Una Zona d'especial proteición pa les aves (ZEPA) ye una categoría d'área protexida catalogada polos estaos miembros de la Xunión Europea como zones naturales de singular relevancia pal caltenimientu de l'avifauna amenazada d'estinción, acordies con lo establecío na directiva comuñal 79/409/CEE y cambeos subsiguientes («Directiva d'Aves Directiva sobre'l Caltenimientu d'Aves Monteses» de la XE).[1]
La convención parte de la reconocencia de que les aves del territoriu européu son patrimoniu común y han de ser protexíes al traviés d'una xestión homoxénea que caltenga les sos hábitats. So la Directiva, los estaos miembros de la Xunión Europea asumen la obligación de salvaguardar los hábitats d'aves migratories y ciertes aves particularmente amenaciaes.[1]
Nes zones de proteición prohíbese o llinda la caza d'aves, nes sos feches y les sos téuniques; regúlase la posible comercialización; y los estaos tán obligaos a actuar pa caltener les condiciones medioambientales riquíes pal descansu, reproducción y alimentación de les aves.
Cada ZEPA tien un códigu alfanumbéricu de la Xunión Europea; por casu, la ZEPA de la Mariña septentrional de Norfolk nel Reinu Xuníu, tien el códigu UK9009031.
Anguaño esisten 644 ZEPA n'España[2] con una superficie total de 15.325.734,55 hectárees protexíes. Castiella y Llión ye la comunidá autónoma que tien mayor númberu d'hectárees protexíes como ZEPA, en concretu 2.001.825,96 hai, siguida por Andalucía con 1.645.158,74 hai. Les Islles Canaries son la comunidá que tien el mayor porcentaxe de territoriu protexíu (36,43 % de les Canaries son ZEPA).
Anguaño hai identificaes en Portugal 106 árees importantes pa les aves, correspondiendo a 2.905.586 hai.[4] Esti valor correspuende a casi'l 32 % del territoriu portugués.
Na Xunión Europea, la llista de IBA foi en bona parte, anque non totalmente, utilizada como base pa la ellaboración de la llista de ZEPA cumpliendo lo establecío na Directiva d'Aves.[6]
Les ZEPA nel Reinu Xuníu
Con fecha 21 de setiembre de 2006, había 252 llugares protexíos como ZEPA nel Reinu Xuníu. Les Regulaciones de Caltenimientu (Hábitat natural, etc.) de 1994 implementen los términos de la Directiva n'Escocia, Inglaterra y Gales. Na isla de Gran Bretaña, les ZEPA, igual que les Árees d'Especial Proteición, señalaes en zones terrestres o intermareales de normal tamién son consideraes Sites of Special Scientific Interest (SSSI), y n'Irlanda del Norte como Areas of Special Scientific Interest (ASSIs). Por casu, Broadland SPA nel este d'Inglaterra ye una conglomeración d'alredor de 28 SSSI. Les árees d'especial proteición pueden estendese per debaxo de la marea baxa escontra'l mar, y pa estes árees SSSI nun ye posible la notificación. N'Escocia, delles árees d'especial proteición fueron clasificaes ensin nenguna designación previa como SSSI.