«
Viulénsa più tensiòṅ più
angùstia più suspense a fà “A n s pōl minga far dal mâł a 'n pavarèṅ”.»
(Tagline dal film)
Non si sevizia un paperino (A n s pōl minga far dal mâł a 'n pavarèṅ) 'l è 'n film śal e ad scarésa dal 1972 ad Lucio Fulci ambintâ in un pòst imaginàri dla Lucàgna. Al film al tōś ispirasiòṅ da di fat sucès dabòṅ a Bitonto in dal 1971 quànd lè i aṅ masâ soquànt putèṅ.
'L è òṅ di film cgnusû da piò dal regìsta rumàṅ.
Sunt
In dal sud dl'Itàglia, a Accendura, na dóna ciamàda da quéi dal pòst la maciara (Florinda Bolkan), na sòrta ad stria santóna, la grata via dla tèra cun al maṅ, da na banda dn'autostràda ch'la pasa in un viadót fra 'l muntàgni. Subìt dòp la tira fóra da 'd lè un còrp 'd un putèṅ mòrt e pò la scapa via.
In cal méntar in dal paiśèṅ tri putèṅ ad dód'ś an, Tonino, Michele e Bruno, i vénan fóra da na céśa p'r andàr a spiàr, in un ciùś bandunâ, dū putàni insém a di óm. Sèg a gh'è anc 'l imbambî Giuseppe Barra (Vito Passeri) òṅ ch'al s fà dal pugnéti guardànd chi àtar ciulàr. I putèṅ i al tōś'n in gir e lò al gh prumét ad masàr-i. Anc la Maciara la gh vōl mâl parchè l'insfìlsa di guciòṅ dènt'r a di putòć ch'i figùran lōr, faghénd dla magìa négra. Turnâ a cà Michele al pòrta a la Patrizia (Barbara Bouchet), na ragasóla milanéśa pina ad bèsi ch'la gh'à na vila là ma ch'l'è anc dimóndi visiōśa, un cabarè cun un bicēr ad spremùda insìma. Chi lē l'è cavàda śò dal tut ma, da malnéta cum l'è, la s fà guardàr listés sénsa vistî adòs.
Pôc tèmp dòp qualchidòṅ al cur a drē a Bruno Lo Cascio, 'n àtar putèṅ dal pòst, e 'l al masa. I carabinēr i tàcan a pascàr-al dòp che òṅ al gh'iva telefunâ dmandànd-ag siē migliòṅ ad Franc cuma riscàt. Tgnénd a drē a cal caś lè, a riva in dal paéś anc al giurnalìsta Andrea Martelli (Tomás Milián) ch'al scriv di pès ad crònaca négra. I carabinēr i daṅ la cólpa d'l umisìdi a Giuseppe Barra parchè i al péscan méntar 'l è drē a tōr al riscàt ma lò al diś 'd èsar sénsa cólpa parchè, anc s'l à salplî al còrp dal putèṅ, al 'l à fat sōl dòp ch'al 'l iva catâ bèla mòrt e sōl par ciapàr sù di bèsi. La gint però la n gh créd minga e la gh dà adòs méntar lò al vèṅ purtâ in parśòṅ. In cal sit lè a riva anc al prevòstar Alberto Avallone (Marc Porel) ch'al bandìs la salma.
La matìna dòp a vèṅ catâ anc al còrp ad Tonino, amìg ad Bruno, andgâ in na vasca ad prédi. In cal méntar la maciara la saplìs i sò putòć. Martelli al và a dascórar cun don Alberto ch'al gh diś 'd èsar in pinsēr p'r i putèṅ dal paéś parchè là i gìran dimóndi rivìsti pôran e al tentasiòṅ i n màncan minga. La gh'à di pinsēr anc la Patrizia parchè i carabinēr i pénsan ch'la pòsa avér fat quèl lē, drugàda pódga cum l'è e anc spurcaciòna a basta (la s dà da far anc cun al prēt e cun al giurnalìsta), cun sò pàdar custrutōr ch'al l'à mandàda lè, luntàṅ da 'l tentasiòṅ dal sò bandi.
Aurelia Avallone (Irene Papas), màdar ad don Alberto, la ciama i carabinēr sénsa priśintàr-as dgénd-ag al pòst in du la s lóga la Maciara. Chi lē la vèṅ farmàda parchè la diś 'd avér masâ lē chi tri putèṅ là parchè i ìvan catâ la fòsa ad sò fiōl, mòrt soquànt an prima, ma 'n testimòni al la śmintìs. Lasàda libra però la Maciara la vèṅ fata fóra listés in dal simitèri dal paéś a cólp ad cadéni e ad spròc, p'r òpra di pàdar dal vitmi, persuàś dal fat ch'la sia stada lē dabòṅ. La dóna la gh la cava sōl a traśàr p'r un pôc in diresiòṅ dl'autostràda, ma ninsòṅ a s férma par dar-ag 'n ajùt.
A Accendura, Andrea e Patrizia i védan na putìna, ch'la n gh la cava briśa a dascórar parchè sórda, purtàr-'s a drē na bàmbula sénsa tèsta. A s trata dla Malvina, la surèla pìcula dal prēt. Chi lē la gh'à na fisa: tiràr via al tèsti a 'l bàmbuli ch'i gh càscan a tîr, anc a Pavarèṅ: Martelli al taca a pinsàr ch'la faga acsè parchè testimòni di masamènt di àtar putèṅ, vlénd far cumpàgn a 'l sasèṅ.
Culegamènt estéran
