Res novae Francicae

Res novae Francicae, sive Gallica Revolutio^[1] vel Revolutio Gallica (1789–1799), fuit aetas radicalis conversionis rerum publicarum in historia Franciae et Europae. Monarchia absoluta, quae Franciam multa saecula regnaverat, tribus annis dilapsa est. Societas Francica immanem commutationem subiit dum iura feudalia, aristocratica, et religiosa, a liberalibus gregibus civilibus vulgoque in viis acriter oppugnata, in vaporem verterent. Priscae de hierarchia et traditione notiones principiis Aetatis Humanitatis ad civitatem et iura quae abalienari non possunt spectantibus concesserunt.

Origo Rerum Novarum Francicarum

Praecursores Rerum Novarum Francicae fuerunt philosophi saeculi XVIII, qui obiurgaverunt in schedis acerbis ecclesiam Christianorum et institutiones Galliae; exempli gratia, Carolus Montesquieu, Voltarius, Iohannes-Iacobus Rousseau invocari debent. Die 17 Iunii 1789, tertius status^[2] et pars nobilium et clericorum sibi nomen imposuerunt Assemblée nationale, id est Conventum civitatis.

Die 20 Iunii, aliis nobilibus et clericis, rex iussit etiam se conventui iunxisse. Suffragium in statibus generalibus per statum, quod nobilibus clericisque favebat, in conventu per caput decretum est. Praeterea, die 9 Iulii, Conventus, qui ab hoc die ergo dicitur Assemblée Constituante, decrevit se constitutionem parare debere.

Lutetiae et in aliis urbibus Franciae a mense Aprili 1789 multi tumultus exarserunt, inter quos die 14 mensis Iulii 1789 carcer Bastidae (Francice Bastille) a populo Lutetiae expugnatus est. Post quam iam die 4 Augusti, conventus iura feudorum et decima pro clericis aboleverat, Charta Hominis ac Civis Iurum (Déclaration des droits de l'homme et du citoyen) ut prooemium futurae Constitutionis promulgatum est a Conventu die 26 Augusti 1789. Propter novos tumultus mense Octobri 1789 rex, qui Versaliis vivebat, coactus est a populo se Lutetiam transferre.

Conflictus cum Ecclesia Catholica

Mense Iulio 1790, Conventus disciplinam civilem pro clericis (Francice: Constitution civile du clergé) adscivit, et rex eam die 26 Decembris sanxit. Postea Conventus etiam clericos eos Constitutioni novae oboedire adegit.

Papa Pius VI mense Martio 1791 disciplinam civilem pro clericis condemnavit. Clerici et Francici omnes in duas partes discesserunt. Aliqui Res Novas acceperunt, alii fidem Ecclesiae Catholicae servaverunt. Hi clerici dicti sunt réfractaires, quia ad iusiurandum supra novam Constitutionem recusaverunt.

Bellum et finis monarchiae

Die 20 Iunii 1791, rex Ludovicus XVI cum familia fugam e Francia conatus est, sed iam insequenti die in Varena in Arduenna^[3] comprehensus est, et Lutetiam redire debuit, et die 14 Septembris Constitutionem sanxit, et postea novus conventus, dictus Assemblée législative, electus est.

Die 20 Aprilis 1792, Francia bellum contra Austria, quae a Prussia sustenta est, inderdixit. Iam die 14 Septembris 1791 urbs Avenio, quae ad domania sub dicione pontificia erat Franciae iuncta est. Post multas clades die 20 Septembris 1792, exercitus Franciae praeclaram pugnam in Valmy vicit.

Anno autem 1792, post quam iam die 10 Augusti propter novos tumultus rex deprehensus cum familia et ad tempus ex munere motus est, die 21 mensis Septembris regni domui Borbonicae finis est factus. Quae cum ita essent, anno 1793 die 21 mensis Ianuarii rex capitis damnatus supplicio affectus est. Paulo post, bellum etiam contra Angliam et Nederlandiam (et mense Martio 1793 Hispaniam) inderditum est.

Ludovicus XVI capitis damnatus supplicio affectus est

Die 16 Octobris 1793 post processum necata est Lutetiae etiam regina Maria Antonia, imperatorum Francisci I et Mariae Theresiae Austriae filia.

Terroris Regimen

Die 11 Aprilis 1793 Lutetiae tribunal revolutionis primum convenit, qui acerrime in inimicos Rerum Novarum Francicae ageret. Franciam a die 6 Aprilis 1793 consilium salutis publicae (Francice: Comité de salut public) a duodecim viribus constitutum duxit.

Tempus circiter a die 5 Septembris 1793 usque ad mortem Maximiliani a Robespierre de facto dominus consilii salutis publicae dicitur Terroris Regimen, cum permulti homines (scilicet inter 35 000 et 40 000), qui etiam antea Res Novas Francicae sustinuerant, supplicio affecti sunt.

Die 5 Octobris 1793, Conventus calendarium republicanum introduxit.

Propter coniurationem, cui etiam consilii salutis publicae aliqui socii, e.g., Iacobi Nicolai Billaud-Varenne interfuerunt, die 27 Iulii 1794 Robespierre comprehensus est et insequenti die supplicio affectus est.

Unam legis e paginis de

historia Franciae

disserentibus

Gallia praeromana

Gallia Romana

Merovingi et Carolingi

Regnum mediaevale

Regnum recentius

Res novae Francicae

Saeculum XIX

Saeculum XX

Vide etiam
Opus rerum politicarum Franciae

Aetas Directorii

Mense Augusto 1795 nova constitutio promulgata est. Secundum hanc Constitutionem, Francia a Directorio a quinque viris ducta est.

Exitus Rerum Novarum Francicarum

Rerum gestarum scriptores putant Res Novas Francicae finem habuisse anno 1799, cum Napoleo directorium abolevit et se primum consulem rei publicae Francicae fecit.

Res Novae Francicae saepe esse "coeptus novi aevi" viditur.^[4] In Francia vim pecuniosorum et abundantiam Ecclesiae deiecta sunt, etsi ambo supervixerunt. Res novae mundum extra Franciam excitaverunt: Res Novae Russicae (Revolutio Februaria Russica et Revolutio Octobris Russica) adfecerunt, et notionibus Francicis Mao Zedong ad Res Publica Popularis Sinarum creatanda inspiratus est.^[5]

Notae

↑ Epigrammata nova Iosephi Pauli de Király.
↑ Cf. Iosephi Pauli de Király Epigrammata nova, Vindobonae 1843, p. 183; Berzeviczy Gergely^(hu) De conditione et indole rusticorum in Hungaria, 1804, p. 60.
↑ De origine aliquorum locorum Lotharingiae^{[nexus deficit]}
↑ Frey, Linda; Marsha Frey (2004). The French Revolution. Westport, Connecticut: Greenwood Press. ISBN 0-313-32193-0.
↑ Hanson, Paul (2009). Contesting the French Revolution. Blackwell Publishing. ISBN 978-1-4051-6083-4.

Bibliographia

Carlyle, Thomas (2002) [1837]. The French Revolution: A History. The Modern Library. ISBN 0375760229
Censer, Jack; Lynn Hunt (2001). Liberty, Equality, Fraternity: Exploring the French Revolution. Pennsylvania: Pennsylvania State University Press
Cole, Alistair; Peter Campbell (1989). French electoral systems and elections since 1789. Gower
Dalton, Susan (2001). “Gender and the Shifting Ground of Revolutionary Politics: The Case of Madame Roland” Canadian Journal of History
Doyle, William (1990). The Oxford history of the French Revolution (3rd ed.). Oxford: Oxford University Press. ISBN 0192852213
Doyle, William (2001). The French Revolution: A very short introduction. Oxford: Oxford University Press. ISBN 0192853961
Doyle, William (2002). The Oxford history of the French Revolution (2nd ed.). Oxford University Press. ISBN 019925298X
Frey, Linda; Marsha Frey (2004). The French Revolution. Westport, Connecticut: Greenwood Press. ISBN 0313321930
Furet, Francois (1995). Revolutionary France, 1770–1880. Blackwell Publishing. ISBN 0631198083
Hanson, Paul (2009). Contesting the French Revolution. Blackwell Publishing. ISBN 9781405160834
Hibbert, Christopher (1980). The Days of the French Revolution. New York: Quill, William Morrow. ISBN 0688037046
Levy, Darline Gay and Harriet B. Applewhite. “Women and Militant Citizenship in Revolutionary Paris,” in Rebel Daughters, ed. Sara e. Melzer and Leslie W. Rabine (New York: Oxford University Press 1992).
Kennedy, Emmet (1989). A Cultural History of the French Revolution. New Haven: Yale University Press
Lefebvre, Georges (1971). The French Revolution: From Its Origins to 1793. Columbia University Press. ISBN 0231085982
Marquise de Maintenon “Instruction to the Nuns of St. Louis,” in Writings by Pre-Revolutionary French Women. ed. Anne R. Larsen and Colette H Winn. (New York: Garland Publishing Inc., 2000), 321.
McManners, John (1969). The French Revolution and the Church. New York: Harper and Row
Mousset, Sophie (2007). Women’s Rights and the French Revolution. Joy Poirel. Transaction Publishers. ISBN 0765803453
Neely, Sylvia (2008). A Concise History of the French Revolution. Rowman & Littlefield. ISBN 0742534111
Rude, George (1991). The French Revolution: Its Causes, Its History and Its Legacy After 200 Years. Grove Press. ISBN 0802132723
Schama, Simon (2004) [1989]. Citizens. Penguin. ISBN 0141017279
Scott, Joan Wallach. 1992. “A Woman Who Has Only Paradoxes to Offer.” In Rebel Daughters, ed. Sara e. Melzer et Leslie W. Rabine. Novi Eboraci: Oxford University Press.
Soboul, Albert (1977). A short history of the French Revolution: 1789–1799. Geoffrey Symcox. University of California Press, Ltd. ISBN 0520034198
Walker, Leslie H. 2001. "Sweet and Consoling Virtue: The Memoirs of Madame Roland." Eighteenth-Century Studies, French Revolutionary Culture, 403–419. http://0-www.jstor.org.bianca.penlib.du.edu/^{[nexus deficit]}.
“Women.” The Encyclopedia of Diderot and d’Alembert. University of Michigan Library, n.d. Web. 10/29/09. < http://quod.lib.umich.edu/d/did/>.