Sergei Nazarovitx Bubka, ukraineraz Сергій Назарович Бубка, (Voroshlilovgrad, gaur egun Luhansk, SESB, gaur egun Ukraina, 1963ko abenduaren 4a) ukrainiar pertika jauzilari ohia da. 1988an, Seuleko Olinpiar Jokoetan, pertika jauziko urrezko domina irabazi zuen. 1983, 1987, 1991, 1993, 1995 eta 1997an, munduko txapelketa irabazi zuen bere proban. Gainera, bere kirol ibilbidean 35 errekor lortu zituen, horietatik 17 aire librean eta 18 pista estalian. 5,83 metrotik, 6,14 metroraino eraman zuen.
Hasierak eta gaztaroa
Sergei Bubka kirol familia batean jaio zen. Bere aita, Vitaliy, boxeolaria zen, eta ama, Valentina, igerilaria. Kirolarekiko interesa txikitatik piztu zitzaion, eta familia giroan hazteak bere garapenean eragin positiboa izan zuen. Gaztetan, Sergei hainbat kiroletan aritu zen, baina pertika-jauzia izan zen bere benetako grina piztu zuen diziplina.
Bubkak 9 urte zituela hasi zen pertika-jauzian entrenatzen, eta bere lehen entrenatzailea Vitaliy Petrov izan zen. Petrov-ek Bubkaren talentua azkar identifikatu zuen eta biak elkarrekin lan egin zuten urteetan zehar, entrenamendu eta teknika hobetzen. Bubkaren lehen arrakastak gaztetan iritsi ziren, Sobietar Batasuneko txapelketetan parte hartuz eta garaipenak lortuz.
Mundu mailako arrakasta
Sergei Bubka mundu mailako ospea lortu zuen 1983an, Helsinkiko Munduko Txapelketan, bere lehen urrezko domina irabazi zuenean. Urte berean, lehen aldiz munduko errekorra hautsi zuen, 5.85 metroko jauziarekin. Hau izan zen lehenengo urratsa Bubkaren ibilbide distiratsuan, non munduko errekorra 35 aldiz hautsi zuen bere ibilbidean zehar.
1984ko Roma-Golden Gala mitinean, Bubkak 5.94 metroko jauzia egin zuen, eta hau izan zen munduko errekorra gainditu zuen bigarren aldia. Hurrengo urteetan, Bubkak errekorrak gainditzen jarraitu zuen, 1985ean 6 metroko langa hautsiz, eta horrela, bere izena atletismoaren historiako liburuetan betiko idatziz.
1988ko Seulgo Olinpiar Jokoak
Bubkaren ibilbidean gailurra 1988ko Seulgo Olinpiar Jokoetan iritsi zen, non urrezko domina irabazi zuen. Bere jauzia 5.90 metrokoa izan zen, eta horrek munduko kirol ikusle guztien miresmena lortu zuen. Olinpiar garaipena izan zen Bubkaren karrerako momenturik garrantzitsuena, eta bere ospea areagotzea ekarri zuen.
Errekor hautsiak eta lorpenak
Bubkak bere karrera osoan zehar hainbat errekor hautsi zituen. Bere azkeneko errekorra, 6,14koa, 1994ko uztailaren 31n Italiako Sestriere herrian ezarritakoa
Bere azken errekorra 1994an iritsi zen, Sestrieren, 6.15 metroko jauziarekin. Errekor hau 2020ra arte mantendu zen, Armand Duplantis-ek hautsi zuen arte.
Kirolatik erretiratzea eta ondarea
Sergei Bubka 2000. urtean erretiratu zen kirol profesionaletik, orpoan izan zituen lesio ugariengatik. Erretiratu ondoren, kirolaren administrazioan eta politikagintzan aritu da. Nazioarteko Batzorde Olinpikoaren aurrean atleten ordezkari gisa hasi zen, Nazioarteko Atletismo Federazioen Elkarteko (IAAF) presidenteorde izatera iritsi arte. Gainera, Ukrainako Olinpiar Batzordeko presidente izan da, eta bertan lan handia egin du kirolaren garapenean eta sustapenean. Azkenik, Ukrainako legebiltzarkide bezala ere bai.
Kirolen Asturiasko Printzea Saria jaso zuen 1991. urtean. 2004an, zuzi olinpikoa Ukrainatik pasa zenean, berak eraman zuen.
Ekarpena pertika-jauziari
Sergei Bubka kirolari handia izan da, baina baita pertsona eredugarria ere. Bere lan gogorra, determinazioa eta kirolarekiko grina adibide dira guztiontzat. Pertika-jauziaren teknika eta prestakuntza aldatu zituen. Bere jauzi metodoa eta entrenamenduak beste jauzilariek eredu bezala hartu dituzte, eta bere ekarpenek diziplina hau erabat eraldatu dute. Bere garaian, pertika-jauziaren materialak eta ekipamenduak aurrerapen handiak izan zituzten, eta Bubkak horiek aprobetxatu zituen bere jauziak gero eta altuagoak egiteko.
Bubkaren eragina pertika-jauzian oraindik nabaria da, eta bere lorpenek eta errekorrek betiko utzi dute marka atletismoaren historian eta teknikek kirolarien belaunaldi berriak inspiratzen dituzte.
Bizitza pertsonala
Sergei Bubka ez da soilik kirolari ospetsua; bere bizitza pertsonalak ere interesgarria egiten du. Emaztea, Liliana Bubka, gimnasta ohia da, eta bi seme dituzte, Vitaliy eta Sergei Jr. Bubkak bere familia beti jarri izan du lehenengo tokian, eta maiz aipatzen du nola bere emaztearen eta semeen sostenguak lagundu dion arrakasta lortzen.
Kirol administrazioan aritzeaz gain, Sergei Bubka Philanthropic Foundation izeneko fundazioa sortu zuen, gazteak eta kirolariak laguntzeko helburuarekin. Fundazio honek beka programak, hezkuntza ekimenak eta kirol instalazioen hobekuntza sustatzen ditu, kirol munduko hurrengo belaunaldia inspiratzeko asmoz.
Ibilbidearen mugarriak
Sergei Bubka-ren ibilbidean hainbat mugarri garrantzitsu izan dira, baina hauek dira nabarmenenak:
- 1983: Helsinkiko Munduko Txapelketa, non bere lehen urrezko domina irabazi zuen.
- 1984: Munduko errekorra hautsi zuen lehen aldiz, 5.85 metroko jauziarekin.
- 1985: 6 metroko langa gainditu zuen, kirolaren historian lehen aldiz.
- 1988: Seulgo Olinpiar Jokoetan urrezko domina irabazi zuen.
- 1991: Donostian 6.14 metroko jauzia egin zuen, urte askotan munduko errekorra izan zena.
- 1994: Sestrieren 6.15 metroko azken errekorra lortu zuen.
- 2000: Kirol profesionaletik erretiratu zen.
Munduko txapelketak
- Munduko txapeldun Helsinkin 1983an, 5,70 metro
- Munduko txapeldun Erroman, 1987an, 5,85 metro
- Munduko txapeldun Tokion, 1991n, 5,92 metro
- Munduko txapeldun Stuttgarten 1993an, 6,00 metro
- Munduko txapeldun Göteborgen 1995ean, 5,92 metro
- Munduko txapeldun Atenasen 1997an, 6,01 metro
Gainera, Nike markako oinetako batzuei eman zien izena.
Ikus, gainera
Kanpo estekak
_ribbon_bar.svg){kind=small}
.png){kind=logo}
