Irene González Hernández (La Orotava, Kanariak, 1969ko urriaren 20a - Tucson, Arizona, 2014ko otsailaren 13a) Espainiako ikertzaile eta astrofisikaria izan zen, eta teknika holografikoen garapena bultzatu zuen tokiko heliosismologian, Eguzkian ikusten ez den hemisferioaren eguzki-jarduera detektatzeko.[1]
Ibilbidea
González Fisikan lizentziatu zen, Astrofisika espezialitatean, 1992an, La Lagunako Unibertsitatean. Ondoren, FPI beka bat lortu zuen bere doktorego-tesia egiteko Kanarietako Astrofisika Institutuan (IAC), Eguzki Sismikologiako Taldearen barruan. Bere lana GONG (Global Oscillation Network Group) proiektuak ematen zituen kalitate handiko datu berrien ustiapen zientifikoan oinarritu zen. Proiektu horren tresnetako bat, eta nodoak, Teideko Behatokian zegoen.[2]
Bere tesia, Eguzki Konbekzioaren eremuko goiko geruzetako zeharkako fluxuen mapa sinoptikoa izenekoa, Jesus Patroi astrofisikoak zuzendu zuen.[2] Lan horretan, "eraztun-diagrama" teknika hobetu eta zabaldu zen, eguzki-oszilazioen neurketetatik abiatuta, eguzki-gainazaletik beherako abiadura horizontalen fluxuak behar bezala lortzeko, eta, hala, eguzki-fisikan diziplina berri bihurtu zen.
1998ko apirilean, doktoretza lortu zuen Astrofisikan, eta, ondoren, hainbat egonaldi egin zituen ikerketa-zentroetan. Horri esker, National Solar Observatory (NSO) eta Stanford Unibertsitatea (AEB) eta Queen Mary University of London (Erresuma Batua) aldi baterako utzi zituen ikerketa-jarduerak.[3]
2003an, NSOra itzuli zen, ikertzaile seniorren kontratu baten bidez, Eguzkiaren eguzki-jarduera (far side edo alde ezkutu deritzona) detektatzen duten teknika holografikoak garatzen dituen proiektu baten buru izateko. Gonzalezek teknika berri hori garatu zuen, errotazio-mugimenduaren ondorioz ikusten zen hemisferioan agertu behar zuen jardueraren funtsezko ezaugarriak aurresateko aukera ematen duena. Space weather edo Meteorologia Espazialean dituen eraginek erreferente bihurtu dute ikerketa-eremu horretan.[4]
Aintzatespenak
2014. urtean, dagoeneko hilda zegoela, HELAS VI/SOHO 28/SPACEINN heliosismologia kongresuan bere ibilbidea gogoratu zen The Legacy of Irene González Hernández saioan.[4] Urte horretan bertan, 90455 Irenehernandez (2004CU2) planeta txikia bere memorian izendatu zen, Gonzálezek Eguzkiaren ezagutzan egindako ekarpenen aitorpen gisa.[5]
La Orotovako Udalak bere jaioterriko plaka eta erdiko kale bat jarri zizkion 2015ean.[6] Eta Bigarren Hezkuntzako Institutuak, La Orotava BHIk, Irene González Hernández Zientzia eta Teknologia Jardunaldiak hasi zituen, eta urtero jarraitu dute.[7][8] Urte pare bat geroago, 2017an, La Orotava udalerrian, haur-eskola inauguratu zen, bere izenarekin.[9][10]
Zientzia eta Teknologiarako Espainiako Fundazioak (FFECYT) eta Espainiako Astronomia Elkarteak (SEA) AstrónomAs izeneko erakusketa egin zuten 2021ean, non González agertzen baitzen.[11][12]
Erreferentziak
Kanpo estekak