Basa Jawa Kuna (krama Basa Jawi Kina) iku basa Jawa kang dipigunakaké wiwit kurang luwih abad kaping 9 nganti abad kaping 14. Basa Jawa Kuna kahanané isih bisa disinaoni jaman saiki amarga nalika iku basa iki wis ditulis. Basa Jawa Kuna akèh prabawa saka tembung Sansekerta. Akèh paninggalan prasasti lan karya sastra kang tinemu. Yèn prasasti-prasasti iki racaké ditulis ing watu utawa tembaga mawa aksara Jawa Kuna. Nanging yèn karya sastra racaké diawètaké ing Bali lan Lombok mawa naskah rontal, sanadyan uga ana naskah Jawa Kuna saka Jawa dhéwé, Tatar Sundha, lan Madura.
Conto basa Jawa Kuna
- Kunang kacaritanikanang amawa phalaning jambu, sânak ikang nāga Takṣaka tumutur sakêng pātāla, ikang Takṣaka munggwing sunguting jambu. Ikang brāhmana mamawa jambu, ri huwusing jambu kawwat, mangunyakěn wedaśānti mangastungkārājaya-jaya mantra.
- Jarwa lumrah
'*Déne caritané kang nggawa woh jambu, seduluré naga Taksaka, mèlu saka ing dhasaring bumi, si Taksaka dumunung ing sunguting jambu. Sang Brahmana ngasta jambu, ing sawisé jambuné kaatur, ngunèkaké pepujèn wéda, memuji slamet lan unggul mantra
Prabédan antara basa Jawa Kuna lan basa Kawi
Basa Kawi iku basa kasusastran. Basa iki bisa dhedhasar basa Jawa Kuna, nging durung temtu.
Réferènsi
- W.J.S. Poerwadarminta. 1953. Sarining Paramasastra Djawa. Djakarta: Noordhoff-Kolff
- Marsono. 2011. Morfologi-Basa Indonésia dan Nusantara. Yogyakarta: Gadjah Mada University Press
