Mjerna jedinica

Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). Ako se pravilno ne potkrijepe pouzdanim izvorima, sporne rečenice i navodi mogli bi biti izbrisani. Pomozite Wikipediji tako što ćete navesti validne izvore putem referenci te nakon toga možete ukloniti ovaj šablon.

Mjerna jedinica je veličina definisana i prihvaćena dogovorom s kojom se u svrhu mjerenja uspoređuju druge istovrsne veličine. Odnos mjerene veličine i mjerne jedinice je brojevna vrijednost, a vrijednost mjerene veličine se iskazuje proizvodom brojevne vrijednosti i mjerne jedinice.

Zakonite mjerne jedinice su mjerne jedinice čija je upotreba propisana Zakonom o mjerenju.

U Bosni i Hercegovini primjenjuju se mjerne jedinice Međunarodnog sistema jedinica (SI), decimalne jedinice, iznimno dopuštene jedinice izvan SI i složene mjerne jedinice.

U većini zemalja svijeta zakoniti sistem mjernih jedinica je SI metrički sistem (internacionalni sistem, od francuskog naziva Système international). Drugi sistem, u upotebi u SAD i nekim drugim zemljama je anglosaksonski sistem mjera.

Međunarodni sistem mjernih jedinica se sastoji od osnovnih jedinica koje se mogu koristiti zajedno sa odgovarajućim prefiksima. Postoji sedam osnovnih jedinica koje predstavljaju različite fizičke veličine. Iz tih osnovnih jedinica se dobijaju izvedene jedinice.

Prefiks se koristi da se proizvede veći ili manji iznos originalne veličine. Određeni su tako da je sljedeći uvijek 10 puta veći (ili manji) od prethodnog.

${\displaystyle 1000^{m}}$	${\displaystyle 10^{n}}$	Prefiks
${\displaystyle 1000^{8}}$	${\displaystyle 10^{24}}$	jota
${\displaystyle 1000^{7}}$	${\displaystyle 10^{21}}$	zeta
${\displaystyle 1000^{6}}$	${\displaystyle 10^{18}}$	eksa
T${\displaystyle 1000^{5}}$	${\displaystyle 10^{15}}$	peta
${\displaystyle 1000^{4}}$	${\displaystyle 10^{12}}$	tera
${\displaystyle 1000^{3}}$	${\displaystyle 10^{9}}$	giga
${\displaystyle 1000^{2}}$	${\displaystyle 10^{6}}$	mega
${\displaystyle 1000^{1}}$	${\displaystyle 10^{3}}$	kilo
${\displaystyle {\sqrt[{3}]{1000^{2}}}}$	${\displaystyle 10^{2}}$	hekto
${\displaystyle {\sqrt[{3}]{1000}}}$	${\displaystyle 10^{0}}$	nema
${\displaystyle {\frac {1}{{\sqrt[{3}]{1000}}^{1}}}}$	${\displaystyle 10^{-1}}$	deci
${\displaystyle {\frac {1}{{\sqrt[{3}]{1000}}^{2}}}}$	${\displaystyle 10^{-2}}$	centi
${\displaystyle 1000^{0}}$	${\displaystyle 10^{0}}$	nema
${\displaystyle 1000^{-1}}$	${\displaystyle 10^{-3}}$	mili
${\displaystyle 1000^{-2}}$	${\displaystyle 10^{-6}}$	mikro
${\displaystyle 1000^{-3}}$	${\displaystyle 10^{-9}}$	nano
${\displaystyle 1000^{-4}}$	${\displaystyle 10^{-12}}$	piko
${\displaystyle 1000^{-5}}$	${\displaystyle 10^{-15}}$	femto
${\displaystyle 1000^{-6}}$	${\displaystyle 10^{-18}}$	ato
${\displaystyle 1000^{-7}}$	${\displaystyle 10^{-21}}$	zepto
${\displaystyle 1000^{-8}}$	${\displaystyle 10^{-24}}$	jokto

Metrički sistem uveden je 1795. originalno sa 6 prefiksa.

Složene mjerne jedinice su jedinice sastavljene od jedinica različitih grupa. Tako je jedinica koja se koristi za izražavanje brzine vozila kilometar na sat (oznaka km/h) sastavljena od decimalne jedinice od metra i jedinice za vrijeme sat.

Stare mjerne jedinice su pojedinačne jedinice ili njihove skupine koje su se koristile u različitim peroidima, na različitim mjestima i u različite svrhe, pa se nalaze u historijskim dokumentima, pisanoj i usmenoj književnosti. Mnoge su stare mjerne jedinice napuštene uvođenjem Metarskoga sistema (Metarska konvencija) u drugoj polovini XIX vijeka (na primjer hvat, lakat, palac, unca itd), te konačno uvođenjem Međunarodnoga sistema jedinica u drugoj polovini XX vijeka (na primjer standardna atmosfera, kilopond, konjska snaga, mikron i drugo).

SI sistem

THE INTERNATIONAL SYSTEM OF UNITS (SI) Arhivirano 3. 6. 2016. na Wayback Machine

mjerne jedinice

Nedovršeni članak Mjerna jedinica koji govori o fizici treba dopuniti. Dopunite ga prema pravilima Wikipedije.

Commons ima datoteke na temu: Mjerna jedinica