Panonska jezera su slana umjetna jezera u Tuzli. Kompleks Panonskih jezera čine tri jezera različite veličine i dubine, te slani slapovi. U sklopu kompleksa Panonskih jezera nalazi se i sojeničko neolitsko naselje, sportski tereni, te mnogi drugi ugostiteljski, kulturni i zabavni sadržaji. Sva tri jezera se nalaze u centru Tuzle. Kompleksom slanih jezera upravlja javno komunalno preduzeće "Pannonica" d.o.o. Tuzla. U ovoj firmi radi oko 150 radnika.
Panonska jezera predstavljaju jedinstvene primjere slanih jezera u Evropi, te imaju ljekovita svojstva zahvaljujući sadržaju soli i drugih minerala. Voda u jezerima neprestano kruži, i prečišćava se pješčanim filterima.
Historija
Ideja o gradnji kompleksa slanih jezera u užem jezgru grada Tuzle postojala je mnogo prije same realizacije projekta. Prvu puta ideja o Panonskim jezerima se spominje 2000. godine, tokom mandata načelnika Selima Bešlagića u knjizi "Tuzland - knjiga o Tuzli". Navedeno je da se "projektom sanacije Pinge i poteza Trnovac-Borić postojeća vodena akumulacija uređuje u vještačka jezera sa pratećim ugostititeljsko-sportskim sadržajima"[1]. Do realizacije prve faze ovog projekta došlo je izgradnjom velikog jezera u julu 2003. godine. Nakon tri godine rada prvog jezera 2006. godine izgrađen je arheološki park u obliku neolitskog-sojeničkog naselja sa muzejskom postavkom koja govori o kontinuitetu življenja na prostoru grada Tuzle još iz doba neolita.[2] U 2008. godini se pristupilo izgradnji drugog slanog jezera u neposrednoj blizini prvog. Krenuli su i radovi na izgradnji slanih slapova na sjevernoj strani kompleksa.[3] U septembru 2012. godine otvoreno je i treće panonsko jezero, manjeg kapaciteta od prethodna dva.[4] Kombinovano, tri Panonska jezera i slani slapovi, može da ugosti oko 17.000 gostiju dnevno.
Tehničke karakteristike
Kompleks Panonskih jezera je ukupne površine 75.000 m², dužine obale od 1.000 m, a površina šljunčanog dijela plaže iznosi 22.000 m².[5] Slana jezera predstavljaju vještačku akumulaciju vode unutar školjki koje su izgrađene od kombinacije geosintetičkih i prirodnih materijala (geotekstil, geomreža i geomembrana u kombinaciji s pijeskom, tucanikom i šljunkom).[5]
Slani slapovi se nalaze na sjevernoj strani kompleksa i sastoje se od ukupno pet vodenih kaskada te dva bazena za kupanje.[6]
Prečišćavanje vode
Slana voda u jezerima nastaje kao spoj tehnološke vode i slanice. Tehnološka voda se doprema cjevovodima iz vještačke akumulacije jezera Modrac, dok se slanica koncentracije 300 mg/l doprema iz slanih bunara sa crpilišta Tetima u neposrednoj blizini grada Tuzla. Udio slane vode u vodnoj zapremini iznosi oko 30%, a salinitet se kreće 30-35 gr/l. Panonska jezera su bogata mineralima poput: kalcija, natrija, sumpora, joda, broma i drugih.[5] Da bi se osigurala tehnička i higijenska ispravnost same vode, redovno se vrši filtriranje i testiranje na hemijskom i bakteriološkom nivou. Sam proces filtracije vode se odvija tokom 24 sata, kada se vodna zapremina filtrira unutar 2,5 ciklusa, te se vrši njeno hemijsko tretiranje. Tim procesom se zadržava adekvatna pH vrijednost, vrši dezinfekcija, uništavaju površinske alge, flokacija tj. otklanjanje zamućenosti vode, te fizičko čišćenje školjki jezera i plaže.[5]
Filtracija vode se vrši pomoću pješčanih filtera u dva filter postorjenja sa 2,5 ciklusa unutar 24 sata. Dezinfekcioni proces vode se vrši pomoću gasnog hlora, te koncentracija hlora varira između 0,2 do 0,4 mg/l. Analiza vode se vrši tri puta sedmično tokom ljetne sezone kupanja u Zavodu za javno zdravstvo Tuzlanskog kantona.
Statistika posjećenosti
U ljetnoj sezoni 2015. godine je prodano oko 353.000 ulaznica, ali je broj posjeta bio znatno veći, oko 380.000, jer sezonske i mjesečne ulaznice omogućavaju višestruke ulaze na kompleks jezera.[7] Od izgradnje 2003. godine do 2014. godine kompleks je posjetilo preko 3,5 miliona gostiju sa prosječnom dnevnom posjetom od oko 7.000 osoba i sa maksimalnim dnevnim posjetama od oko 15.000 gostiju.[8]
Muzej "Pannonica"
Muzej geološka postavka "Pannonica" je otvorena u oktobru 2012. godine. Postavka ukazuje na kontinuitet življenja na prostoru današnje Tuzle od doba neolita.[9]
^Alispahić, Fatmir (2000). Tuzland - knjiga o Tuzli. Tuzla: Turistička zajednica Općine Tuzla. str. 191. ISBN908 (497.6 Tuzla) Provjerite vrijednost parametra |isbn=: invalid character (pomoć).
.jpg)
