Gwenith
|
|
Maes gwenith
|
Dosbarthiad gwyddonol
|
Teyrnas:
|
Plantae
|
Ddim wedi'i restru:
|
Angiosbermau
|
Ddim wedi'i restru:
|
Monocotau
|
Ddim wedi'i restru:
|
Comelinidau
|
Urdd:
|
Poales
|
Teulu:
|
Poaceae
|
Genws:
|
Triticum L.
|
Rhywogaethau
|
T. aestivum T. aethiopicum
T. araraticum T. boeoticum
T. carthlicum T. compactum
T. dicoccon T. durum
T. ispahanicum T. karamyschevii
T. militinae T. monococcum
T. polonicum T. spelta
T. timopheevii T. trunciale
T. turanicum T. turgidum
T. urartu T. vavilovii
T. zhukovskyi
Cyfeiriad: ITIS 42236 2002-09-22
|
Math o wair gyda'i rawn yn fwyd pwysig yw gwenith. Mae'r grawn yn cael ei drawsnewid yn flawd i wneud bara, ac yn cael ei fragu hefyd i greu cwrw.
Mae cnydau o wenith yn cael eu tyfu ledled y byd. Un o'r ardaloedd pwysicaf am dyfu gwenith yw gwastadiroedd canolbarth UDA.
Llenyddiaeth Gymraeg
Ceir nifer o hen benillion yn cynnwys y gair "gwenith" ac yn eu plith:
- Medi gwenith yn ei egin
- Yw priodi glas fachgennyn;
- Wedi ei hau, ei gau, a'i gadw,
- Dichon droi'n gynhaeaf garw.
Efallai mai un o'n caneuon traddodiadol enwacaf ydy: Bugeilio'r Gwenith Gwyn.