Slava mitologio estas la mitologia aspekto de la politeisma religio kiu estis praktikata de slavoj antaŭ ties kristianigo. Tiu religio enhavas multajn komunajn trajtojn kun aliaj religioj devenaj el pra-hindeŭropa religio.
Informofontoj
Male al greka aŭ egipta mitologio, ekzistas neniuj unuarangaj registroj por la studo de slava mitologio. Malgraŭ kelkaj defendeblaj teorioj (ekzemple, la Libro de Veles), ne povas esti pruvate ke la slavoj havis ajnan specon de skribsistemo antaŭ kristanismo, kaj pli precize antaŭ la alveno de la sanktuloj Cirilo kaj Metodo en la jaro 862; tial, ĉiuj iliaj originaj religiaj kredoj kaj tradicioj estis verŝajne heredigitaj buŝe dum la generacioj, kaj baze forgesitaj dum la jarcentoj sekvante enmarŝon de kristanismo (kiu ekis per la konverto de Bulgario en 864 kaj estis ege kompleta fine de la 11-a jarcento). Antaŭ tio, malabundaj notoj pri slava religio estis plejparte skribitaj de ne-slavaj kristanaj misiistoj kiuj estis neinteresitaj en precize portreti paganajn kredojn. Arkeologiaj restaĵoj de malnovaj slavaj idoloj kaj sanktejoj estis trovitaj, kvankam malgrande oni povas lerni el ili sen preciza scio pri iliaj kuntekstoj, krom konfirmado de ekzistantaj historiaj registroj. Fragmentoj de malnovaj mitologiaj kredoj kaj paganaj festivaloj pluvivas ĝis nune en popolaj kutimaro, kantoj, kaj rakontoj de ĉiuj slavaj nacioj.
Verkitaj fontoj
Multaj generacioj de slavaj artistoj estis inspirataj de sia nacia folkloro. Pentraĵo de Ilja Jefimoviĉ Repin nome Sadko en la submara reĝlando (1876).
Ekzistas nuntempe neniuj konataj skribaj klarigoj de slava mitologio datante de antaŭ la fragmentiĝo de la praslavaj homoj en okcidentaj, orientaj, kaj sudaj slavoj, kun la ebla escepto de mallonga noto en la Historioj de Herodoto, menciante tribon de Neuri en la malproksima nordo, kies viroj, laŭ Herodotaj asertoj, transformas sin en lupoj dum pluraj tagoj ĉiun jaron. Kelkaj esploristoj interpretis tion tra la slava kredo je homlupoj, dum aliaj kredas ke Herodoto fakte plusendis al antikvaj slavaj karnavalaj festivaloj, kiam grupoj de junaj viroj travagis la vilaĝojn sub maskoj, foje referite kiel vucari (lupo-homoj). La identigo de "neuri" kun praslavoj restas kontestata, aliflanke.
Entoj
Rus (en cirila alfabetoРус) estas laŭlegenda personaĵo el la slava mitologio. Laŭ la legendo Lech, Čech kaj Rus li kun siaj fratoj Lech kaj Čech gvidis sian slavan popolon el la regiono inter supra Vistulo kaj meza Dnepro, por serĉi novan, fekundan landon. Lech (prononco [Leĥ]) estas laŭlegenda prapatro de la poloj.
Peruno (malnovorientslave Перунъ, ruse Перу́н, ukraine, bulgare kaj serbe Перун, beloruse Пярун, pole, ĉeĥe, slovake, kroate kaj slovene Perun) estas la plej alta dio de la slava mitologio. Li estas la dio de tondro kaj de fulmo. Inter liaj simboloj estas la floro irido, la laborilo hakilo kaj la arbo kverko.
Domspirito (ruseдомовой) en slava mitologio estas spirito de domo. Oni imagas lin kiel homon, ofte aspektantan same kiel mastro de domo, aŭ kiel etan maljunulon, kies vizaĝo estas kovrita per blankaj haroj.[3]
Pripegalo (latinePripegala) estas dio de baltaj slavoj (elboslavoj). Mathieu-Colas pensas, ke ĉi tiu dio estas simila al la greka dio Priapo.[4] Opinio ekzistas, ke tio estas difekto de la nomo, farita de ĉefepiskopo de Magdeburgo, kaj korekta versio estas "Prepeluga", alia nomo de Perperuna Dodola. [5]
Svaroĵiĉo (malnovruse: Сварожичь, Сварожець) estas la slava fajro-dio. Iuj esploristoj konsideras lin filo de Svarogo. Aliaj opinias ke Svaroĵiĉo kaj Svarogo estas la sama dio.
Svarogo (malnovruse: Сварогъ, Соварогъ) estas slava dio. Iuj esploristoj opinias ke li estas la fajra dio-forĝisto, simila al la greka dio Hefesto. Iuj pensas ke Svarogo estas la supera dio de la orientaj slavoj. Iuj opinias ke Svarogo kaj Svaroĵiĉo estas la sama dio.
Literaturo
Bonnerjea, B. A Dictionary of Superstitions and Mythology. London 1927
↑ruse Агапкина Т. А. Этнографические связи календарных песен. Встреча весны в обрядах и фольклоре восточных славян. — М.: Издательство «Индрик», 2000. Стр. 59.
↑↑ ruse Труды этнографическо-статистической экспедиции в западно-русский край, снаряж. ИРГО. Юго-запад. отдел. Материалы и исследов., собранные д. чл. П. П. Чубинским. Т. 1: Верования и суеверия. Загадки и пословицы. Колдовство. СПб: 1872. Стр. 31-32.
↑france Mathieu-Colas, Michel (2017). "Dieux slaves et baltes" (PDF).Dictionnaire des noms des divinités. France: Archive ouverte des Sciences de l'Homme et de la Société, Centre national de la recherche scientifique. Archived from the original (PDF) on 4 August 2017. Retrieved 24 May 2017.
↑angle Rudy, Stephen (1985). Contributions to Comparative Mythology: Studies in Linguistics and Philology, 1972–1982. Walter de Gruyter. ISBN 9783110855463. Page 24.
