Bapa Negara (Inggeris: Father of the Nation) ialah gelaran kehormat yang diberikan kepada seseorang yang dianggap sebagai penggerak di sebalik penubuhan sesebuah negara, negeri atau negara. Pater Patriaecode: la is deprecated (plural Patres Patriaecode: la is deprecated ), juga dilihat sebagai Parens Patriaecode: la is deprecated , ialah penghormatan Rom yang bermaksud "Bapa Tanah Air", yang dianugerahkan oleh Senat kepada pahlawan, dan kemudiannya kepada maharaja. Dalam monarki, raja sering dianggap sebagai "bapa/ibu negara" atau sebagai patriark untuk membimbing keluarganya. Konsep ini dinyatakan dalam Hak Ilahi yang dianuti dalam beberapa monarki, manakala dalam yang lain ia dikodifikasikan ke dalam undang-undang perlembagaan seperti di Sepanyol, di mana raja dianggap sebagai personifikasi dan penjelmaan, simbol perpaduan dan kekekalan negara. Di Thailand, raja diberi pengiktirafan yang sama, dan mana-mana orang yang menyatakan rasa tidak hormat terhadap raja yang memerintah akan menghadapi hukuman jenayah yang berat.
Ramai diktator memberikan gelaran kepada diri mereka sendiri, yang jarang bertahan pada penghujung rejim mereka. Gelaran Gnassingbé Eyadéma dari Togo termasuk "bapa negara", "abang sulung", dan "Pembimbing Rakyat".[1]Mobutu Sese Seko dari Zaire termasuk "Bapa negara", "Pembimbing"", "Mesias", "dajsh, "Leopard", dan "Presiden Matahari".[2] Di Afrika pascajajahan, "bapa negara" ialah gelaran yang digunakan oleh ramai pemimpin untuk merujuk kepada peranan mereka dalam gerakan kemerdekaan sebagai sumber legitimasi, dan menggunakan simbolisme paternalis sebagai sumber populariti yang berterusan.[3] Pada ulang tahun Joseph Stalin ketujuh puluh pada tahun 1949, beliau dianugerahkan dengan gelaran "Bapa Negara" untuk penubuhan "demokrasi rakyat" di negara yang diduduki oleh USSR selepas Perang Dunia II.[4]
Gelaran "Bapa Negara" kadangkala dipertandingkan secara politik. Perlembagaan Bangladesh 1972 mengisytiharkan Sheikh Mujibur Rahman sebagai "bapa negara".[5] Usul di Parlimen Slovakia untuk mengisytiharkan pemimpin kontroversi sebelum perang Andrej Hlinka "bapa negara" hampir tidak gagal pada September 2007.[6]