Osteoblasti (grč. στέον – osteon = kost + βλαστ – blast = klica) su koštane ćelije koje sintetiziraju koštani matriks, uključeni u razvoj i rast kostiju. Razvoj osteoblasta je pod uticajem različitih faktora stimulacije njihovog formiranja kao što su paratiroidni hormon i vitamin D. Oni su odgovorni za održavanje, rast i reparaciju kostiju.[1][2][3]
Histologija
Tokom formiranja kosti, osteoblasti su raspoređeni u sloju epitelioidnih – kuboidnih ili niskih cilindričnih – ćelija. Jedra, sa jednim nukleolusom su jako razvijena, često smještena na kraju najudaljenijeg dijela ćelijske površine. Sadrže I dobro razvijen Golgijev aparata, sa brojnim mitohondrijama, uz obilan hrapavi endoplazmatski reticulum, koji daje boju intenzivno bazofilnoj citoplazmi.
Ostali faktori rasta, uključujući faktor rasta fibroblasta, trombocitno-izvedeni faktor rasta, β pretvarajući faktor rasta, koji mogu promovirati podjelu osteoprogenitora i pojačanu osteogenezu.
Funkcije
Osteoblasti su specijalizirane koštane ćelije posebni proizvodi matriksa kosti koji formira kristale hidroksiapatita, koji se sastoji uglavnom od fosfata i kalcija.
Osteoblasta i dalje zadržavaju sposobnost obnove sve dok su okruženi matriksom i omogućavaju održavanje stanja ćelija istog prefiksa – osteocita .
Prekursor osteoblasta je osteoklast, koji ovisi o fagocitomonojedarnom sistemu. Njegova funkcija je da hidrolizira matriks u normalnom rast ukostiju kod djece, ali i da reguliza pukotine I koncentraciju kalcija i fosfata u krvi. Zato ove ćelije imaju receptore za paratormon i kalcitonin, hormone koje luči paratireoidna žlijezda i štitnjača, odnosno, međusobno antagonističke strukture u hidromineralnom ravnotežu. Osteoklasti su multijedarne ćelije koje imaju četkaste granice gdje se proizvodi alkalna fosfataza za degradaciju matriksa
Dodatne slike
Osteoblast (boja Giemsa, 100x)
Osteoblasti oblažu kost (dno) i aktivno sintetiziraju osteoide, koji sadrže po dva osteocita.
Osteoblastiaktivno proizvode osteoite (center).
Osteoblasti aktivno stvaraju rudimentno koštano tkivo (centar).