Bladbadan
Bladbadan kruna lingganipun "babad" artinipun tutur jati sané sampun kalampahan riin. Babad taler maarti abas wiadin basang kebo, banténg, utawi kambing. Sasampun polih seselan "el", pangiring "an" miwah kaduipurwayang dados bebladbadan sané mateges kruna bebasan, kaanggén papiringan, saha madué purwakanti (masajak).
Bladbadan puniki kawangun antuk lengkara utawi kruna tigang palet. Krunané sané pinih riin apalet dados "giing" utawi "bantang", krunané sané kaping kalih apalet, "arti sujati (bebasanipun)", sakadi sampiran, sané ngawangun purwakanti (sajak), krunané sané kaping tiga "arti paribasa", wiadin suksmanipun, makadi:
- Giing (bantang): majempong bébék,
- Artos sujati (bebasanipun): jambul,
- Artos paribasa: ngambul.
Dadosné kecap "mbul" ring kruna "jambul", mapurwakanti ring kecap "mbul" ring kruna "ngambul".
Bladbadan puniki masaih ring "wewangsalan", sakadi papiring indik kahanan kalih laksanan jadma, ring asapunapiné sada pedas suksmanipun. Kewanten yéning anake mabladbadan, artinipun sané sujati nenten kaucapang, antuk kasengguh sami sampun uning ring artinipun.[1]
Conto
Ring sor puniki wénten makudang-kudang conto bebladbadan sake kadérétang manut abjad, luir ipun:[2]
- "Arjuna durian", suksemanipun tualén, arti paribasané= ngelén-ngelén
- "Base wayah", suksemanipun kakap, arti paribasané= gapgapan
- "Beruk magantung", suksemanipun kakocor, arti paribasané= bocol
- "Belus ilang", suksemanipun ngetuh, arti paribasané= tuh
- "Damar di langit", suksemanipun bulanan, arti paribasané= bulan
- "Dasar meka", suksemanipun rasanin, arti paribasané= rasa
- "Jaja uli magula", suksemanipun abug, arti paribasané= jebug
- "Jukut gedébong", suksemanipun ares, arti paribasané= ngeres-eresin
- "Ketimun pait", suksemanipun paya, arti paribasané= semaya
- "Lawar gerang", suksemanipun manyagerang, arti paribasané= sager
- "Maabian Jawa", suksemanipun kebon, arti paribasané= ngebon
- "Mabaju tan palima", suksemanipun kutang, arti paribasané= kutang
- "Mabatis bébék", suksemanipun gempel, arti paribasané= ngempelin
- "Mablakas peleng", suksemanipun timpas, arti paribasané= mimpas
- "Maboreh tangkah", suksemanipun buat, arti paribasané= kuat
- "Mabuah jaka", suksemanipun beluluk, arti paribasané= nguluk-nguluk
- "Mabuah kelor", suksemanipun klentang, arti paribasané= klentangin
- "Mabuah wayah", suksemanipun jebug, arti paribasané= gedébug
- "Mabuaya di tegal", suksemanipun alu, arti paribasané= nglalu, kalu
- "Mabubuh kladi", suksemanipun kulek, arti paribasané= elek
- "Mabunga layu", suksemanipun mayang, arti paribasané= sayang
- "Macarang uga", suksemanipun sambilan, arti paribasané= masambilan
- "Maceleng lua", suksemanipun bangkung, arti paribasané= bengkung
- "Magambar gumi", suksemanipun peta, arti paribasané= peta-peta dogén
- "Majuan pancing", suksemanipun pales, arti paribasané= males
- "Makamben di sunduk", (utawi makamen disunduk) suksemanipun ngengsel, arti paribasané= maselselan
- "Makulkul selam", suksemanipun bedug, arti paribasané= ngadug-adug
- "Makunyit di alas", suksemanipun temu, arti paribasané= katemu
- "Masarin tanah", suksemanipun buk, arti paribasané= ibuk
- "Matabeng gelang", suksemanipun tutub, arti paribasané= tutugang
- "Mataluh nyuh", suksemanipun tombong, ati paribasané= sombong
- "Matiuk Jawa", suksemanipun belati, arti paribasané= ngulati
- "Matulang nyuh", suksemanipun kau, arti paribasané= tau
- "Nasi matahan", suksemanipun lekin, arti paribasané= delek
- "Nyapian selam", suksemanipun crewet, arti paribasané= cerai
- "Pangaput campurit", suksemanipun ngandelang, arti paribasané= kandel
- "Pepes menang", suksemanipun buruh, arti paribasané= siap buruh
- "Sakit gidat, suksemanipun ulangun, arti paribasané= langu
- "Sok gedénan, suksemanipun ngodag-odag, arti paribasané= bodag
- "Wayang gadang", suksemanipun Kresna, arti paribasané= tresna
Pustaka
|
|