| 4-Piranono
|
| Kemia formulo |
C5H4O2
|
|
Bastona kemia strukturo de la
Pirono
|
|
| Tridimensia kemia strukturo de la Pirono
|
| Alternativa(j) nomo(j)
|
|
|
| CAS-numero-kodo |
108-97-4
|
| ChemSpider kodo |
7680
|
| PubChem-kodo |
7968
|
| Fizikaj proprecoj
|
| Aspekto |
senkolora aŭ blanka solidaĵo
|
| Molmaso |
96,08556 g mol−1
|
| Denseco |
1,192 g/cm−3[1]
|
| Fandpunkto |
33°C [2]
|
| Bolpunkto |
212,5°C [3]
|
| Refrakta indico |
 1,5238
|
| Ekflama temperaturo |
101,1°C
|
| Solvebleco |
Akvo:solvebla
|
| Memsparka temperaturo |
740°C
|
| Mortiga dozo (LD50) |
1410 mg/kg (buŝe) [4]
|
| GHS etikedigo de kemiaĵoj
|
| GHS Damaĝo Piktogramo |
|
| GHS Signalvorto |
Averto
|
| GHS Deklaroj pri damaĝoj |
H315, H319, H335
|
| GHS Deklaroj pri antaŭgardoj |
P261, P264, P264+265, P271, P280, P302+352, P304+340, P305+351+338, P319, P321, P332+317, P337+317, P362+364, P403+233, P405, P501
|
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)
|
4-Pirono aŭ 4-piranono estas organika kombinaĵo rezultanta per senkarboksiligo de kelidonata acido. Ĝi estas senkolora aŭ blanka solidaĵo, solvebla en akvo. 4-Pirono posedas 5 karbonatomojn, 4 hidrogenatomojn kaj 2 oksigenatomojn. 4-Pirono uzatas en kemiaj sintezoj kaj en la preparado de farmaciaĵoj kaj aliaj derivaĵoj.
Ĝi estas izomero de 2-Pirono.
Sintezoj
Sintezo 1
- Preparado de la 4-pirono per senkarboksiligo de kelidonata acido:
Sintezo 2
- Preparado de la 4-pirono per reduktado de la maltolo:
Sintezo 3
- Preparado de la 4-pirono per reduktado de koĵata acido:
Sintezo 4
- Preparado de la 4-pirono per reduktado de la dehidroacetata acido:
Sintezo 5
- Preparado de la 4-piridono per traktado de 4-pirono kaj amoniako:
Sintezo 6
- Preparado de la tetrahidro-4-piranono per reduktigo de la 4-pirono:
Vidu ankaŭ
Referencoj
![{\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{-2\,CO_{2}}]{}}\,}}}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/c4b35b9e4b5d9477e48aabd7c05622ac52811cab)
![{\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{}]{[H]}}\,}}}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/1574cbac3e0e6bb17a46deaa70ab0c6992e39e7f)
![{\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/af21b07e9e503bdbbee6814c136975f68f374663)
