Pere Gimferrer Torrens[1], nado en Barcelona o 22 de xuño de 1945, é un poeta, prosista, crítico literario e tradutor catalán e español. A súa obra literaria está composta tanto de obras en castelán como en catalán. Foi elixido membro da Real Academia Española en 1985. Premio Nacional das Letras Españolas en 1998.[2][3]
Escritor Galego Universal, nomeado pola AELG en 2016.
Traxectoria
Inicia a súa actividade como poeta con Mensaje del Tetrarca (1963). Séguenlle Arde el mar (Premio Nacional de Poesía, 1966) e La muerte en Beverly Hills (1968) e Extraña froita y otros poemas (1969). En 1968 foi incluído na Antología de la nueva poesía española. Naquela época reivindicaba as influencias de autores vivos que coñecía persoalmente, como Vicente Aleixandre e Octavio Paz, así como os exemplos lidos de Lautréamont, Federico García Lorca e Wallace Stevens.[4]
En 1970 escribiu e publicou Els miralls, o seu primeiro libro de poesía en catalán, que pronto foi seguido por Hora foscant (1972) e Foc cec (1973). É esta unha poesía discursiva, metaliteraria, que ensaia enlazar o Barroco e as vangardas. Explora as tenues fronteiras entre realidade real e realidade artística. En 1981 recompilou toda a súa obra anterior en Mirall, espai, aparicions, que incluía un libro novo, Aparicions. Posteriormente publicou El vendaval (1989) e A llum (1991), nas cales domina a nota visual, o epigrama. Mascarada (1996) é un longo poema unitario no cal, cun transfondo parisiense (paisaxe e referencias literarias), insiste en temas da experiencia amorosa, chegando a extremos de crueza e provocación. En L'agent provocador (1998), as prosas poéticas son unha reflexión sobre como o eu se fai autoconsciente na escritura, o paso do eu activo ao eu reflexivo, combinado con detalles autobiográficos. No ano 2000 Visor editou Poemas (1962-1969), recompilación de toda a poesía orixinariamente escrita en castelán.
Tamén foi autor de obra en prosa, como o Dietari. 1979-1980 (1981) e Segon dietari. 1980-1982 (1982), recompilacións dos artigos publicados no xornal barcelonés El Correo Catalán. Hai unha serie de temas recorrentes: a actitude de rexeitamento e de silencio que caracteriza os intelectuais en determinados momentos da historia; a crítica do poder e a política; o poeta e o artista en aprendizaxe constante; a vontade de definir o momento cultural catalán; as evocacións persoais literarias, artísticas, cinematográficas.
Tamén escribiu unha novela, Fortuny (1983), premio Ramón Llull e premio Joan Crexells.
O 15 de outubro de 2009 durante a entrega do Premio Planeta, na que el forma parte como xurado, tivo un repentino desmaio polo que tivo que ser trasladado ao hospital.[5]
Obra
Poesía
- 1963: Mensaje del Tetrarca
- 1966: Arde el mar
- 1968: La muerte en Beverly Hills
- 1969: Extraña fruta y otros poemas
- 1970: Els miralls
- 1972: Hora foscant
- 1973: Foc cec
- 1977: L'espai desert
- 1981: Mirall, espai, aparicions : poesia (1970-1980) . Inclou Aparicions i Com un epíleg.
- 1988: El vendaval
- 1991: La llum
- 1996: Mascarada
- 1997: Obra catalana completa, 1: poesia
- 1999: Antologia poètica
- 2000: Poemas (1962-1969)
- 2001: El diamant dins l'aigua
- 2006: Amor en vilo
- 2008: Tornado
- 2011: Rapsodia
- 2012: Alma Venus
- 2014: El castell de la puresa
- 2014: Per riguardo
- 2016: Marinejant
- 2016: No en mis días
- 2018: Las llamas
Narrativa
- 1983: Fortuny
- 1996: Obra catalana completa, 4: figures d'art
- 2001: La calle de la guardia prusiana
Ensaio
- 1974: La poesia de J.V. Foix
- 1974: Antoni Tàpies i l'esperit català
- 1977: Max Ernst o la dissolució de la identitat
- 1978: Miró: colpir sense nafrar
- 1981: Dietari (1979-1980)
- 1982: Segon dietari (1980-1982)
- 1983: Lecturas de Octavio Paz
- 1985: Los raros
- 1985: Cine y literatura
- 1986: Perfil de Vicente Aleixandre
- 1988: Giorgio De Chirico
- 1993: Valències
- 1993: Les arrels de Miró
- 1996: L'obrador del poema
- 1996: Obra catalana completa, 3: dietari complet, 2
- 1997: Obra catalana completa, 2: dietari complet, 1
- 1997: Obra catalana completa, 5: assaigs crítics
- 1998: L'agent provocador
- 2006: Interludio azul
Traducións
Do francés ao catalán:
- 1979 : Llorens Artigas de Pierre Courthion
- 1981 : La cartoixa de Parma de Stendhal
- 1982 : Contes filosòfics de Voltaire
- 1982 : L'educació sentimental de Gustave Flaubert amb Miquel Martí i Pol
Do italiano ao castelán:
- 1976 : Arquitectura de Sert a la Fundació Miró de Bruno Zevi
Do catalán ao castelán:
- 1968 : Teatro de Joan Brossa
- 1978 : Obra poètica d'Ausiàs March
- 1979 : Mujeres y días de Gabriel Ferrater (amb José Agustín Goytisolo i José María Valverde)
- 1982 : Curial y Güelfa (anònim)
- 1989 : Espejo roto de Mercè Rodoreda
Outros
- 2009: Prólogo á edición de bibliófilo do "Llibre de Meravelles" de Ramon Llull, editado por l'Enciclopèdia Catalana.
Premios
- Premio Nacional de Poesía (España) (1966 e 1989)
- Premio Internacional de Ensaio Gertrude Stein (1974)
- Premio Josep Carner do Institut d’Estudis Catalans (1974 e 1977)
- Premio Lletra d’Or (1977)
- Premio Anagrama de ensaio (1980)
- Premio da Xeneralitat (1981, 1989 e 1997)
- Premio Cidade de Barcelona (1981 e 1989)
- Premio da Crítica Serra d’Or (1982, 1984 e 1989)
- Premio Joan Crexells (1983)
- Premio Ramon Llull de novela (1983)
- Premio da Crítica de narrativa catalá (1983)
- Chave de Barcelona (1986)
- Premio da Crítica de poesía catalá (1988)
- Premio Cavall Verd (1988)
- Premio Mariano de Cavia (1992)
- Premio Liberdade do Centro Internacional de Paz de Saraievo (1995)
- Premio Nacional de Literatura de Cataluña (1997)
- Premio Nacional das Letras Españolas (1998)
- Premio Reina Sofía de Poesía Iberoamericana (2000)
- Premio Rosalía de Castro, Centro PEN Galicia.
- Premio Internacional de Poesía e Ensaio Octavio Paz (2006)
- Premio Terenci Moix (2007)
- Premio Cavall Verb da Asociación de Críticos Españois
- Cruz de San Jorge de Cataluña
- Premio Paquiro do Cultural do Mundo (2010)
- AELG: Escritor Galego Universal (2016)
- Premio Internacional de Poesía Cidade de Granada Federico García Lorca (2017)[6]
Notas
Véxase tamén
Ligazóns externas