Ustavni sud Republike Srpske je sud koji ima centralnu ulogu unutar bosanskohercegovačkog entiteta Republike Srpske. Sud je ustanovljen Ustavom Republike Srpske koji je donesen 28. februara 1992, a počeo je sa radom 1. jula 1994. godine.[1]
Nadležnosti
Ustavni sud Republike Srpske:[2]
- odlučuje o saglasnosti zakona, drugih propisa i općih aktova sa Ustavom;
- odlučuje o saglasnosti propisa i općih aktova sa zakonom;
- rješava sukob nadležnosti između organa zakonodavne, izvršne i sudske vlasti;
- rješava sukob nadležnosti između organa Republike, grada i općine;
- odlučuje o saglasnosti programa, statuta i drugih općih aktova političkih organizacija sa Ustavom i zakonom.
- prati pojave od interesa za ostvarivanje ustavnosti i zakonitosti, obavještava najviše ustavne organe Republike o stanju i problemima u toj oblasti i daje im mišljenja i prijedloge za donošenje zakona i preuzimanje drugih mjera radi osiguranja ustavnosti i zakonitosti i zaštite sloboda i prava građana, organizacija i zajednica;
- može ocjenjivati ustavnost zakona i ustavnost i zakonitost propisa i općih aktova koji su prestali da važe, ako od prestanka važenja do pokretanja postupka nije proteklo više od jedne godine;
- odlučuje o saglasnosti zakona, drugih propisa i općih aktova Narodne skupštine sa odredbama Ustava o zaštiti vitalnih nacionalnih interesa konstitutivnih naroda;
- odlučuje o pitanjima imuniteta, koja proističu iz zakona kojima se uređuje imunitet u Republici Srpskoj.
Odluke Ustavnog suda su posljednje i obavezujuće na teritoriji Republike Srpske, a te obaveze izvršava Vlada Republike Srpske.
Sastav
Ustavni sud ima devet sudija, uključujući i predsjednika Suda, od kojih se najmanje dvojica sudija biraju iz svakog konstitutivnog naroda i jedan iz reda ostalih. Sudije Ustavnog suda se biraju na osam godina i ne mogu biti ponovo birani. Sud ima i dva potpredsjednika, koji su iz reda drugih naroda u odnosu na predsjednika Suda.
Vijeće za zaštitu vitalnog nacionalnog interesa Ustavnog suda Republike Srpske je osnovano kako bi odlučivalo o pitanjima vitalnog nacionalnog interesa u proceduri opisanoj u Amandmanu LXXXII Ustava RS. Ovo vijeće razmatra sva pitanja koja su od vitalnog nacionalnog interesa.
Vijeće za zaštitu vitalnog interesa sastoji se od sedam članova, dva iz svakog konstitutivnog naroda i jedan član iz reda Ostalih. Sudije bira Narodna skupština Republike Srpske i Vijeće naroda Republike Srpske.
Narodnoj skupštini kandidate za predsjednika i sudije Ustavnog suda predlaže predsjednik Republike, na prijedlog Visokog sudskog i tužilačkog vijeća Bosne i Hercegovine.
Trenutni članovi Ustavnog suda su:
- Džerard Selman, predsjednik, (prvi mandat, od juna 2012.)
- Snežana Savić, potpredsjednik, (prvi mandat, od juna 2012.)
- Milenko Arapović, potpredsjednik (prvi mandat, od juna 2012.)
- Vojin Bojanić, (drugi mandat, od oktobra 2003.)
- Amor Bukić, (prvi mandat, od juna 2012.)
- Zlatko Kulenović, (prvi mandat, od maja 2013.)
- Duško Medić, (drugi mandat, od oktobra 2003.)
- Marko Rajčević, (drugi mandat, od marta 1998.) i
- Irena Mojović, (prvi mandat, od maja 2015.).
Postupak
Svako može dati inicijativu za pokretanje postupka za ocjenjivanje ustavnosti i zakonitosti.
Postupak pred Ustavnim sudom mogu, bez ograničenja, pokrenuti predsjednik Republike, Narodna skupština i Vlada, a ostali organi, organizacije i zajednice pod uslovima utvrđenim zakonom.
Ustavni sud može i sam pokrenuti postupak za ocjenjivanje ustavnosti i zakonitosti.
Kad Ustavni sud utvrdi da zakon nije u saglasnosti sa Ustavom ili da drugi propis ili opći akt nije u saglasnosti sa Ustavom ili zakonom, taj zakon, drugi propisi ili opći akt prestaje da važi danom objavljivanja odluke Ustavnog suda.
Sjedište
Sjedište Ustavnog suda Republike Srpske je u Banjoj Luci, u Ulici Draška Božića broj 2.
Također pogledajte
Reference
Vanjski linkovi