Julien Viaud foi o terceiro neno dunha familia de protestantes de Rochefort. Durante o verán 1863 escríbelle ao seu irmán Gustave, médico da mariña, a súa determinación de ser oficial na mariña. En outubro de 1867, entra na escola naval de Brest.
Ao final do ano 1869, a bordo do Jean-Bart, descobre Alxer e América do Sur. En 1870, ano do falecemento do seu pai, embarca sobre unha corveta da mariña, o Decrès e participa na guerra contra Alemaña. Serve igualmente sobre o Vaudreuil para unha campaña en América do Sur.
Ao final do ano 1871, embarca en Valparaíso sobre o buque insignia o Flora cara a Tahití. Descobre a illa de Pascua, cando o Flora fai escala, e desembarca en Tahití. A raíña Pomaré dálle o alcume de Loti, do nome dunha flor tropical. A obriga de reserva polo feito da súa calidade de oficial da mariña, non lle permite coller o nome nise momento, agarda o ano 1876 para collelo como nome de pluma. Durante a súa estanza, escribe Le Mariage de Loti. Esta obra constitúe o libreto da ópera de xuventude de Reynaldo Hahn (1874/1947) baixo o título de L'Île du rêve creado en 1898 á Opéra-Comique en París.
Pierre Loti, gran parte da súa obra é autobiográfica, inspirouse das súas viaxes de mariño para escribir as súas novelas, por exemplo a Tahití para Le Mariage de Loti (Rarahu) (1882), a Senegal para Le Roman d’un spahi (1881) ou ao Xapón para a Madame Chrysanthème (1887). Gardou toda a súa vida unha atracción considerable por Turquía, onde o fascinaba a atención que se dá a sensualidade, en particular á sensualidade feminina: ilústrao sobre todo en Aziyadé (1879), e na súa continuación Fantôme d’Orient (1892). Explotou igualmente o exotismo rexional nalgunhas das súas obras máis coñecidas, como o da Bretaña en Mon frère Yves (1883) ou Pêcheur d'Islande (1886), e do País Vasco en Ramuntcho (1897).
Foi enterrado na illa de Oléron despois de funerais nacionais. A súa casa en Rochefort a día de hoxe é un museo.
