| Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). Ako se pravilno ne potkrijepe pouzdanim izvorima, sporne rečenice i navodi mogli bi biti izbrisani. Pomozite Wikipediji tako što ćete navesti validne izvore putem referenci te nakon toga možete ukloniti ovaj šablon. |
Zoran Vuković (sin Milojice, rođen je 6. septembra 1955. u Brusni, selu u općini Foča, Bosna i Hercegovina), ratni zločinac iz Foče osuđen na 12 godina od strane Međunarodnog krivičnog suda za ratne zločine na tlu bivše Jugoslavije, za zločine protiv čovječnosti (silovanja i mučenja) počinjene protiv civilnog bošnjačkog stanovništva u općini Foča tokom rata u BiH. Bio je pripadnik srpske jedinice poznate pod imenom jedinica "Dragan Nikolić".
Zoran Vuković je optužen zajedno sa Dragoljubom Kunarcem, Radomirom Kovačem, Draganom Zelenovićem, Gojkom Jankovićem, Jankom Janjićem, Radovanom Stankovićem i Draganom Gagovićem za zločine protiv čovječnosti uključujući sistematska silovanja djevojčica i žena.
7. aprila 1992. godine, prvim vojnim akcijama u gradu je počelo političko i vojno preuzimanje općine Foča. Srpske snage, uz podršku artiljerije i teškog naoružanja, počele su zauzimati dio po dio Foče. Zauzimanje Foče završeno je 16. ili 17. aprila 1992. Okolna sela su bila pod opsadom do sredine jula 1992.
Etničko čišćenje
Od početka aprila do sredine jula 1992. srpske snage su sprovodile opširan napad usmjeren protiv bošnjačkih civila u području općina Foča, Gacko i Kalinovik. Prije samog napada, bošnjački civili su izbačeni sa posla, plate su im uskraćene, a potom im je uskraćena mogućnost slobodnog kretanja. Nakon što su okolna sela i grad Foča dopali u ruke srpskih snaga: vojske, policije, paravojnih formacija, a ponekad i samih Srba seljaka, primjenjivan je uvijek isti šablon: Kuće Bošnjaka su sistematski pretresane, pljačkane i spaljivane, a građani su hapšeni ili sakupljani na jednom mjestu, a ponekad tokom samog procesa, premlaćivani ili ubijani. Muškarci i žene su odvajani, a većina ih je zatvorena u KP dom u Foči. Žene su odvođene na razne lokacije zatočenja gdje su živjele u nepodnošljivim higijenskim uvjetima, a u tim centrima su zlostavljane na mnoge načine, dok ih je većina sistematski silovana. Srpski vojnici ili policajci su dolazili u zatočeničke centre, odabirali jednu ili više žena, izvodili ih i silovali. Neke od njih su odvođene u privatne apartmane i kuće gdje su silovane, a morale su također kuhati, čistiti i služiti rezidente, koji su bili srpski vojnici. Tokom pomenutog napada na bošnjačke civile, ogroman broj žena i djevojčica je silovan. Svi tragovi postojanja i kulturno naslijeđe muslimana Bošnjaka je zbrisano iz područja zahvaćenih napadom srpskih snaga. Skoro ni jedan Bošnjak nije ostao u Foči. Sve džamije su srušene.
Sistematska silovanja
U januaru 1994. godine, srpske vlasti su "okrunile" etničko čišćenje Foče preimenujući Foču u "Srbinje" (grad Srba). Gotovo svi preostali muslimani Bošnjaci, muškarci i žene iz sve tri općine su uhapšeni, sakupljeni na jednom mjestu, potom razdvojeni i zatvoreni u nekoliko sabirnih zatvoreničkih centara - logora: Buk Bijela, Srednja škola u Kalinoviku, Partizan, Srednja škola u Foči, KP dom u Foči po ustaljenom šablonu. Neki su odmah ubijeni, silovani ili surovo pretučeni. Jedini razlog za ovakvo postupanje prema njima je bila njihova etnička pripadnost.
Kazneno-popravni dom u Foči, jedan od najvećih zatvora u bivšoj Republici Jugoslaviji, bio je glavni pritvorski objekat za muškarce. Muslimanske žene, djeca i starci pritvarani su po kućama, stanovima i motelima u Foči i okolnim selima ili u centrima za duži ili kraći pritvor kao što su pomenuta Buk Bijela, gimnazija u Foči i sportska dvorana "Partizan".
Sportska dvorana "Partizan" služila je kao centar za pritvor žena, djece i staraca od 13. jula 1992. ili ranije, pa najmanje do 13. augusta 1992. U to vrijeme je u "Partizanu" bilo najmanje 72 zatočenika. Svi zatvorenici su bili civili, muslimanske žene, djeca i nekoliko starijih ljudi iz sela u općini Foča. Životni uslovi u "Partizanu" bili su okrutni. Pritvor je pratilo neljudsko postupanje, nehigijenski smještaj, prenatrpanost, izgladnjivanje, fizičko i psihološko mučenje, uključujući i seksualno zlostavljanje. Odmah pošto su žene prebačene u Partizan, uspostavljen je režim seksualnog zlostavljanja. U "Partizan" su, obično uveče, ulazili naoružani vojnici, uglavnom u grupama od po tri do pet i izvodili žene. Kad bi se žene opirale ili sakrivale, vojnici su ih tukli ili im prijetili da bi ih primorali na poslušnost. Vojnici su žene iz "Partizana" odvodili u kuće, stanove ili hotele, da bi ih tamo seksualno zlostavljali i silovali.
Od sredine maja bila je počelo etničko čišćenje općine Kalinovik. Dok je muško nesrpsko stanovništvo zatočeno u vojnom skladištu Barotni, žene i djeca su zatočeni u Osnovnoj školi u Kalinoviku, koja se nalazi u centru Kalinovika, u blizini stanice milicije. Krajem juna i početkom jula, u Osnovnoj školi su bili zatočeni i stanovnici općine Gacko uhapšeni dok su prolazili kroz općinu Kalinovik bježeći u srednju Bosnu. Žene i djevojčice, od kojih su neke imale samo 12 godina, su bile podvrgnute silovanjima za vrijeme njihovog zatočeništva u Osnovnoj školi u Kalinoviku. Pored gore navedenih centara za pritvor, više žena je bilo zatvoreno u kućama i stanovima koji su korišteni kao javne kuće kojima su upravljale grupe srpskih vojnika.
Presuda
Optužnica je teretila Zorana Vukovića za mučenje, porobljavanje i silovanje žena i djevojčica nesrpske nacionalnosti u zatočeničom objektu "Partizan" u Foči, kao i za pljačku imovine. U optužnici se navodi da je Zoran Vuković bio jedan od zamjenika komandira vojne policije i vođa paravojnih jedinica u Foči.
U presudi je utvrđeno da je Zoran Vuković učestvovao u napadu srpskih snaga na civilno bošnjačko stanovništvo. Vuković se nalazio u Buk Bijeloj, 3. jula 1992, kada su u ovo naselje dovedeni seljani iz tog kraja, mahom žene i djeca, koji su premlaćivani i silovani. Istog dana je u Buk Bijeloj i sam silovao jednu ženu. Zoran Vuković je također silovao djevojke i žene koje su bile zatočene u sportskoj dvorani "Partizan", a jedna od silovanih djevojaka je bila maloljetna.
Zoran Vuković je uhapšen 23. decembra 1999. u Bosni od strane SFOR-a. Dana 12. juna 2002. Zoran Vuković je konačnom presudom osuđen na 12 godina zatvora za zločine protiv čovječnosti (silovanja i mučenja), te kršenja zakona i običaja ratovanja. Dana 28. novembra 2002, Zoran Vuković je prebačen u Norvešku na izdržavanje kazne.
Također pogledajte
Reference
Vanjski linkovi
