Josu Martinez

Josu Martinez
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Bilbo, 1986 (37/38 urte)
Herrialdea	Bizkaia, Euskal Herria
Hezkuntza
Heziketa	Euskal Herriko Unibertsitatea
Tesi zuzendaria	Josu Amezaga Albizu
Hizkuntzak	euskara gaztelania frantsesa ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	film-zuzendaria eta idazlea
Enplegatzailea(k)	Euskal Herriko Unibertsitatea
Jasotako sariak	ikusi Lauaxeta Saria  (2019) Juan San Martin beka  (2019) Tene Mujika saria  (2015)
Kidetza	Udako Euskal Unibertsitatea NOR ikerketa taldea

Josu Martinez Martinez (Santutxu,^[1] Bilbo, 1986), zinemagile, ikerlari eta idazlea da. EHUko irakaslea. Ikus-entzunezko komunikazioan doktorea eta Gizarte eta Kultur antropologian lizentziatua eta NOR ikerketa taldeko kidea da. Zinema eta hizkuntza gutxituak, eta bereziki euskarazko zinema ditu ikerketa-lerro nagusi.^[2]

Euskal zinemaren inguruan ikerketak egina da Josu Martinez zinemagile, idazle eta komunikazioan doktorea. Eta hainbat aurkikuntza garrantzitsu egin ditu alor horretan. Besteak beste, haren lanari esker ezagutu eta berreskuratu dira Gure sor lekua, euskarazko lehen filma, Louis Lumière-k 1937an "cinema en relief" teknika esperimentalaz ekoitzi zuen Euskadi filma, eta kasik Manuel Ynchaustiren ondare filmiko erraldoia.

2012an, André Madré-ren arrastoaren atzetik, Gure Sor Lekua filmaren kopia mutu bat aurkitu zuen Parisen; eta haren inguruan doktore-tesia idatzi zuen, euskarazko zinemaren hastapenez, Josu Amezagaren zuzendaritzapean. "Gure (zinemaren) sor lekua. Euskarazko lehen filmaren aurkikuntza, historia eta analisia".^[3][4] Orduan ohartu zen izugarrizko ezjakintasuna zegoela euskarazko zinemaren historiaz.^[5]

Hasitako bide horri jarraiki, orain arte bildu ez den euskal zinemaren historia biltzea izan zuen helburu 2022an aurkeztu zuen Irudiz eta euskaraz. Gure hizkuntzaren zinema. Gure zinemaren hizkuntza liburuak. Eibarko Udalak eta UEUk lankidetzan ematen duten Juan San Martin beka jaso zuen 2019an, eta horren emaitza izan zen liburua. Obrak zinemak euskararekin izandako harremanean jarri du fokua, XX. mendeko sorkuntzaren ibilbide baten bidez. Ordura arte ezezagunak ziren hainbat datu azaleratu zituen liburuak, sinpleki, aurretik ikerketa egin dutenek ez dutelako jo euskarazko iturrietara, euskarazko prentsara edota ahozko lekukotzetara”.^[5]

Sorkuntza-arloan, Josu Martinez izen ezaguna da azken urteetako euskal zinemagintzan, bereziki, dokumentalgile gisa. Bederatzi dokumental luze burutu ditu, haietarik zortzi Donostiako Zinemaldian estreinatuak, eta munduko hainbat herrialdetako zinemalditan programatuak. Bakarka, zein taldean aritu da dokumental zuzendari gisa, eta besteak beste, Txaber Larreategi eta Samara Velterekin sinatu ditu lan batzuk.

FIkzioaren alorrean, Bizkarsoro film luzea zuzendu du, bost film laburrek osatua.^[6][7]

Ekoizle gisa, Gastibeltza Filmak Ipar Euskal Herriko ekoizpen eta banaketa etxearen sortzaile eta kide da, Ximun Fuchs, Manex Fuchs, Eñaut Castagnet eta Katti Pochelurekin batera.

1. Itsasoaren alaba (2009)
2. Sagarren denbora (2010)
3. Debekatuta dago oroitzea (2010) ^[8]
4. Barrura begiratzeko leihoak (2012)^[9]
5. Gure sor lekuaren bila (2015)
6. Jainkoak ez dit barkatzen (2018)^[10]
7. Caminho longe (2020)^[11]
8. Paperezko hegoak (2021)[1]
9. Mirande, film bat egiteko zirriborroa (2023)[2]
10. Bizkarsoro (2023)^[12][7][6]

• 
  Itsasoaren alaba (2009)
• 
  Jainkoak ez dit barkatzen (2018). Lezo Urreiztieta

Hitzezko txalupak (2012, Alfonso Etxegarairekin elkarlanean),^[13] Tunelak, izarak, mozorroak eta bafleak (Elkar, 2014),^[14] Lezo Urreiztieta: gudari de la utopía (Pamiela, 2022)^[15] eta Irudiz eta euskaraz (2022) liburuen egilea ere bada.^[16]

Horrez gain, Bertsolari aldizkariko zuzendaria izan zen, eta komunikabide ainitzetan kolaboratzaile.

• 
  Irudiz eta euskaraz (2022).

Haurtzaroan, txapelduna izan zen eskolarteko txapelketan Bizkaian eta Euskal Herriko mailan.

• 2002ko txapelduna Bizkaiko Eskolarteko Bertsolari Txapelketan tarteko adinekoen kategorian.
• 2003ko txapelduna Bizkaiko Eskolarteko Bertsolari Txapelketan Gazte kategorian.
• 2003ko txapelduna Euskal Herriko Eskolarteko Bertsolari Txapelketa(Handitan)
• 2004ko txapelduna Bizkaiko Eskolarteko Bertsolari Txapelketan Gazte kategorian.
• 2004ko txapelduna Euskal Herriko Eskolarteko Bertsolari Txapelketa(Handitan)

• 2019an Juan San Martin beka lortu zuen euskarazko zinemaren historia aztertzeko, “Irudiz eta euskaraz, gure hizkuntzaren zinema, zinemaren hizkuntza” izenburuko proiektuaren barruan.^{[17][18][19][20]} Gero 2022an Irudiz eta euskaraz liburua argitaratu zuen UEUrekin.^[21][22]
• 2019ko Ikergazte kongresuan hitzaldi gonbidatua eman zuen: "Egile izengabeen irudi ikusezinak existitu ere egiten ez den herri batendako".^[23][24]
• 2013an Tene Mujika saria irabazi zuen Presoaren betebeharra proiektua garatzeko.^[1]
• 2007an, "Rikardo Arregi" kazetaritza sari berezia eskuratu zuen.

1. Hitzezko Txalupak (Elkar, 2012)
2. Tunelak, izarak, mozorroak eta bafleak (2014)
3. Gure (zinemaren) sor lekua. Euskarazko lehen filmaren aurkikuntza, historia eta analisia (UPV/EHUko argitalpen zerbitzua, 2015)

• "Irudiz eta euskaraz" bloga
• (Gaztelaniaz)Biografia laburra
• "Egile izengabeen irudi ikusezinak existitu ere egiten ez den herri batendako" (IkerGazte 2019ko hitzaldi gonbidatua. Josu Martinez UEU).
• Autorretratu bat sekuentziatan.
• https://bizkarsoro.eus/