1ma di mayo
Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di yaro.
La 1ma di mayo esas la 121ma dio di la yaro (122ma en bisextila yari) segun Gregoriala kalendario. Restas 244 dii til la fino di la yaro.
Dio
- En Mondo: Dio di Laboro (en multa nordala landi anke dio di printempo).
Eventi
- 1863 - Usana interna milito: Batalio di Chancellorsville komencas en Virginia. Generalo Joseph Hooker komandas Potomac-armeo kun 115 000 soldati kontre Robert E. Lee e 60 000 de la Kunfederuro.[1]
- 1886 - En Chicago, Usa, komencas striko pri 8-hora laborojorno.
- 1909 - Serbia aceptas la kontrolo super Bosnia e Herzegovina da Austria-Hungaria.
- 1931 - Empire State Building, lor la maxim alta cieloskrapero de la mondo, apertesas a la publiko en New-York, Usa.[2]
- 1945 - Joseph Goebbels e lua spozino su-ocidas pos mortigir lia 6 filii.
- 1958 - Arturo Frondizi divenas prezidanto di Arjentinia.
- 1959 - Félix Houphouët-Boigny, divenas chefministro di Ivora Rivo.
- 1959 - Philibert Tsiranana elektesas prezidanto di Madagaskar.[3]
- 1960 - En India stati Maharashtra, Punjab e Gujarat fondesas.
- 1960 - Sovietia fusilagas spion-aviono Lockheed U-2 de Usa e kaptas lua pilotisto, Gary Powers, en la regiono Urali.[4]
- 1982 - En Falklandi avioni Avro Vulcan de Unionita Rejio bombardas aerobazo di Port Stanley.
- 2003 - Prezidanto di Usa George W. Bush anuncas fino di milito en Irak. Tamen la partizano-milito kontre Usa e lua federiti duras.
- 2004 - Europana Uniono expansesas e recevas 10 nova membri: Chekia, Chipro, Estonia, Hungaria, Latvia, Lituania, Malta, Polonia, Slovakia e Slovenia.
- 2006 - Nelegal enmigranti qui vivas en Usa organizas la Granda Usana Boikoto en divers urbi.
- 2011 - Papo Ioannes Paulus la 2ma beatifikesas en Vatikano.
- 2015 - Milital avioni de Saudi-Arabia bombardas rezidala quartero en Sanaa, chef-urbo di Yemen, e produktas 8 til 10 morti.[5]
- 2018 - Incendio che la 24-etaja edifico Wilton Paes de Almeida an la centro di São Paulo, Brazilia, efektigas lua krulo e produktas 7 morti.[6]
- 2019 - Vladimir Putin signatas lego qua posibligas Rusa autoritati modifikar la trafiko di informi tra l'interreto. Segun l'autoritati to diminutos la dependo de stranjera serveri ed augmentos la sekureso di Rusa interreto.
- 2020 - L'universitato Johns Hopkins anuncas ke til ca dato 1 milion personi saneskis de COVID-19.
Naski
- 1738 - Rejulo Kamehameha la 1ma di Havayi (m. 1819)
- 1769 - Arthur Wellesley, 1ma Duko de Wellington, chefministro di Unionita Rejio (m. 1852)
- 1825 - George Inness, Usana piktisto (m. 1894)
- 1829 - José Martiniano de Alencar, Braziliana skriptisto de la Romantika movado (m. 1877)
- 1852 - Santiago Ramón y Cajal, Hispaniana nevrologiisto, Nobel-laureato pri fiziologio o medicino (m. 1934)
- 1855 - Cecilia Beaux, Usana piktistino (m. 1942)
- 1868 - Afonso Arinos de Melo Franco, Braziliana yuristo, jurnalisto e membro di Brazilian Akademio pri Literaturo (m. 1916)
- 1872 - Sidónio Pais, prezidanto e chefministro di Portugal (m. 1918)
- 1881 - Pierre Teilhard de Chardin, Franca filozofo (m. 1955)
- 1904 - Salvador Dalí, Kataluniana piktisto (m. 1989)
- 1909 - Yiannis Ricos, Greka poeto (m. 1990)
- 1916 - Glenn Ford, Kanadan aktoro (m. 2006)
- 1918 - Alberto Héber Usher, prezidanto di Uruguay (m. 1981)
- 1919 - Mohammed Karim Lamrani, chefministro di Maroko (m. 2018)[7]
- 1923 - Joseph Heller, Usana skriptisto (m. 1999)
- 1924 - Grégoire Kayibanda, prezidanto di Ruanda (m. 1976)
- 1924 - Viktor Astafyev, Rusa skriptisto (m. 2001)
- 1928 - Sisavath Keobounphanh, chefministro di Laos (m. 2020)
- 1934 - Tüvdiyn Cerendondov, Mongoliana sport-pafisto (m. 2018)
- 1945 - Rita Coolidge, Usana kantistino
- 1949 - Fayez al-Tarawneh, chefministro di Jordania
- 1954 - Ray Parker Jr., Usana kantisto
- 1954 - Frédéric Chichin, Franca muzikistulo (m. 2007)
- 1954 - Maatia Toafa, chefministro di Tuvalu
- 1958 - Patrice Talon, prezidanto di Benin
- 1959 - Abdulla Yameen Abdul Gayoom, prezidanto di Maldivi
- 1996 - William Nylander, Suediana hokeisto
- 1998 - Katarina Kozarov, Serbiana tenisistino
- 2005 - Linda Fruhvirtová, Chekiana tenisistino
Morti
- 311 - Galerius, Romana imperiestro (n. c. 250)
- 408 - Arkadius, Estal Romana imperiestro (n. 377)
- 1555 - Papo Marcellus la 2ma (n. 1501)
- 1572 - Papo Pius la 5ma, konsiderata santo da Katolik eklezio (n. 1504)
- 1731 - Johann Ludwig Bach, Germana kompozisto (n. 1677)
- 1873 - David Livingstone, Britaniana misionero (n. 1813)
- 1896 - Nasir-al-Din Shah Qajar, shaho di Persia (n. 1831)
- 1904 - Antonín Dvořák, Chekiana kompozisto (n. 1841)
- 1917 - José Enrique Rodó, Uruguayana skriptisto (n. 1871)
- 1927 - Oscar Swahn, Sueda sporta pafisto (n. 1847)
- 1939 - Bautista Saavedra Mallea, prezidanto di Bolivia (n. 1870)
- 1945 - Joseph Goebbels, Germana nacional-socialisto (su-ocido) (n. 1897)
- 1958 - Oscar Torp, chefministro di Norvegia (n. 1893)
- 1973 - Asger Jorn, Dana piktisto (n. 1914)
- 1978 - Aram Hachaturyan, Armeniana kompozisto (n. 1903)
- 1991 - Cesare Merzagora, Italiana politikisto, provizora prezidanto (n. 1898)
- 1993 - Pierre Bérégovoy, ex-chefministro di Francia (su-ocido) (n. 1925)
- 1993 - Ranasinghe Premadasa, chefa ministro e prezidanto di Sri Lanka (n. 1924)
- 1994 - Ayrton Senna, Braziliana F1-automobilisto, en acidento (n. 1960)
- 2006 - Rauno Lehtinen, Finlandana kompozisto (n. 1932)
- 2008 - Anthony Mamo, prezidanto di Malta (n. 1909)
- 2020 - Tun Tin, chefministro di Burma (n. 1920)[8]
Referi
|
|