nel exerciciu de 5 aros nel Campeonatu Européu de Praga (1995).
  • Conxuntu español nel podiu de 3 pelotes y 2 cintes en Praga.
    Conxuntu español nel podiu de 3 pelotes y 2 cintes en Praga.
  • 3 pelotes y 2 cintes en Viena (1995).
    3 pelotes y 2 cintes en Viena (1995).
  • Posición inicial del exerciciu de 5 aros nel Mundial de Viena.
    Posición inicial del exerciciu de 5 aros nel Mundial de Viena.
  • Otru momentu del montaxe de 5 aros español.
    Otru momentu del montaxe de 5 aros español.
  • Final del exerciciu de 5 aros en Viena.
    Final del exerciciu de 5 aros en Viena.
  • L'equipu esperando en Viena la nota final del concursu xeneral tres l'exerciciu de 5 aros.
    L'equipu esperando en Viena la nota final del concursu xeneral tres l'exerciciu de 5 aros.
  • El conxuntu cola plata nel podiu de la xeneral en Viena.
    El conxuntu cola plata nel podiu de la xeneral en Viena.
  • Podiu completu del concursu xeneral en Viena. D'esquierda a derecha: España, Bulgaria y Bielorrusia.
    Podiu completu del concursu xeneral en Viena. D'esquierda a derecha: España, Bulgaria y Bielorrusia.
  • Otru momentu del podiu de la xeneral.
    Otru momentu del podiu de la xeneral.
  • El conxuntu español cola plata nel podiu de la final de 5 aros.
    El conxuntu español cola plata nel podiu de la final de 5 aros.
  • El conxuntu col oru nel podiu de pelotes y cintes.
    El conxuntu col oru nel podiu de pelotes y cintes.

Filmografía

Películes

Películes
Añu Títulu Personaxe Notes Direutor
2013 Les Neñes d'Oru Ella mesma Documental Carlos Beltrán

Programes de televisión

Programes de televisión
Añu Títulu Cadena Notes
1996 Día ente día Telecinco Convidada xunto al restu del conxuntu español campeón olímpicu
1997 XVII Gala del Deporte La 2 de TVE Premiada[129]
2008 Regresu al futuru Canal Sur TV Apaición en reportaxe
2012 Londres en xuegu Teledeporte Redifusión de la final de conxuntos de ximnasia rítmica n'Atlanta 1996[130]
2014 Euskalgym 2014 ETB 1 Homenaxada[131]
2016 Olímpicos valencianos La 1 de TVE Entrevistada en reportaxe

Publicidá

  • Dos anuncios de Cola Cao (1996). Apaición xunto al restu del equipu en dos spots televisivos pa Cola Cao, entós patrocinador del Programa ADO.
  • Anunciu de Campofrío (1996). Apaición xunto al restu de la seleición española n'anunciu de televisión de la empresa cárnica, entós patrocinador de la Federación.

Ver tamién

  • Les Neñes d'Oru
  • Les Neñes d'Oru (documental)
  • Seleición nacional de ximnasia rítmica d'España
  • España nos Xuegos Olímpicos
  • España nos Xuegos Olímpicos d'Atlanta 1996
  • Deportistes d'España nos Xuegos Olímpicos d'Atlanta 1996
  • Medayistes españoles más nuevos nos Xuegos Olímpicos

Notes aclaratories

  1. ↑ Na modalidá de conxuntos, ye un grupu de ximnastes (xeneralmente cinco) el que desenvuelve l'exerciciu.
  2. ↑ En 1994, los dos exercicios fueron el de 6 cuerdes y el de 4 aros y 4 maces.
  3. ↑ En caúna d'elles, el conxuntu realiza l'exerciciu que correspuenda.
  4. ↑ Amás, camudáronse los aparatos con respectu al añu anterior.
  5. ↑ Nel primeru, les ximnastes del conxuntu van realizar un montaxe usando como aparatos namái seis cuerdes, una por ximnasta qu'hai sobre'l tapiz.
  6. ↑ Nel primeru, les ximnastes del conxuntu van realizar un montaxe usando como aparatos namái cinco #aro, unu por ximnasta qu'hai sobre'l tapiz.
  7. ↑ Apostaríase una primer ronda na que los conxuntos realizaríen dos exercicios distintos y los seis primeros clasificaos pasaríen a la final.
  8. ↑ Según cuenta Tania Lamarca nel so llibru
  9. ↑ Les sigles INEF faen referencia al Institutu Nacional d'Educación Física.
  10. ↑ mt Educación y Formación ye una empresa privada que se dedica al ámbitu educativu.

Referencies

  1. ↑ coe.es (ed.): «Marta Baldó en la páxina web del COE». Consultáu'l 22 de marzu de 2011.
  2. ↑ abcdesevilla.es (ed.): «Apoteosis en Barajas para recibir a los grandes triunfadores d'Atlanta» (7 d'agostu de 1996). Consultáu'l 25 de marzu de 2013.
  3. ↑ juegos-olimpicos.com (ed.): «Entrevista a Tania Lamarca: "El conjunto de rítmica puede luchar por el bronce"» (31 de xunetu de 2012). Archiváu dende l'orixinal, el 2018-03-12. Consultáu'l 25 de marzu de 2013.
  4. ↑ dgeneracion.blogspot.com (ed.): «Lo que la medaya esconde» (14 d'agostu de 2006). Consultáu'l 1 de xineru de 2014.
  5. ↑ trapseia.com (ed.): «Lo que la medaya esconde» (8 d'agostu de 2008). Archiváu dende l'orixinal, el 31 d'avientu de 2013. Consultáu'l 1 de xineru de 2014.
  6. ↑ 6,0 6,1 Negro, Rubén (19 d'avientu de 2013). «Las niñas de oro». los4palos.com. Consultáu'l 1 de xineru de 2014.
  7. ↑ Luque, David (12 d'avientu de 2013). «Se estrena “Las Niñas de Oro”, el documental de las campeonas olímpicas de rítmica n'Atlanta'96». 6cero.com. Archiváu dende l'orixinal, el 31 d'avientu de 2013. Consultáu'l 1 de xineru de 2014.
  8. ↑ diarioinformacion.com (ed.): «Los partidos acuerdan por fin la retirada de calles franquistas tras dos años de desencuentros» (15 d'avientu de 2017). Consultáu'l 16 d'avientu de 2017.
  9. ↑ rsg.net (ed.): «RG - Events and Results» (inglés). Consultáu'l 22 d'abril de 2010.(inglés). Consultáu'l 22 d'abril de 2010.
  10. ↑ abc.es (ed.): «Noelia Fernández, vencedora del concurso general de la Copa de España» (28 de payares de 1993). Consultáu'l 28 d'avientu de 2015.
  11. ↑ abc.es (ed.): «Noelia Fernández venció en las cuatro finales por aparatos de la Copa de España Reina Sofía» (29 de payares de 1993). Consultáu'l 28 d'avientu de 2015.
  12. ↑ Fernández del Valle, Aurora (1995). Gimnasia rítmica deportiva: aspectos y evolución. ESM. ISBN 978-84-85977-60-4.Fernández del Valle, Aurora (1995). Gimnasia rítmica deportiva: aspectos y evolución. ESM. ISBN 978-84-85977-60-4.
  13. ↑ rsg.net (ed.): «Palmarés de Marta Baldó en el Campeonato de Europa de Tesalónica» (inglés). Consultáu'l 20 de marzu de 2011.(inglés). Consultáu'l 20 de marzu de 2011.
  14. ↑ paulafb.tripod.com (ed.): «Marta Baldó Marín» (inglés). Consultáu'l 22 d'abril de 2010.(inglés). Consultáu'l 22 d'abril de 2010.
  15. ↑ fig.lx2.sportcentric.com (ed.): «Marta Baldó en la web de la Federación Internacional de Gimnasia» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 9 d'avientu de 2011. Consultáu'l 22 de mayu de 2010.(inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 9 d'avientu de 2011. Consultáu'l 22 de mayu de 2010.
  16. ↑ abc.es (ed.): «España, al Mundial de rítmica para dar su primer paso hacia Atlanta 96» (5 d'ochobre de 1994). Consultáu'l 17 de xunu de 2011.
  17. ↑ rsg.net (ed.): «Palmarés del grupo sénior en Campeonatu mundial de París» (inglés). Consultáu'l 6 de xunu de 2010.(inglés). Consultáu'l 6 de xunu de 2010.
  18. ↑ paulafb.tripod.com (ed.): «Spanish Group 1994» (inglés). Consultáu'l 6 de xunu de 2010.(inglés). Consultáu'l 6 de xunu de 2010.
  19. ↑ rgforum.no (ed.): «Música usada en los ejercicios de conjuntos de gimnasia rítmica» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 2019-11-09. Consultáu'l 14 d'agostu de 2012.(inglés). Consultáu'l 14 d'agostu de 2012.
  20. ↑ lavanguardia.com (ed.): «Éxito español en el Europeo de rítmica» (10 de xunetu de 1995). Consultáu'l 17 de xunu de 2011.
  21. ↑ elmundodeportivo.es (ed.): «Tres medayes del equipo español en el Europeo» (10 de xunetu de 1995). Consultáu'l 19 de setiembre de 2010.
  22. ↑ rsg.net (ed.): «Palmarés del grupo sénior en Campeonatu europeo de Praga» (inglés). Consultáu'l 4 de xunu de 2010.(inglés). Consultáu'l 4 de xunu de 2010.
  23. ↑ elmundodeportivo.es (ed.): «España repite medaya de plata en el Mundial de gimnasia rítmica» (24 de setiembre de 1995). Consultáu'l 19 de setiembre de 2010.
  24. ↑ abc.es (ed.): «La gimnasia rítmica española, tras su éxito en Viena, quiere repetir n'Atlanta» (26 de setiembre de 1995). Consultáu'l 19 de setiembre de 2010.
  25. ↑ rsg.net (ed.): «Palmarés del grupo sénior en Campeonatu mundial de Viena» (inglés). Consultáu'l 6 de xunu de 2010.(inglés). Consultáu'l 6 de xunu de 2010.
  26. ↑ abc.es (ed.): «Hoy comienza en Viena el XIX Campeonatu del Mundo» (20 de setiembre de 1995). Consultáu'l 17 de xunu de 2011.
  27. ↑ abc.es (ed.): «Mundial de Viena: España buscará la clasificación olímpica» (20 de setiembre de 1995). Consultáu'l 17 de xunu de 2011.
  28. ↑ abc.es (ed.): «El equipo español, plata en el Campeonatu del Mundo» (24 de setiembre de 1995). Consultáu'l 17 de xunu de 2011.
  29. ↑ rgforum.no (ed.): «Música usada en los ejercicios de Carmen Acedo» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 2014-01-04. Consultáu'l 15 d'agostu de 2012.(inglés). Consultáu'l 15 d'agostu de 2012.
  30. ↑ paulafb.tripod.com (ed.): «Spanish Group 1996» (inglés). Consultáu'l 22 d'abril de 2010.(inglés). Consultáu'l 22 d'abril de 2010.
  31. ↑ elmundodeportivo.es (ed.): «España, con opciones en el Mundial» (21 de xunu de 1996). Consultáu'l 19 de setiembre de 2010.
  32. ↑ elmundodeportivo.es (ed.): «España, plata en el Mundial de gimnasia» (23 de xunu de 1996). Consultáu'l 19 de setiembre de 2010.
  33. ↑ abc.es (ed.): «España, segunda en la inauguración del Mundial» (22 de xunu de 1996). Consultáu'l 17 de xunu de 2011.
  34. ↑ elmundodeportivo.es (ed.): «España se baña en plata y oro en el Mundial» (24 de xunu de 1996). Consultáu'l 19 de setiembre de 2010.
  35. ↑ rsg.net (ed.): «Palmarés del grupo sénior en Campeonatu mundial de Budapest» (inglés). Consultáu'l 6 de xunu de 2010.(inglés). Consultáu'l 6 de xunu de 2010.
  36. ↑ abc.es (ed.): «La seleición de gimnasia, campeona del mundo en tres pelotas y dos cintas» (24 de xunu de 1996). Consultáu'l 17 de xunu de 2011.
  37. ↑ lavanguardia.com (ed.): «España, plata en Budapest, repite podio por cuarta vez consecutiva» (24 de xunu de 1996). Consultáu'l 17 de xunu de 2011.
  38. ↑ coe.es (ed.): «Medayeru español». Consultáu'l 22 d'abril de 2010.
  39. ↑ Gallo, Cristina (2008). Lágrimas por una medaya. Temas de Hoy. ISBN 9788484607007.Gallo, Cristina (2008). Lágrimas por una medaya. Temas de Hoy. ISBN 9788484607007.
  40. ↑ dameunsilbidito.enlaweb.eu (ed.): «Una medaya ganada con sangre, sudor y, sobre todo, muchas lágrimas». Consultáu'l 22 d'abril de 2010.
  41. ↑ Burriel i Paloma, Joan Carles (2006). Manual de la organización institucional del deporte. Paidotribo. ISBN 978-84-8019-457-0. Consultáu'l 19 d'avientu de 2012.Burriel i Paloma, Joan Carles (2006). Manual de la organización institucional del deporte. Paidotribo. ISBN 978-84-8019-457-0. Consultáu'l 19 d'avientu de 2012.
  42. ↑ coe.es (ed.): «Carta Olímpica». Consultáu'l 19 d'avientu de 2012.
  43. ↑ hoymujer.com (ed.): «Tania Lamarca» (15 d'abril de 2008). Archiváu dende l'orixinal, el 2008-11-23. Consultáu'l 2 de xunu de 2011.
  44. ↑ coneldeporte.com (ed.): «Se presentó en Corella el libro "Lágrimas por una medaya"». Consultáu'l 2 de xunu de 2011.
  45. ↑ García-Mascuñán, Marta (2010). «Estela Giménez». Sobre el tapiz (1):  p. 28. 
  46. ↑ libreriadeportiva.com (ed.): «LÁGRIMAS POR UNA Medaya. UN CONMOVEDOR TESTIMONIO SOBRE LA LUCHA PARA ALCANZAR UN SUEÑO». Consultáu'l 25 de marzu de 2013.
  47. ↑ Galaz, Mabel (15 d'ochobre de 1996). «"¿Qué quieres, una hija o una medaya?"». elpais.com. Consultáu'l 10 de marzu de 2011.
  48. ↑ paulafb.tripod.com (ed.): «The gymnasts and ex-gymnasts defend Emilia Boneva» (inglés). Consultáu'l 13 de marzu de 2011.(inglés). Consultáu'l 13 de marzu de 2011.
  49. ↑ Galaz, Mabel (28 d'ochobre de 1996). «O aceptas las reglas o te vas». elpais.com. Consultáu'l 13 de marzu de 2011.
  50. ↑ abc.es (ed.): «Gala de las estrellas» (31 d'ochobre de 1996). Consultáu'l 18 d'agostu de 2012.
  51. ↑ abc.es (ed.): «Carballo y el equipo español de rítmica fueron las estrellas» (1 de payares de 1996). Consultáu'l 18 d'agostu de 2012.
  52. ↑ eltiempo.com (ed.): «CAMPEONAS DE GIMNASIA RÍTMICA EN COLOMBIA» (27 de payares de 1996). Consultáu'l 13 de marzu de 2011.
  53. ↑ cve.gve.es (ed.): «Galardonados con la Medaya de Oro de la Generalitat Valenciana al Mérito Deportivo». Archiváu dende l'orixinal, el 21 de xunu de 2010. Consultáu'l 22 d'abril de 2010.
  54. ↑ elpais.com (ed.): «María Fernández sustituye a Boneva» (24 d'avientu de 1996). Consultáu'l 21 d'agostu de 2012.
  55. ↑ elmundodeportivo.es (ed.): «Anuncio de la retirada de la gimnasia». Consultáu'l 22 d'abril de 2010.
  56. ↑ mteducacionyformacion.com (ed.): «mt Aragón». Consultáu'l 1 de xunu de 2011.
  57. ↑ interbusca.com (ed.): «Elena Gómez, Deferr, Patricia Moreno, Rafa Martínez y Jesús Carballo reciben la Medaya al Mérito Gimnástico» (1 d'avientu de 2006). Consultáu'l 5 de xineru de 2014.
  58. ↑ villajoyosa.tv (ed.): «El alcalde visita las obras para transformar las pistas deportivas del Marta Baldó en un nuevo espacio urbano con zonas verdes y áreas para ocio y deporte» (17 de xineru de 2011). Archiváu dende l'orixinal, el 2013-10-29. Consultáu'l 20 de marzu de 2011.
  59. ↑ dacinoticias.blogspot.com (ed.): «Las pistas del Marta Baldo se transforman en un nuevo espacio deportivo y de ocio de 6.000 metros cuadrados» (6 de xunetu de 2011). Consultáu'l 8 de marzu de 2015.
  60. ↑ lasprovincias.es (ed.): «El Trofeo Marta Baldó reúne a la elite de la gimnasia valenciana» (7 de xunu de 2007). Consultáu'l 31 d'ochobre de 2011.
  61. ↑ gasteizhoy.com (ed.): «VÍDEO: Vitoria-Gasteiz homenajeará a las niñas de Oro d'Atlanta 96» (15 d'ochobre de 2014). Consultáu'l 17 d'ochobre de 2014.
  62. ↑ dxtfem.com (ed.): «Las “chicas de oro” d'Atlanta 96 recibirán un homenaje en el Buesa Arena» (14 d'ochobre de 2014). Consultáu'l 17 d'ochobre de 2014.
  63. ↑ diariovasco.com (ed.): «Las mejores especialistas mundiales de la rítmica deleitan en el Buesa Arena» (8 de payares de 2014). Consultáu'l 9 de payares de 2014.
  64. ↑ cadenaser.com (ed.): «Éxito total del Euskalgym de Vitoria» (8 de payares de 2014). Consultáu'l 9 de payares de 2014.
  65. ↑ noticiasdealava.com (ed.): «Aquellas niñas (alavesas) de oro» (9 de payares de 2014). Archiváu dende l'orixinal, el 9 de payares de 2014. Consultáu'l 9 de payares de 2014.
  66. ↑ Jiménez, Olga (20 de payares de 2014). «Las Niñas de Oro d'Atlanta, 18 años después». cadenaser.com. Consultáu'l 28 de payares de 2014.
  67. ↑ elperiodic.com (ed.): «El Ayuntamiento devuelve a su lugar la escultura homenaje la olímpica vilera a Marta Baldó» (7 de marzu de 2015). Consultáu'l 8 de marzu de 2015.
  68. ↑ rfegimnasia.es (ed.): «El equipo nacional de Gimnasia Rítmica y 'Las niñas de oro' reciben sus Medayes al Mérito Deportivo» (15 d'ochobre de 2015). Archiváu dende l'orixinal, el 26 de payares de 2015. Consultáu'l 15 d'ochobre de 2015.
  69. ↑ noticiasdealava.com (ed.): «Medaya de oro al mérito deportivo para Iker romero y las ‘niñas de oro'» (15 d'ochobre de 2015). Consultáu'l 15 d'ochobre de 2015.
  70. ↑ as.com (ed.): «Orden del Mérito a Beitia, Valverde, Sergio y la FEB» (15 d'ochobre de 2015). Consultáu'l 15 d'ochobre de 2015.
  71. ↑ marca.com (ed.): «Las últimas niñas de oro de la gimnasia» (15 d'ochobre de 2015). Consultáu'l 15 d'ochobre de 2015.
  72. ↑ clubgimnasiabadajoz.com (ed.): «X Campus Internacional de Gimnasia Rítmica Nuria Cabanillas». Archiváu dende l'orixinal, el 7 de xunu de 2016. Consultáu'l 1 de xunetu de 2016.
  73. ↑ youtube.com (ed.): «Felicitaciones a las Niñas de Oro d'Atlanta - Gala 20 Aniversario» (25 de xunetu de 2016). Consultáu'l 3 d'agostu de 2016.
  74. ↑ hoy.es (ed.): «Ahora son treintañeras de oro» (24 de xunetu de 2016). Consultáu'l 24 de xunetu de 2016.
  75. ↑ as.com (ed.): «"AS nos ha hecho sentir estar de nuevo en la villa olímpica"» (13 de xunetu de 2017). Consultáu'l 14 de xunetu de 2017.
  76. ↑ twitter.com (ed.): «Tweet sobre el homenaje a las olímpicas valencianas» (25 de payares de 2017). Consultáu'l 25 de payares de 2017.
  77. ↑ aquienalicante.com (ed.): «Homenaje a las gimnastas olímpicas de la Comunidad Valenciana» (26 de payares de 2017). Archiváu dende l'orixinal, el 2018-12-09. Consultáu'l 28 de payares de 2017.
  78. ↑ mundodeportivo.com (ed.): «Gimnastas Baldó, Giménez y Lloret darán nombre a tres calles d'Alicante» (15 de payares de 2016). Consultáu'l 17 de payares de 2016.
  79. ↑ alicanteplaza.es (ed.): «La ex gimnasta Estela Giménez, decepcionada con Compromís por el cambio de nombres en las calles» (3 de xineru de 2017). Consultáu'l 4 de xineru de 2017.
  80. ↑ alicanteplaza.es (ed.): «La exgimnasta Estela Giménez, a Compromís: "Me hubiera gustado recibir una llamada"» (4 de xineru de 2017). Consultáu'l 4 de xineru de 2017.
  81. ↑ elperiodico.com (ed.): «Una xueza d'Alicante suspende el cambio de nombre de calles franquistas a petición del PP» (13 de xineru de 2017). Consultáu'l 13 de xineru de 2017.
  82. ↑ ivoox.com (ed.): «Entrevista a Marta Baldó en Radio Solidaria Amiga» (19 de xunetu de 2010). Consultáu'l 28 d'ochobre de 2013.
  83. ↑ eldiadevalladolid.com (ed.): «La olímpica Ana Pelaz se retira» (16 d'ochobre de 2009). Archiváu dende l'orixinal, el 2018-03-10. Consultáu'l 1 d'abril de 2015.
  84. ↑ subetudeporte.com (ed.): «La Rítmica de Carolina Rodríguez» (16 de xunetu de 2014). Archiváu dende l'orixinal, el 2014-12-19. Consultáu'l 18 d'avientu de 2014.
  85. ↑ as.com (ed.): «“Un Premiu como éste le da visibilidad a la rítmica”» (13 d'avientu de 2014). Consultáu'l 18 d'avientu de 2014.
  86. ↑ twitter.com (ed.): «Entrevista a Emilia Boneva en Sobre el tapiz» (3 d'agostu de 2016). Consultáu'l 3 d'agostu de 2016.
  87. ↑ youtube.com (ed.): «Ejercicio de exhibición del conjunto español júnior en el Euskalgym 2012» (18 de payares de 2012). Consultáu'l 30 de payares de 2017.
  88. ↑ tribunaolimpica.es (ed.): «La proeza de las 'niñas de oro' n'Atlanta'96» (10 de febreru de 2016). Consultáu'l 9 de marzu de 2018.
  89. ↑ rsg.net (ed.): «Palmarés de Marta Baldó en el Campeonato de Europa de Bucarest» (inglés). Consultáu'l 17 de xunu de 2011.(inglés). Consultáu'l 17 de xunu de 2011.
  90. ↑ rsg.net (ed.): «Palmarés del grupo sénior en el International Group Masters Hannover» (inglés). Consultáu'l 14 de xunetu de 2010.(inglés). Consultáu'l 14 de xunetu de 2010.
  91. ↑ abc.es (ed.): «Conjunto español en torneo internacional de Hannover» (12 de setiembre de 1994). Consultáu'l 17 de xunu de 2011.
  92. ↑ rsg.net (ed.): «Palmarés del grupo sénior en el International Tournament en Portimao» (inglés). Consultáu'l 8 de xineru de 2011.(inglés). Consultáu'l 8 de xineru de 2011.
  93. ↑ rsg.net (ed.): «Palmarés del grupo sénior en el DTB-Pokal Karlsruhe» (inglés). Consultáu'l 14 de xunetu de 2010.(inglés). Consultáu'l 14 de xunetu de 2010.
  94. ↑ rsg.net (ed.): «Palmarés del grupo sénior en la Alfred Vogel Cup» (inglés). Consultáu'l 14 de xunetu de 2010.(inglés). Consultáu'l 14 de xunetu de 2010.
  95. ↑ rsg.net (ed.): «Palmarés del grupo sénior en el International Group Masters Hannover '95» (inglés). Consultáu'l 14 de xunetu de 2010.(inglés). Consultáu'l 14 de xunetu de 2010.
  96. ↑ rsg.net (ed.): «Palmarés del grupo sénior en la Kalamata Cup» (inglés). Consultáu'l 14 de xunetu de 2010.(inglés). Consultáu'l 14 de xunetu de 2010.
  97. ↑ rsg.net (ed.): «Palmarés del grupo sénior en el DTB-Pokal Karlsruhe '96» (inglés). Consultáu'l 14 de xunetu de 2010.(inglés). Consultáu'l 14 de xunetu de 2010.
  98. ↑ rsg.net (ed.): «Palmarés del grupo sénior en el Encuentro de Ciudad de Zaragoza» (inglés). Consultáu'l 14 de xunetu de 2010.(inglés). Consultáu'l 14 de xunetu de 2010.
  99. ↑ elmundodeportivo.es (ed.): «España lo borda en Zaragoza» (3 de xunu de 1996). Consultáu'l 8 de xineru de 2011.
  100. ↑ abc.es (ed.): «El equipo español convierte en oro el ritmo, la elegancia y la armonía (Páx. 1/2)» (3 d'agostu de 1996). Consultáu'l 17 de xunu de 2011.
  101. ↑ abc.es (ed.): «El equipo español convierte en oro el ritmo, la elegancia y la armonía (Páx. 2/2)» (3 d'agostu de 1996). Consultáu'l 17 de xunu de 2011.
  102. ↑ rsg.net (ed.): «Palmarés del grupo sénior en la Epson Cup» (inglés). Consultáu'l 14 de xunetu de 2010.(inglés). Consultáu'l 14 de xunetu de 2010.
  103. ↑ abc.es (ed.): «La Prensa especializada premia al deporte español en Granada» (13 de febreru de 1996). Consultáu'l 24 de mayu de 2011.
  104. ↑ deporteregional.com (ed.): «Alejandra Quereda y Nuria Sobrino consiguen el gallardón en la 25 Gala del Deporte de la Prensa Alicantina» (3 de marzu de 2014). Consultáu'l 12 de marzu de 2014.
  105. ↑ apd-alicante.blogspot.com (ed.): «25 Trofeo Ayto.d'Alicante al Mejor Deportista del año 2013». Consultáu'l 12 de marzu de 2014.
  106. ↑ coe.es (ed.): «Rellación de distinciones concedidas del Comité Olímpico Español». Consultáu'l 22 de mayu de 2011.
  107. ↑ boe.es (ed.): «REAL DECRETO 2732/1996, DE 27 DE DICIEMBRE, POR EL QUE SE CONCEDE LA PLACA DE ORO DE LA REAL ORDEN DEL MERITO DEPORTIVO AL EQUIPO ESPAÑOL DE GIMNASIA RITMICA.» (28 d'avientu de 1996). Consultáu'l 22 de mayu de 2011.
  108. ↑ abc.es (ed.): «Placa de Oro de la Real Orden del Mérito Deportivo» (28 d'avientu de 1996). Consultáu'l 22 de mayu de 2011.
  109. ↑ abc.es (ed.): «Los Duques de Lugo presidieron la entrega de las Reales Órdenes al Mérito Deportivo» (19 de febreru de 1997). Consultáu'l 22 de mayu de 2011.
  110. ↑ diarioinformacion.com (ed.): «Premiados en la Gala de los Importantes de Información» (13 de febreru de 2015). Consultáu'l 18 de febreru de 2015.
  111. ↑ abc.es (ed.): «"La gala del deporte", en La 2, premiará a los mejores deportistas del año» (24 de febreru de 1997). Consultáu'l 24 de mayu de 2011.
  112. ↑ abc.es (ed.): «Los mejores deportistas del 96, premiados por la Prensa» (25 de febreru de 1997). Consultáu'l 24 de mayu de 2011.
  113. ↑ abc.es (ed.): «Zabell-Dufresne y Cacho, Premios Nacionales del Deporte» (30 d'abril de 1997). Consultáu'l 22 de mayu de 2011.
  114. ↑ abc.es (ed.): «Los Reyes y el Príncipe de Asturias entregaron los premios Nacionales del Deporte» (6 de xunu de 1997). Consultáu'l 22 de mayu de 2011.
  115. ↑ lavanguardia.com (ed.): «Entrega de los premios Nacionales del Deporte» (6 de xunu de 1997). Consultáu'l 22 de mayu de 2011.
  116. ↑ Diputación Provincial d'Alicante. «Ganadores de los Premios Deportivos Provinciales de la Diputación d'Alicante entre 1980 y 2012». caja-pdf.es. Consultáu'l 15 d'abril de 2014.
  117. ↑ fmgimnasia.com (ed.): «Gallardones al Mérito Deportivo Inter Gym's Oro 2005». Archiváu dende l'orixinal, el 15 de mayu de 2006. Consultáu'l 20 de payares de 2013.
  118. ↑ lainformacion.com (ed.): «El Príncipe de Asturias y Jacques Rogge presiden este miércoles la Gala del Centenario del COE» (12 d'avientu de 2012). Archiváu dende l'orixinal, el 2014-04-27. Consultáu'l 27 d'abril de 2014.
  119. ↑ as.com (ed.): «Homenaje del COE a los medayistes en su centenario» (12 d'avientu de 2012). Consultáu'l 27 d'abril de 2014.
  120. ↑ terra.es (ed.): «El COE celebra su centenario homenajeando a los medayistes» (12 d'avientu de 2012). Consultáu'l 27 d'abril de 2014.
  121. ↑ coe.es (ed.): «Gran Gala del Centenario del Comité Olímpico Español» (12 d'avientu de 2012). Consultáu'l 27 d'abril de 2014.
  122. ↑ laverdad.es (ed.): «Quereda, mejor deportista d'Alicante de 2013» (1 de marzu de 2014). Consultáu'l 12 de marzu de 2014.
  123. ↑ mundodeportivo.com (ed.): «Gimnasta Alejandra Quereda es elegida mejor deportista alicantina en 2013» (1 de marzu de 2014). Consultáu'l 12 de marzu de 2014.
  124. ↑ lasprovincias.es (ed.): «Gimnasta Alejandra Quereda es elegida mejor deportista alicantina en 2013» (1 de marzu de 2014). Consultáu'l 12 de marzu de 2014.
  125. ↑ ultramaratonianojose-jose.blogspot.com (ed.): «Gala del Deporte d'Alicante. Trofeo M.D. 2014.» (1 de marzu de 2014). Consultáu'l 12 de marzu de 2014.
  126. ↑ boe.es (ed.): «Resolución de 28 de xunetu de 2015, de la Presidencia del Consejo Superior de Deportes, por la que se concede el ingreso en la Real Orden del Mérito Deportivo, en sus diferentes categorías» (28 de xunetu de 2015). Consultáu'l 12 d'agostu de 2015.
  127. ↑ planetaolimpico.es (ed.): «Las "Niñas de Oro" reciben la Medaya de Oro de la Real Orden del Mérito Deportivo» (30 de xunetu de 2015). Consultáu'l 31 de xunetu de 2015.
  128. ↑ Luque, David (31 de xunetu de 2015). 6cero.com (ed.): «Las Niñas de Oro, galardonadas con la Medaya de Oro de la Real Orden del Mérito Deportivo». Archiváu dende l'orixinal, el 15 de setiembre de 2015. Consultáu'l 31 de xunetu de 2015.
  129. ↑ elmundodeportivo.es (ed.): «Programación del 24-02-1997» (24 de febreru de 1997). Consultáu'l 4 de mayu de 2010.
  130. ↑ rtve.es (ed.): «Londres en juego - Atlanta 1996. Gimnasia rítmica. Final por equipos» (5 de marzu de 2012). Consultáu'l 10 de febreru de 2018.
  131. ↑ eitb.eus (ed.): «Las mejores gimnastas del mundo, hoy, en 'Euskalgym'» (21 de payares de 2014). Consultáu'l 10 de febreru de 2018.

Bibliografía

Enllaces esternos
Kembali kehalaman sebelumnya