Durante a ditadura militar (1976-1983) foi profesor de Educación Cívica en institutos de secundaria, e tamén foi vendedor de mechas para tornos industriais.[1]
Entrada na política
A súa entrada en política foi tardía, pois non foi ata 1993 cando obtivo o seu primeiro cargo de partido, como Convencional Nacional da UCR.[1]
En 1999 foi elixido deputado da provincia de Buenos Aires, cargo que ocupou ata 2003. En 2001 enfrontouse a Federico Storani pola presidencia do Comité Provincial de Buenos Aires.[4]
Despois de rematar o seu mandato como deputado, volveu ao seu traballo no despacho de avogados e exerceu como secretario de Relacións Internacionais da Unión Cívica Radical. En 2007 optou a gobernador da citada provincia, compartindo fórmula con Luis Brandoni, obtendo o cuarto posto co 5,06 % dos votos.
A morte de seu pai en 2009 supuxo un impulso moi importante para a súa imaxe pública e a súa traxectoria, ata o punto de que pasou de ser relativamente descoñecido pola inmensa maioría da poboación a ser un referente do radicalismo en poucos meses.[5]
Deputado nacional por Buenos Aires
Para as eleccións lexislativas de 2009, foi o segundo candidato a deputado nacional pola provincia de Buenos Aires, na lista de Acuerdo Cívico y Social, alianza encabezada por Margarita Stolbizer, obtendo o 21,48 % dos votos.[6] Acadou así un escano no Congreso.[7] Tomou posesión o 10 de decembro de 2009 e foi elixido polos seus compañeiros no banco e posteriormente polo resto dos seus pares, como vicepresidente primeiro da Cámara de Deputados da Nación.
O 6 de xuño de 2010 celebrouse a sesión interna da Unión Cívica Radical da Provincia de Buenos Aires para elixir as autoridades do partido. Nela, Ricardo Alfonsín, candidato a primeiro convencional ao Comité Nacional, apoiado por Juan Manuel Casella, impúxose coa súa lista 27, superando a lista 15 avalada polo vicepresidente da Nación Julio Cobos, por Leopoldo Moreau, e por Federico Storani. Para presidente do Comité da Provincia de Buenos Aires foi elixido Miguel Bazze, pola lista 27 de Alfonsín.
En agosto de 2010 puxo en marcha un novo grupo interno da Unión Cívica Radical, o Movemento de Renovación Nacional (MO.RE.NA). Para as eleccións lexislativas de 2013 formou parte da Fronte Progresista, Cívica e Social, apoiando a lista de deputados nacionais encabezada por Margarita Stolbizer. Nas primarias obtivo o terceiro posto co 11,10 % dos votos, por debaixo de Martín Insaurralde (29,60 %) e Sergio Massa (35,10 %).
En xuño de 2011, Ricardo Alfonsín anunciou que o seu compañeiro de fórmula para as eleccións presidenciais de outubro sería o recoñecido economista de orientación socioliberal Javier González Fraga, e o seu candidato á gobernación da provincia de Buenos Aires sería o líder xusticialista da oposición Francisco De Narváez, que vencera ao kirchnerismo nas eleccións lexislativas de 2009. Esta decisión supuxo un punto de inflexión na súa campaña electoral, xa que nun principio negara que De Narváez fose formar parte dunha fronte ampla. Parte do radicalismo criticou que buscase esta alianza, coñecendo a orixe de De Narváez, e que Alfonsín sostivera tamén que "o radicalismo é máis progresista que o peronismo".[8]
O 14 de agosto de 2011 celebráronse as eleccións primarias, nas que Alfonsín foi o único candidato da súa alianza e obtivo 11,65 % do total de votos, o que lle permitiu acceder ás eleccións presidenciais. As eleccións presidenciais do 23 de outubro de 2011 deixaron a Alfonsín na terceira posición, por detrás de Hermes Binner, da FAP, cun 11.14. % dos votos e a gañadora das eleccións, Cristina Fernández de Kirchner, do Frente Para la Victoria.[9]
Presidente do Comité Provincial da UCR de Buenos Aires (2014-2016)
O 8 de setembro de 2014, a lista 27 de Ricardo Alfonsín gañou o liderado do radicalismo porteño nas eleccións internas tras triunfar contra a lista 2015 de Daniel Salvador (59,01 % fronte a 40,99 %). Tras a vitoria, Alfonsín anunciou que resistiría o acordo co PRO, xa que quería manter o Frente Amplio UNEN.[10][11] Entre 2014 e 2016 estivo acompañado na Comisión por Héctor Luis Baldo como vicepresidente, Ricardo Sánchez como secretario xeral e Graciela San Martín como tesoureira.
Na convención radical do 14 de marzo de 2015 en Gualeguaychú (Entre Ríos), Sanz e Cobos presentaron as súas propostas: Cobos propuxo unha fronte de partidos de centroesquerda, mentres que Sanz propuxo que a Unión Cívica Radical liderase unha ampla coalición de oposición ao kirchnerismo para as eleccións presidenciais do 25 de outubro, que incluíse a Coalición Cívica liderada por Elisa Carrió e a Proposta Republicana (PRO). Cobos, apoiado por Morales e o deputado Alfonsín, obtivo 114 votos, mentres que a posición dos que apoiaron a Sanz alcanzou os 186 votos. Finalmente, tras doce horas de discusión, na madrugada do 15 de marzo aprobouse a coalición electoral co PRO e a Coalición Cívica ARI.
O 21 de novembro de 2016, Alfonsín foi substituído como xefe do Comité Provincial por Daniel Salvador, que fora elixido o ano anterior como vicegobernador da provincia de Buenos Aires, acompañando a María Eugenia Vidal do PRO.
Embaixador en España
En febreiro de 2020, o presidente Alberto Fernández nomeouno embaixador arxentino en España. En agosto dese ano foi confirmado no seu cargo polo decreto 709/2020 publicado no Boletín Oficial.[2] O novo embaixador atribuíu a súa aceptación do cargo á necesidade de "defender a imaxe de apertura e diálogo do presidente Fernández".
Ocupou o cargo durante case catro anos, ata o 7 de decembro de 2023, cando se despediu agradecendo aos que o tiñan acompañado.[12]
Vida persoal
Está casado con Cecilia Plorutti, coa que tivo cinco fillos: Lucía, Martín, Marcos, Ricardo e Amparo. O segundo naceu en xuño de 1986 pero faleceu un mes despois, e o último morreu nun accidente escolar en setembro de 2004 aos 15 anos, o que afastou un tempo a Ricardo Alfonsín da vida política.[1]
