Azaroaren 22
Azaroaren 22 a gregoriotar egutegiaren urteko hirurehun eta hogeitaseigarren eguna da, 327.a bisurteetan . 39 egun falta dira urtea amaitzeko.
Jaiotzak
Artikulurik ez duten Azaroaren 22ko jaiotzak
Vladimir Dal •
Heriotzak
Artikulurik ez duten Azaroaren 22ko heriotzak
Gertaerak
Libanoko bandera.
Egutegia
Aurreko eta hurrengo urteetan
Izendegia
Seaska egutegia:
Xexili, Toda eta Dota.
Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko.
Gertaerak
Euskal Herria
1884 – Atondoko krimena : Toribio Egiak Manuel Martiarena Atondoko apaiza eta Martina serora erail zituen
1985 – Zarautzko A8ko bidesaria blokeatu zuen Euskal Herrian Euskarazek . Autobideko ordainagiria euskaraz emateko eskatuz auto karabana osatu zuten, eta banaka-banaka erreklamazio liburuan kexa jartzen aritu ziren, auto-ilara erraldoiak eraginez.
Mundua
Arte eta kultura
Euskal Herria
Mundua
1944 – Henrike V.a ("Henrike V.a") filma estreinatu zen, Laurence Olivierek zuzendu, ekoiztu eta antzeztu zuelarik.
1985 – King Solomon's Mines ("Salomon Erregearen Mehatzeak") filma estreinatu zen, J. Lee Thompsonek zuzendu eta Richard Chamberlain , Sharon Stone , Herbert Lom eta John Rhys-Davies aktoreek antzeztu zutelarik.
1989 – Back to the Future Part II ("Etorkizunerako Itzulera") filma estreinatu zen, Robert Zemeckisek zuzendu eta Michael J. Fox , Christopher Lloyd , Lea Thompson eta Thomas F. Wilson aktoreek antzeztu zutelarik.
1995 – Toy Story ("Jostailu Istorioa") animazio filma estreinatu zen, John Lasseterek zuzendu eta Tom Hanks , Tim Allen , Don Rickles , Jim Varney , Wallace Shawn , John Ratzenberger , Annie Potts , John Morris , Erik von Detten , Laurie Metcalf , R. Lee Ermey , Sarah Freeman eta Penn Jillette aktoreek bikoiztu zuten.
1995 – Casino ("Kasinoa") filma estreinatu zen, Martin Scorsesek zuzendu eta Robert De Niro , Sharon Stone eta Joe Pesci aktoreek antzeztu zuten.
Zientzia eta teknologia
Euskal Herria
Mundua
Kirolak
Euskal Herria
Mundua
Jaiotzak
Euskal Herria
1700 – Agustin Basterretxea , euskal apaiz eta idazlea (h. 1761 ).
1841 – Martzial Agirre , gipuzkoar eskultorea (h. 1900 ).
1891 – Joaquín Planell , arabar militar eta politikaria (h. 1969 ).
1903 – Santiago Arriaga, Frai Santiago de Jesús , bizkaitar apaiz hirukoiztarra (h. 1936 ).
1905 – Manuel Aranegi , arabar ingeniari eta politikaria, Bartzelonan (h. 1977 ).
1908 – Francisco Astitz , nafar idazle eta apaiza (h. 1986 ).
1915 – Andre Ospital , euskal idazlea (h. 1987 ).
1928 – Pierre Hernandez , lapurtar boxeolari amateurra (h. 2015 ).
1931 – José María González Barea, Currito , bizkaitar sukaldaria (h. 2004 ).
1936 – Maria Teresa Arbide Garayar , gipuzkoar moja misiolaria.
1942 – Conchita Balparda , bizkaitar abeslaria, sopranoa.
1944 – Julio Santamaría , nafar futbolari ohia.
1954 – Aniano Genbe , nafar futbolari ohia.
1956 – Jorge Ruiz Cabestany , gipuzkoar txirrindulari ohia.
1962 – Miguel Olaortua , bizkaitar apaiz agustindarra (h. 2019 ).
1970 – Pascual Tamburri , euskal herritar historialaria eta irakaslea (h. 2017 ).
1976 – Fernando Velázquez , bizkaitar musikagile eta orkestra zuzendaria.
1978 – Egoitz Rodríguez , bizkaitar telebista eta zinema-zuzendaria.
1979 – Agurtzane Solaberrieta Mesa , gipuzkoar kazetaria eta politikaria.
1982 – Aitzole Araneta , donostiar sexologo eta ekintzaile transfeminista.
1990 – Jon Larrinaga Muguruza , arabar txirrindularia.
1993 – Amaia Miranda , bizkaitar abeslaria eta aktorea.
1995 – Maddi Sarasua , lapurtar bertsolaria.
1998 – Amaia Peña , bizkaitar futbolaria.
2001 – Unai Pérez , bizkaitar futbolaria.
Mundua
1428 – Richard Neville, Warwickeko 16. kondea , ingeles militarra (h. 1471 ).
1515 – Maria Guisekoa , Eskoziako erregina ezkontidea (h. 1560 ).
1602 – Elisabet Borboikoa , Frantzia eta Nafarroako infanta eta Espainiako erregina ezkontidea (h. 1644 ).
1635 – Francis Willughby , britainiar ornitologo eta iktiologoa (h. 1672 ).
1661 – Benoît Audran Zaharra , frantziar grabatzailea (h. 1721 ).
1710 – Wilhelm Friedemann Bach , alemaniar musikagilea (h. 1784 ).
1767 – Andreas Hofer , Tirolgo abertzalea (h. 1810 ).
1780 – Konradin Kreutzer , alemaniar musikagilea (h. 1849 ).
1787 – Rasmus Kristian Rask , daniar hizkuntzalaria, gramatika konparatuaren aitzindaria (h. 1832 ).
1808 – Thomas Cook , Thomas Cook & Son bidaia-agentziaren sortzaile ingelesa (h. 1892 ).
1819 – George Eliot , ingeles idazlea (h. 1880 ).
1842 – José María de Heredia , kubatar jatorriko frantses olerkaria (h. 1905 ).
1849 – Christian Rohlfs , alemaniar margolari espresionista (h. 1938 ).
1852 – Paul Henri Balluet d'Estournelles de Constant , frantziar diplomazialari, politikari eta bakezalea, 1909ko Bakearen Nobel Saria (h. 1924 ).
1857 – George Gissing , ingeles idazlea (h. 1903 ).
1859 –
1861 – Ranavalona III.a , Madagaskarko erregina (h. 1917 ).
1868 – John Nance Garner , Ameriketako Estatu Batuetako 32. presidenteordea (h. 1967 ).
1869 – André Gide , frantziar idazlea, 1947ko Literaturako Nobel Sariduna (h. 1951 ).
1877 –
1881 – Enver Pasha , turkiar jeneral eta politikaria (h. 1922 ).
1888 – Alberto Montaud , espainiar militarra, Euzko Gudarosteko Agintari Gorena izandakoa (h. c. 1970 ).
1889 – Erwin Stresemann , alemaniar naturalista, zoologoa, ornitologoa eta irakaslea, XX. mendeko ornitologo garrantzitsuenetako bat (h. 1972 ).
1890 – Charles de Gaulle , Frantziako presidentea (h. 1970 ).
1891 – Edward Bernays , harreman publikoen eta propagandaren arloko austriar-estatubatuar aitzindaria (h. 1995 ).
1893 – Lazar Moiseievitx Kaganovitx , Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako buruzagia eta Josef Stalinen laguntzailea (h. 1991 ).
1898 –
1901 – Joaquín Rodrigo , espainiar musikagilea (h. 1999 ).
1902 –
1904 – Louis Néel , frantziar fisikaria, 1970ko Fisikako Nobel Saria (h. 2000 ).
1907 – Dora Maar , frantziar argazkilari, margolari eta olerkaria (h. 1997 ).
1909 – George Steer , britainiar kazetari eta gerra-korrespontsala (h. 1944 ).
1911 – Giuseppe Olmo , italiar txirrindularia (h. 1992 ).
1913 –
1917 –
1918 – Blas Piñar , espainiar eskuin muturreko politikari eta idazlea (h. 2014 ).
1924 – Geraldine Page , estatubatuar aktorea (h. 1987 ).
1925 – Jerrie Mock , estatubatuar pilotua, munduari airez bira bakarka eman zion lehen emakumea (h. 2014 ).
1927 – Tareka , portugaldar aktore eta idazlea (h. 2018 ).
1929 – Xohana Torres , galiziar poeta, dramaturgo eta idazlea (h. 2017 ).
1930 – Peter Hall , britainiar antzerki zuzendaria (h. 2017 ).
1931 – Carlos Graça , Sao Tome eta Principeko lehen ministroa (h. 2013 ).
1932 – Robert Vaughn , estatubatuar aktorea (h. 2016 ).
1935 – Esperanza Roy , espainiar vedette eta aktorea.
1940 –
1942 –
1943 –
1944 –
1947 – Alfredo Cristiani , El Salvadorgo presidente ohia.
1948 – Radomir Antić , serbiar futbolaria eta entrenatzailea (h. 2020 ).
1950 – Paloma San Basilio , espainiar abeslari eta aktorea.
1954 – Paolo Gentiloni , Italiako lehen ministroa .
1955 – Kazuhiko Takemoto , japoniar futbolari ohia eta entrenatzailea.
1956 –
1957 – Josefa Masegosa Gallego , almeriar astronomoa, CSICen ikertzaile zientifikoa Andaluziako Astrofisika Institutuan.
1958 –
1959 – Fabio Parra , kolonbiar txirindulari ohia.
1963 – Ingvar Eggert Sigurðsson , islandiar antzezlea.
1964 – Olivier Truc , frantziar kazetaria eta idazlea.
1965 –
1966 – Michael K. Williams , estatubatuar aktorea (h. 2021 ).
1967 –
1968 – Sidse Babett Knudsen , daniar aktorea.
1969 –
1971 – Cecilia Suárez , mexikar aktorea.
1973 – Chadwick A. Trujillo estatubatuar astronomoa.
1976 – Regina Halmich , alemaniar boxeolaria eta kickboxingeko borrokalaria.
1978 –
1979 – Raúl Arévalo , espainiar aktorea.
1982 – Isild Le Besco , frantziar aktore eta zuzendaria.
1983 – Miguel Escalona , errioxar futbolaria.
1984 – Scarlett Johansson , estatubatuar aktore, modelo eta abeslaria.
1985 – Ava Leigh , emakumezko reggae abeslari ingelesa.
1986 – Oscar Pistorius , hegoafrikar atleta paralinpikoa, bere neska-laguna zena hil izanaz salatua.
1988 – Jessica Vall , kataluniar biologo eta igerilaria.
1992 – Geoffrey Kamworor , kenyar atleta, distantzia luzeetan aditua.
1993 – Adèle Exarchopoulos , frantziar aktorea.
1999 – Antía Jácome , galiziar piraguista, ur bareetan aditua.
Heriotzak
Euskal Herria
Mundua
365 – Felix II.a (antipapa) , antipapa .
1233 – Helena Danimarkakoa , Gardingeko oinordekoa, Lüneburgeko dukesa ezkontidea eta Welf leinuaren ondorengo guztien arbasoa (j. c. 1180 ).
1286 – Erik V.a Danimarkakoa , Danimarkako erregea (j. 1249 ).
1550 – Hans Sebald Beham , alemaniar margolari, grabatzaile eta imprimatzailea (j. 1500 ).
1617 – Ahmed I.a , Otomandar Inperioko sultana (j. 1590 ).
1718 – Bizarbeltz , ingeles pirata.
1744 – Robert Clive , britainiar militar eta politikaria (j. 1725 ).
1794 – Alison Cockburn , eskoziar poeta, txantxazale eta socialitea (j. 1712 ).
1875 – Henry Wilson , AEBetako 18. presidenteordea (j. 1812 ).
1879 – Catherine Dickens , Charles Dickens eleberrigilearen emaztea eta bere hamar haurren ama (j. 1815 ).
1891 – Anfisa Lvova , errusiar idazlea (j. 1823 ).
1900 – Arthur Sullivan , ingeles musikagilea (j. (1842]]).
1901 –
1907 –
1913 – Tokugawa Yoshinobu , Tokugawa shogunerriko hamabosgarren eta azken shoguna (j. 1837 ).
1916 – Jack London , estatubatuar idazlea, kazetaria eta gizarte ekintzailea (j. 1876 ).
1918 – Rose Elizabeth Cleveland , Ameriketako Estatu Batuetako lehen dama (j. 1845 ).
1921 – Émile Boutroux , frantziar filosofoa eta filosofiaren historialaria (j. 1845 ).
1941 –
1944 –
1953 – Jorge Meléndez , El Salvadorko presidentea (j. 1871 ).
1954 – Andrei Vixinski , sobietar diplomazialari, legegizon eta politikaria (j. 1883 ).
1962 – René Coty , Frantziako Laugarren Errepublikako bigarren eta azken presidentea (j. 1882 ).
1963 –
1976 - Candido Bolivar Pieltain , espainiar entomologo, espeleologo eta politikaria (j. 1897 ).
1980 – Mae West , estatubatuar aktorea (j. 1892 ).
1981 – Hans Adolf Krebs , alemaniar biokimikaria, 1953ko Medikuntzako Nobel Saria (j. 1900 ).
1982 – Jean Batten , zeelandaberritar hegazkinlaria, abiazioko emakume aitzindaria (j. 1909 ).
1987 – Plácido Domingo Ferrer , espainiar zarzuelako baritono lirikoa (j. 1907 ).
1988 –
1991 –
1993 –
Anthony Burgess , ingeles idazle, poeta, dramatzaile, konpositore, hizkuntzalari, itzultzaile eta literatura kritikoa (j. 1917 ).
Tatiana Nikolayeva , errusiar piano-jotzaile klasikoa, konpositorea eta pedagogoa (j. 1924 ).
1996 –
1997 – Michael Hutchence , INXS australiar musika taldeko abeslari eta konposatzailea (j. 1960 ).
1999 – Moira Dunbar , eskoziar-kanadar glaziologoa eta Artikoko izotzen ikerlaria (j. 1918 ).
2000 –
2001 – Luis Santaló , kataluniar matematikaria eta ikertzailea (j. 1911 ).
2002 – Beatriz Borboikoa eta Battenbergekoa , Espainiako infanta (j. 1909 ).
2003 – Mario Beccaria , italiar politikari kristau demokrata (j. 1920 ).
2005 – María Victoria Moreno , gaztelaniazko editorea, itzultzailea, irakaslea, galegozko idazlea eta DBHko irakaslea (j. 1939 ).
2007 – Maurice Béjart , frantziar dantzaria eta koreografoa (j. 1927 ).
2011 –
2013 – Alec Reid , irlandar apaiza, Ipar Irlandako eta Euskal Herriko bake prozesuen bultzatzailea (j. 1931 ).
2015 – Kim Young-sam , Hego Koreako presidentea (j. 1927 ).
2016 – Dorotea Bárcena , galiziar aktorea, antzerkigile eta antzerki zuzendaria (j. 1944 ).
2017 – Bobi Jones , galestar idazlea (j. 1929 ).
2019 –
2020 – Ray Prosser , galestar errugbilari eta entrenatzailea (j. 1927 ).
2021 – Noah Gordon , ingelesezko eleberrigilea eta kazetaria, Estatu Batuetako bere garaiko idazle hoberenetakoa (j. 1926 ).
2022 –
2023 –
2024 – Serge Vohor , Vanuatuko lehen ministroa (j. 1955 ).
Jaiak eta urteurrenak
Kanpo estekak
Azaroaren 21 | Urteko egutegi | Azaroaren 23