Existen moitas dúbidas sobre a orixe familiar de Andropov.[2] Segundo a biografía oficial, naceu en Stanitsa Nagutskaya (na actualidade no krai de Stavropol) o 15 de xuño de 1914.[3][4] O seu pai, Vladimir Konstantinovich Andropov, era un traballador ferroviario descendente de cosacos do Don que faleceu por tifo en 1919. A súa nai, Yevgenia Karlovna Fleckenstein (ningunha fonte oficial menciona o seu nome), foi unha mestra de escola que morreu en 1931.[5][6] Ela nacera na gobernación de Ryazan e fora abandonada na porta dun cidadán finés, un reloxeiro xudeu, Karl Franzevich Fleckenstein, que vivía en Moscova; el e a súa dona, Eudokia Mikhailovna Fleckenstein, adoptárona e criárona.[7][8] Investigacións posteriores descubriron que moitos detalles da biografía de Andropov foron moi falsificadas durante a súa vida, contribuíndo á confusión coa súa familia.
O seu primeiro nome documentado foi Grigory Vladimirovich Andropov-Fyodorov; cambiouno por Yuri Andropov varios anos despois.[9] Aínda que o seu certificado de nacemento orixinal desapareceu, estableceuse que Andropov nacera en Moscova, onde a súa nai traballou nun colexio feminino entre 1913 e 1917.[7][9]
Andropov estudou durante un curto período no Instituto Técnico para o Transporte Acuático de Rybinsk, antes de se xuntar ao Komsomol en 1930. Concluíu a graduación en 1939 e foi o primeiro secretario do Komsomol na república de Carelia, entre 1940 e 1944.[8][10] Trala guerra, mudouse a Moscova en 1951 e entrou na secretaría do partido.[8]
Andropov volveu a Moscova para dirixir o Departamento para Relacións con Países socialistas (1957-1967) e foi promovido para a secretaría do Comité Central do Partido Comunista Soviético en 1962, sucedendo a Mikhail Suslov. En 1967 foi nomeado xefe do KGB. En 1973 converteuse en membro pleno do Politburo, a pesar de non renunciar á dirección da KGB ata 1982.
Envolveuse en rumores e acusacións coa morte sospeitosa do entón líder Leonid Brezhnev o 10 de novembro de 1982. Brezhnev faleceu dunha sobredosa, motivada pola súa enfermeira, que era unha asociada do KGB, dirixido por Andropov. Cando a enfermeira foi declarado inocente e o caso abafado, pasouse a cuestionar a culpa de Andropov na morte de seu antecesor.[11] Días despois, foi nomeado, como era previsto, para o liderado do Partido Comunista, vencendo a Konstantin Chernenko, líder parlamentario dende había tempo. Foi o primeiro xefe do KGB que obtivo ese posto. Herdou tamén de Brezhnev, a presidencia do Consello de Defensa do país.
Durante o seu mandato fixo tentativas de mellorar a economía e de reducir a corrupción. Tamén é lembrado pola súa campaña contra o alcoholismo e polos esforzos para mellorar a disciplina no traballo. As dúas campañas foron conducidas cunha visión administrativa tipicamente soviética, e lembraban vagamente algunhas reminiscencias do stalinismo.
En febreiro de 1983, Andropov sufriu un fallo renal total. En agosto foi ingresado no Hospital Clínico Central de Moscova, onde pasou o resto da súa vida. A finais de febreiro de 1984 a súa saúde deteriorouse enormemente e tivo períodos en que perdeu a consciencia. Faleceu o 9 de febreiro de 1984 ás 16:50 no seu cuarto do hospital con 69 anos.[12] Foi sucedido por Konstantin Chernenko, que xa estaba enfermo cando chegou ao poder e pasou tamén tempo no hospital antes de falecer en 1985.
Legado
O legado de Andropov aínda é tema de debate, tanto en Rusia como noutros lugares, e tanto entre académicos como nos medios de comunicación. Permanece no foco de varios documentais televisivos e en libros de non ficción, particularmente en datas conmemorativas.
A pesar da súa liña dura en Hungría e de numerosas desterros e intrigas das cales foi responsábel durante a súa longa permanencia na dirección do KGB, foi moi lembrado por varios comentaristas como un reformador. Aapuntan como evidencias o feito de promover a Mikhail Gorbachev no Partido Comunista soviético, e ser considerado un xefe da KGB particularmente tolerante. Tamén é lembrado como menos inclinado ás reformas rápidas do que foi Gorbachev; o punto central das especulacións é se Andropov conseguiría ou non reformar a URSS de xeito tal que evitase o seu colapso.
↑Kavanagh, Dennis (1998). "Andropov, Yuri". A Dictionary of Political Biography. Oxford University Press. p. 15. Arquivado dende o orixinal o 21 de setembro de 2013. Consultado o 31 de agosto de 2013.
↑A Dictionary of 20th Century Communism. Editado por Silvio Pons e Robert Service. Princeton University Press. 2010.
Glazov, Yuri (1985). "Yuri Andropov: a recent leader of Russia". The Russian mind since Stalin's death. D. Reidel Publishing Company. pp. 180–221. ISBN978-9027718280. doi:10.1007/978-94-009-5341-3_10.
Ostrovsky Alexander. Кто поставил Горбачёва?Arquivado 13 de febreiro de 2020 en Wayback Machine. (2010). («Who brought Gorbachev to power?») – М.: „Алгоритм-Эксмо“. ISBN978-5-699-40627-2 («Проект «Распад СССР: Тайные пружины власти» – М. «Алгоритм», 2016. Переиздание книги «Кто поставил Горбачёва?») ("Project" Collapse of the USSR: Secret Springs of Power ". Reedición do libro «Who brought Gorbachev to power?» – М.: «Алгоритм», 2016.)
"П.Л. Капица и Ю.В. Андропов об инакомыслии" [P.L. Kapitsa and Yu.V. Andropov about dissent]. Kommunist(en ruso) (7). 1991.
Steele, Jonathan; Abraham, Eric. Andropov in Power: From Komsomol to Kremlin (HIA Book Collection, 1984), online review
Ticktin, Hillel. "Andropov: Disintegration and discipline: The disintegration of the USSR under the banner of discipline. Andropov and his inheritance." Critique: Journal of Socialist Theory 16.1 (1988): 111–122.
Whelan, Joseph (1983). Andropov and Reagan as negotiators: contexts and styles in contrast. Congressional Research Service The Library of Congress. ASINB00DDVND9I.