Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

Prvi krajiški partizanski odred

Prvi krajiški NOP odred je jedinica Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije tokom Drugog svjetskog rata. Osnovan je početkom novembra 1941. god.

Nakon savjetovanja u Stolicama, održanog 26. septembra 1941. godine nedaleko Krupnja u Srbiji, odlučeno je da se stvaraju veće slobodne teritorije i osnivaju vojne jedinica jedinstvene po ustrojstvu na čitavoj teritoriji Jugoslavije. Nazvane su - narodnooslobodilački partizanski odredi (NOPO), i u svom sastavu imali su bataljone i čete (80-120 boraca), kao osnovne vojne jedinice.

Formiranje Štaba Prvog KNOP odreda

Član Pokrajinskog komiteta KPJ za Bosnu i Hercegovinu Đuro Pucar, koji je ilegalno iz Banja Luke rukovodio ustankom u Bosanskoj krajini, sredinom oktobra 1942 saopštio je na sastanku kod sela Prekaja odluku o formiranju tri krajiška NOP odreda. Prvi krajiški NOP odred će pokrivati područje tadašnjih srezova: Sanski Most, Bosanski Novi, Bosanska Krupa, Bihać), Drvar, Bosanski Petrovac, Bosansko Grahovo i Glamoč). Štab odreda su sačinjavali:

Jedinice Prvog krajiškog NOP odreda

I štab Prvog krajiškog NOP odreda, čim se početkom novembra 1941 prebacio s područja Drvara u Podgrmeč, naredio je da neke čete iz okoline Drvara i Petrovca pređu u Podgrmeč. Tako ojačane snage na Podgrmeču omogućile su veća dejstva prema naseljima i željezničkim prugama u dolinama rijeka Une i Sane.[1]

U vrijeme formiranja odred se sastojao od tri bataljona :[2]

  • Prvi bataljon - Sanski, komandant Mihajlo Škundrić, politički komesar Pero Morača, zamjenik komandanta Milančić Miljević;
  • Drugi bataljon - Krupski, komandant Vojo Todorović, politički komesar Slobodan Marjanović, zamjenik komandanta Mićo Kolundžija;
  • Treći bataljon - Petrovačko-bihaćki, komandant Slavko Rodić, politički komesar Ilija Došen, zamjenik komandanta Nikola Karanović. Držao je položaje oko blokiranog Bosanskog Petrovca, kao i položaje prema Bihaću na liniji Ripač - Pritoka - Grabež

Grmečka proleterska četa

Od boraca Prvog krajiškog NOP odreda, po naređenju Glavnog šaba za BiH, formirana je u Jasenici 27. februara 1942. četa od 107 boraca, od kojih 63 sa područja sanskog, krupskog, novskog i bihaćkog sreza, 38 sa petrovačkog sreza i 6 boraca od Drvara.[3] Komandir čete bio je Zdravko Čelar. Četa je ušla u sastav Krajiškog proleterskog bataljona, formiranog u Čelincu 25. marta 1942. Za komandanta Bataljona određen je Zdravko Čelar, a za političkog komesara Esad Midžić. Teška vojnopolitička situacija onemogućila je odlazak bataljona na Romaniju u sastav Prve proleterske udarne brigade. Skoro četiri mjeseca bataljon je vodio danonoćne borbe u centralnoj Bosni, izgubio dosta boraca, među kojima i Zdravka Čelara i Esada Midžića, i sa 110 boraca prebacio se preko Save u Slavoniju.

Reference

  1. ^ "Jovo Pavić Vojno-politička situacija u petrovačkom kraju 1941. i početkom 1942. godine". Opštinski odbor SUBNOR, 1974 -PETROVAC U NOB, knjiga 7. Pristupljeno 9. 2. 2016.
  2. ^ "Branko J. Bokan, 1988 -PRVI KRAJIŠKI NOP ODRED". Pristupljeno 9. 2. 2016.
  3. ^ "Stevo Kovačević: Petrovčani u prvom proleterskom krajiškom bataljonu" (PDF). Opštinski odbor SUBNOR, 1974 -PETROVAC U NOB, knjiga 4. Arhivirano s originala 16. 3. 2015. Pristupljeno 9. 2. 2022.CS1 održavanje: bot: nepoznat status originalnog URL-a (link)
Kembali kehalaman sebelumnya