Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

Áreas lingüísticas do galego

Atendendo á distribución xeográfica e á maneira de se combinaren os fenómenos diferenciadores das falas galegas, poden delimitarse tres grandes complexos lingüísticos ou bloques: occidental, central, e oriental. No interior destes bloques hai varias áreas, zonas lingüísticas de desigual extensión e unidade, delimitables coa isoglosa dun ou dous fenómenos caracterizadores. Esta división baséase fundamentalmente na fonética e mais na morfoloxía; no futuro a análise da distribución de áreas léxicas do ALGa axudará a precisala ou modificala.

Mapa lingüístico do galego
Mapa lingüístico do galego

Bloques

O bloque occidental e o oriental presentan moitos trazos comúns en tódolos seus falares, polo que ben se podería falar dunha macroárea atlántica ou occidental e dunha macroárea oriental. O bloque central, que en xeral é o que mellor representa o galego común, ocupa unha ampla zona xeográfica e presenta moi poucos fenómenos exclusivos. Máis ca dunha transición gradual de oriente a occidente e de conservadorismo a innovación -como se ten falado-, a realidade das variedades do galego pode representarse nunha dobre dirección: fenómenos innovadores que apagan a súa vitalidade cara ó leste e fenómenos conservadores que diminúen cara ó oeste. Dentro do bloque central pódense establecer áreas e subáreas pero, en xeral, carecen da unidade das dos outros bloques.

Bloque occidental

O bloque occidental está delimitado pola isoglosa cans/cas, nel quedan incluídas as falas occidentais da Coruña e de Pontevedra asemade tamén unha pequena porción do sueste da Provincia de Ourense na Baixa Limia. En liñas xerais é un complexo lingüístico innovador, diferenciado en tres áreas: fisterrá, bergantiñá e pontevedresa.

sa = subárea / misa = microsubárea

Bloque central

O bloque central é menos unitario. Inclúe toda a Galicia Central, delimitada polas isoglosas cans/cas no oeste e cas/cais no leste. Pertencen a el tódolos falares do nordés e interior da Coruña, o interior de Pontevedra e as provincias de Lugo e Ourense, non sendo a súa parte oriental. No seu seo distínguense dúas áreas: mindoniense e lucu-auriense.

sa = subárea / misa = microsubárea

Bloque oriental

O bloque oriental comprende todo o galego do leste de Lugo e de Ourense, así coma o galego exterior (occidente de Asturias, León e Zamora). En xeral é un complexo de falas moi conservadoras, separado do bloque central pola isoglosa cas/cais e do complexo asturleonés pola ausencia de ditongación (pèdra / piedra). Nel poden distinguirse catro áreas: asturiana, ancaresa, zamorana e oriental-central.

sa = subárea / misa = microsubárea

Exemplos de isoglosas na lingua galega

  • Seseo
    Seseo
  • Gheada
    Gheada
  • Cheísmo-teísmo
    Cheísmo-teísmo
  • ti-tu
    ti-tu
  • el-il
    el-il
  • isto-esto
    isto-esto
  • ons-os-ois
    ons-os-ois
  • cantabamos-cantábamos
    cantabamos-cantábamos
  • cantades-ás-ais-andes
    cantades-ás-ais-andes
  • colleu-colliu
    colleu-colliu
  • colliches-eches-estes
    colliches-eches-estes
  • partiu-parteu
    partiu-parteu
  • irmán-irmá-irmao
    irmán-irmá-irmao
  • mazán-mazá
    mazán-mazá
  • llo-llelo
    llo-llelo
  • moito-uito-uto-utio
    moito-uito-uto-utio
  • catro-cuatro
    catro-cuatro
  • ver-mirar
    ver-mirar

Véxase tamén

Ligazóns externas

Read other articles:

Dyewoods

A dyewood is any of a number of varieties of wood which provide dyes for textiles and other purposes. Among the more important are: Brazilwood or Brazil from Brazil, producing a red dye. Catechu or cutch from Acacia wood, producing a dark brown dye.[1] Old Fustic from India and Africa, producing a yellow dye.[2] Logwood from Belize, producing a red or purple dye.[3] References ^ Goodwin, Jill (1982). A Dyer's Manual. London: Pelham Books Ltd. p. 60. ISBN 0-72...

 

Into the Blue (1950)

Este artigo carece de reciclagem de acordo com o livro de estilo. Sinta-se livre para editá-lo(a) para que este(a) possa atingir um nível de qualidade superior. (Julho de 2019) Into the Blue Reino Unido Direção Herbert Wilcox Elenco Michael Wilding Gênero comédia cinematográfica Música Mischa Spoliansky Cinematografia Mutz Greenbaum Distribuição British Lion Films Lançamento 1950 Duração 83 minuto [edite no Wikidata] Into the Blue é uma comédia cinematográfica britânica d...

 

محطة إطفاء الحريق فيترا

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (فبراير 2018) محطة إطفاء الحريق فيترامعلومات عامةالمدينة فايل آم راينأبرز الأحداثبداية التشييد 1991التصميم والإنشاءالمهندس المعماري زها حديدمعلومات أخرىموقع الويب  �...

كلب قصير الأذنين

اضغط هنا للاطلاع على كيفية قراءة التصنيف الكلب قصير الأذنين حالة الحفظ أنواع قريبة من خطر الانقراض[1] المرتبة التصنيفية نوع[2]  التصنيف العلمي النطاق: حقيقيات النوى المملكة: الحيوانات الشعبة: الحبليات الطائفة: الثدييات الرتبة: اللواحم الفصيلة: الكلبيات الجنس: كلب...

 

Лужки (Славський район)

селище Лужки рос. Лужки Країна  Росія Суб'єкт Російської Федерації Калінінградська область Муніципальний район Славський район Поселення Тимірязевське сільське поселення (Калінінградська область) Код ЗКАТУ: 27236000025 Код ЗКТМО: 27527000266 Основні дані Населення 78 осіб (2015 р�...

 

Leyla Alaton

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Februari 2023. Leyla AlatonLahirLeyla Alaton21 April 1961 (umur 62)Istanbul, Turki Nama lainLeyla AlatonPendidikan Sekolah dasar Şişli Terakki Sekolah menengah pertama Sainte-Pulchérie French Sekolah menengah atas Notre Dame de Sion French Almamater Fai...

Матис Роман Євгенович

Роман Євгенович Матис Roman Matys / Роман МатисНародився 28 липня 1978(1978-07-28) (45 років)Воля-Баранецька, Самбірський район, Львівська область, Українська РСР, СРСРГромадянство  УкраїнаНаціональність українецьДіяльність громадський діяч, правозахисник, державний службове�...

 

Henderson Beach State Park

State park in Florida, United States Henderson Beach State ParkHenderson Beach State ParkShow map of FloridaShow map of the United StatesLocationOkaloosa County, Florida, USANearest cityDestin, FloridaCoordinates30°23′38″N 86°34′59″W / 30.39389°N 86.58306°W / 30.39389; -86.58306EstablishedMarch 29, 1991Governing bodyFlorida Department of Environmental Protection Wikimedia Commons has media related to Henderson Beach State Park. Henderson Beach Sta...

 

Phần mềm thiết kế mạch in

Phần mềm thiết kế mạch in là phần mềm dùng cho thiết kế ra bảng mạch in dựa trên sơ đồ mạch điện cho trước. Nó gồm có thực hiện bố trí vị trí các linh kiện, các đường mạch dẫn điện, các điểm nối mạch,... lên các bản vẽ hình thể của bảng mạch. Các bản vẽ này dùng cho chế tạo ra bảng mạch và lắp ráp linh kiện lên đó thành một bảng mạch điện vận hành được [1]...

Данська Естонія

Данське Герцогство Естляндія дан. Hertugdømmet Estland лат. Ducatus Estonie 1219 – 1346 → Карта середньовічної Лівонії в 1260-х роках. Герцогство Естонія у верхній правій частині. Столиця Ревель Мова(и) данська, естонська, діалекти німецької мови Релігія Римський католицизм Вікісховище �...

 

SuperBest

SuperBestTypePrivateIndustryRetailGenreSupermarketDefunct2015HeadquartersRingsted, DenmarkArea servedDenmarkParentDagrofa A/SWebsitehttp://www.superbest.dk SuperBest was a chain of Danish supermarkets with approximately 220 stores around the country.[1] In 2007 they took over the two supermarket chains Iso and Dreisler Storkøb. After NorgesGruppen bought a 49% stake in SuperBest's parent company Dagrofa, the SuperBest brand was discontinued in favour of NorgesGruppen more upmarket Me...

 

Clinogyne

Genus of flowering plants This article is an orphan, as no other articles link to it. Please introduce links to this page from related articles; try the Find link tool for suggestions. (January 2020) Clinogyne is a former genus of monocotyledonous plants, which have been moved to other genera. Its species included the following:[1] C. canniformis, renamed Donax canniformis C. azurea, renamed Halopegia azurea C. blumei, renamed Halopegia blumei C. virgata, renamed Indianthus virgatus C...

Drohi (2010 film)

2010 Indian filmDrohiDirected bySudha Kongara PrasadWritten bySudha K. PrasadProduced byMano AkkineniStarringSrikanthVishnu VishalCinematographyAlphonse RoyEdited byA. Sreekar PrasadMusic byV. SelvaganeshProductioncompanyIndira InnovationsRelease date 10 September 2010 (2010-09-10) CountryIndiaLanguageTamil Drohi (transl. Traitor) is a 2010 Indian Tamil-language action film[1] written and directed by Sudha Kongara Prasad in her directorial debut. The film stars Sr...

 

United Arab Emirates Handball Federation

United Arab Emirates Handball FederationUAEHFSportHandballOther sportsBeach handballOfficial websitewww.uaehandball.netAFFILIATIONSInternational federationIHFIHF member since1975Continental associationAHFNational Olympic CommitteeUnited Arab Emirates National Olympic Committee The United Arab Emirates Handball Federation (UAEHF) is an administrative body for handball and beach handball in United Arab Emirates. It is a member of the Asian Handball Federation (AHF) and the International Handbal...

 

Ministry of the Reichswehr

German interwar defence ministry Ministry of the ReichswehrReichswehrministerium (German)Entrance to the Bendlerblock.Ministry overviewFormedOctober 1919 (1919-10)Dissolved4 February 1938 (1938-02-04)JurisdictionGovernment of Weimar RepublicGovernment of Nazi GermanyHeadquartersBendlerblockMinister responsibleDefence minister The Ministry of the Reichswehr (German: Reichswehrministerium) was the defence ministry of the Weimar Republic and the early Third Reich. T...

東筑紫学園高等学校・照曜館中学校

この記事には参考文献や外部リンクの一覧が含まれていますが、脚注による参照が不十分であるため、情報源が依然不明確です。適切な位置に脚注を追加して、記事の信頼性向上にご協力ください。（2020年4月） 東筑紫学園高等学校照曜館中学校 北緯33度52分13.9秒 東経130度51分28秒 / 北緯33.870528度 東経130.85778度 / 33.870528; 130.85778座標: 北緯33度52分13.9秒 �...

 

Frédéric Vitoux (writer)

French writer and journalist Frédéric VitouxBorn (1944-08-19) 19 August 1944 (age 79)Vitry-aux-Loges, FranceNationalityFrenchEducationLycée CharlemagneOccupation(s)WriterJournalistKnown forMember of the Académie Française Frédéric Vitoux (born 19 August 1944) is a French writer and journalist. He is known as a novelist, biographer and literary columnist. His father was a journalist.[1] He was elected at the Académie Française in 2001. In 2010, he won the Édouard Dr...

 

United Nations Security Council Resolution 872

United Nations resolution adopted in 1993 UN Security CouncilResolution 872Prefectures of Rwanda in 1993Date5 October 1993Meeting no.3,288CodeS/RES/872 (Document)SubjectThe situation in RwandaVoting summary15 voted forNone voted againstNone abstainedResultAdoptedSecurity Council compositionPermanent members China France Russia United Kingdom United StatesNon-permanent members Brazil Cape Verde Djibouti Hungary Japan Morocco New ...

كاتش-22 (منطق)

كاتش-22 أو شرط-22 Catch-22 (بالإنجليزية: Catch-22)‏ أو دور (في علم المنطق) حالة متناقضة لا يستطيع الفرد الفرار منها بسبب الشروط المتناقضة.[1][2] صاغ هذا المصطلح جوزيف هيلر، الذي استخدمه في روايته عام 1961 كاتش-22. ومن الأمثلة على ذلك: «كيف من المفترض أن اكتسب الخبرة [للعثور على وظيفة ...

 

Bundesautobahn 44

Federal motorway in Germany You can help expand this article with text translated from the corresponding article in German. Click [show] for important translation instructions. Machine translation, like DeepL or Google Translate, is a useful starting point for translations, but translators must revise errors as necessary and confirm that the translation is accurate, rather than simply copy-pasting machine-translated text into the English Wikipedia. Do not translate text that appears unreliabl...

 
Kembali kehalaman sebelumnya