Elia Kazan

Elia Kazan
	;
Nome orixinal	(en) Elia Kazan; (el) Ηλίας Καζαντζόγλου
Biografía
Nacemento	7 de setembro de 1909 ; Constantinopla, Turquía
Morte	28 de setembro de 2003 (94 anos); Nova York, Estados Unidos de América
Lugar de sepultura	Greenwood Union Cemetery (en)
Educación	Williams College (pt) ; Escola Juilliard ; Yale School of Drama ; New Rochelle High School (en)
Altura	173 cm
Actividade
Lugar de traballo	Estados Unidos de América
Ocupación	director de cinema, actor de cinema, realizador, produtor, director teatral, produtor de cinema, escritor, guionista, actor
Período de actividade	1934 - 1976
Empregador	The New School
Profesores	Lucia Dunham (en) , Lee Strasberg (pt) e Harold Clurman
Pseudónimo literario	Elia Kazan
Familia
Cónxuxe	Frances Kazan (1982–2003); Barbara Loden (1967–1980); Molly Kazan (1932–1963)
Fillos	Chris Kazan; () Molly Kazan; Nicholas Kazan; () Molly Kazan
Parentes	Zoe Kazan, son's daughter
Premios
	(1999) Óscar Honorífico; (1959) Tony Award for Best Director (en) ; (1955) Globo de Ouro á mellor película - Drama, premiado polo traballo Ó leste do Edén; (1955) Óscar ó mellor director, premiado polo traballo A lei do silencio; (1949) Tony Award for Best Director (en) ; (1948) Óscar ó mellor director, premiado polo traballo Gentleman's Agreement; (1947) Tony Award for Best Director (en) ; estrela no Paseo da Fama de Hollywood; National Board of Review Award ao mellor filme; premios do Sindicato de Directores; Premio Kennedy; Donaldson Awards (en) ;
	Sinatura
Descrito pola fonte	Obálky knih,

Elia Kazan, nado en Kayseri o 7 de setembro de 1909 e finado en Nova York o 28 de setembro de 2003, foi un director de cine e escritor estadounidense de orixe grega. O seu nome grego era Elias Kazanjoglou (Ηλίας Καζαντζόγλου).^[1]

Traxectoria

Naceu en Kayseri (Cesárea de Capadocia), no antigo Imperio Otomán (actual Turquía). Era fillo dun comerciante de alfombras grego, polo que formaba parte da minoría de lingua grega e relixión cristiá ortodoxa do Imperio Otomán.

A súa familia abandonou o seu país natal para trasladarse a Berlín cando Elia tiña só dous anos. Despois dunha breve estancia na capital alemá, que non mellorou a súa situación económica, en 1913 a familia trasladouse a Nova York, onde o cabeza de familia montou un negocio de alfombras co que conseguiu enriquecerse con rapidez, até que a crise de 1929 puxo fin á súa prosperidade.

Interesado polo teatro, en 1930 Kazan ingresou na Universidade Yale, onde cursou Arte Dramática durante dous anos, custeando os seus estudos co traballo como porteiro de noite dun edificio. Montou a súa primeira obra teatral, The Second Man, de Samuel N. Behrman, en 1931, e en 1932 debutou como actor na obra Chrysalis, que tiña a Margaret O'Sullivan e Humphrey Bogart como protagonistas. Por ese tempo incorporouse ao Group Theatre, unha formación que entendía a arte escénica dunha maneira novidosa e experimental para a época. Levou á escena, entre outras obras, Death of a Salesman, de Arthur Miller.

Pronto se revelou como un dos directores máis innovadores do Group Theatre, o que lle valeu en 1943 o premio da crítica pola posta en escena de The Skin on our Teeth, de Thornton Wilder. En 1947 foi, xunto con Cheryl Crawford e Robert Lewis, un dos fundadores do Actor's Studio, mítica escola de formación de actores que tivo unha influencia decisiva no teatro estadounidense e dela saíron actores do talle de Marlon Brando, Montgomery Clift, Geraldine Page ou Paul Newman.

En 1944 dirixiu a súa primeira longametraxe, A Tree Grows in Brooklyn. Seguírona Boomerang (1947) e The Sea of Grass (1947), que lle valeron dous premios da crítica; Gentleman's Agreement (1947) pola que obtivo o seu primeiro Oscar; Pinky (1949); Panic in the Streets (1950); e A Streetcar Named Desire (1951), pola que foi candidato ao Oscar. Os anos seguintes foron os máis prolíficos de toda a súa carreira. Sen desatender a dirección dramática nin a actividade literaria, realizou numerosas e célebres películas: Viva Zapata! (1952); Man on a Tightrope (1952); A lei do silencio (1954) pola que gañou o seu segundo Oscar en 1955; Ó leste do Edén (1955) o seu cuarto nomeamento ao Oscar como director; Baby Doll (1956); Río salvaxe (1960); Esplendor na herba (1961).

Máis tarde reduciu a súa actividade cinematográfica, até que a abandonou para se dedicar enteiramente á produción literaria desde finais dos setenta. As súas últimas realizacións foron América, América (1963), a partir dunha novela autobiográfica publicada en 1962; O compromiso (1968); The Visitors (1972); e The Last Tycoon (1976).

Como autor literario tamén logrou o recoñecemento do público e da crítica. Á parte de America, America, publicou The Assassins (1972); The Understudy (1974); Acts of Love (1978); The Anatolian (1982); e Elia Kazan: a Life (1989), minuciosas memorias polas que desfilan numerosos personaxes de Hollywood.

Galardóns

Conseguiu doce Oscars, nos que destaca como mellor director. Tamén recibiu en 1999 un Honorífico ao conxunto da súa carreira. Ademais dos Oscar polas súas películas, Kazan recibiu numerosos galardóns como o Premio de Mestres do Cine, outorgado polo diario 'Times' en 1989 e, en febreiro de 1996, o Oso de Ouro especial polo conxunto da súa obra no Festival de Berlín.

Matrimonio

Casou tres veces. Con Molly Day Thacher en 1932, coa que tivo dous fillos e dúas fillas, coa actriz Barbara Loden en 1967, e en 1982 con Frances Rudge.

Joseph R. McCarthy, senador que liderou o Comité de Actividades Antinorteamericanas entre 1950 e 1956.

Testemuña na caza de bruxas

Conseguiu unha certa notoriedade tras o seu testemuño ante o Comité de Actividades Antinorteamericanas na época do mccarthismo e a caza de bruxas. Testificou contra os seus antigos compañeiros do Partido Comunista, delación coa que conseguiu manter o seu status pero que non esqueceron algúns actores e os demais colegas da súa profesión. Ao recibir o seu Óscar honorífico, varios deles negáronse a lle aplaudir e a pórense en pé, para deixar así patente o seu rexeitamento.

Filmografía

1937: The People of the Cumberlands (curtametraxe)
1940: It's Up to You (documental)
1945: A Tree Grows in Brooklyn
1946: The Sea of Grass
1947: Boomerang
1947: Gentleman's Agreement
1949: Pinky
1950: Panic in the Streets
1951: A Streetcar Named Desire
1952: Viva Zapata!
1953: Man on a Tightrope
1954: A lei do silencio
1955: Ó leste do Edén
1956: Baby Doll
1957: Un rostro na multitude
1960: Río salvaxe
1961: Esplendor na herba
1963: América, América
1969: O compromiso
1972: The Visitors
1976: The Last Tycoon

Premios

Premios Óscar:

Ano	Categoría	Película	Resultado
1947	Mellor director	Gentleman's Agreement	Gañador
1951	Mellor director	A Streetcar Named Desire	Candidato
1955	Mellor director	A lei do silencio	Gañador
1956	Mellor director	Ó leste do Edén	Candidato
1963	Mellor director	América, América	Candidato
	Mellor película	América, América	Candidato
	Mellor guión adaptado	América, América	Candidato
1998	Óscar Honorífico		Gañador