Lantanid

Unsur-unsur lantanid
	3
6	57 La	58 Ce	59 Pr	60 Nd	61 Pm	62 Sm	63 Eu	64 Gd	65 Tb	66 Dy	67 Ho	68 Er	69 Tm	70 Yb	71 Lu
Unsur dengan nombor berwarna merah ialah unsur beradioaktif.

Lantanid atau lantanoid adalah siri unsur kimia yang terdiri dari 15 unsur, bermula dari lantanum (La) hingga lutetium (Lu) pada jadual berkala, dengan nombor atom 57 hingga 71. Unsur kumpulan lantanid boleh ditulis dengan simbol Ln.

Semua lantanid, kecuali lutetium, adalah unsur blok-f yang menunjukkan bahawa elektronnya diisi hingga ke orbit 4f. Unsur-unsur lantanid juga membentuk ion trivalen, Ln³⁺. Golongan ini diberi nama berdasarkan lantanum yang memulakan siri ini.

Semua lantanid bersama dengan skandium serta itrium membentuk kumpulan unsur nadir bumi. Semua unsur merupakan unsur purba kecuali prometium yang wujud daripada pereputan radioaktif.

Sifat fizikal

Sifat-sifat umum logam lantanid adalah seperti di jadual di bawah:

Sifat-sifat umum unsur-unsur lantanid^[1]
Ciri	La	Ce	Pr	Nd	Pm	Sm	Eu	Gd	Tb	Dy	Ho	Er	Tm	Yb	Lu
Jisim atom, u	138.9	140.1	140.9	144.2	145.0	150.4	152.0	157.2	158.9	162.5	164.9	167.3	168.9	173.0	175.0
Ketumpatan, kg m^-3	6174	6711	6799	7000	7220	7536	5248	7870	8276	8531	8797	9044	9325	6966	9842
Takat lebur, K	1194	1072	1204	1294	1441	1350	1095	1586	1629	1685	1747	1802	1818	1097	1936
Takat didih, K	3750	3699	3785	3341	3000	2064	1870	3589	3396	2835	2968	3136	2229	1466	3688

Sifat kimia

Atom unsur lantanid memiliki tiga elektron valens, dua di orbital 6s dan satu di orbital 5d. Apabila merentasi siri lantanid, elektron-elektron memenuhi tujuh orbital 4f, dari lantanum (tiada elektron) ke lutetium yang mempunyai 14 elektron yang memenuhi kesemua orbital 4f.^[2]

Kewujudan

Mineral-mineral lantanid di bawah merupakan jenis mineral lantanid umum beserta contoh mineral.^[2]

Fosfat: Monazit, xenotim dan apatit
Silikat: Alanit, titanit dan zirkon
Niobontantalat: Piroklor, samarskit dan fergusonit.
Karbonat: Parisit dan bastnasit

Rujukan

^ de Podesta, Michael. Understanding the Properties of Matter (PDF) (dalam bahasa Inggeris). Taylor and Francis. ISBN 0-415-25788-3. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 2019-07-16. Dicapai pada 2019-07-21.
^ ^a ^b Bea, Fernando. "Geochemistry of the Lanthanide Elements" (PDF) (dalam bahasa Inggeris).

Pautan luar

(Inggeris) USGS Rare Earths Statistics and Information

Rencana ini ialah rencana tunas. Anda boleh membantu Wikipedia dengan mengembangkannya.

Jika anda melihat rencana yang menggunakan templat {{tunas}} ini, gantikanlah dengan templat tunas yang lebih spesifik.

[1] Podesta, Michael. Understanding the Properties of Matter (PDF) (dalam bahasa Inggeris). Taylor and Francis. ISBN 0-415-25788-3. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 2019-07-16. Dicapai pada 2019-07-21.

[:0-2] Bea, Fernando. "Geochemistry of the Lanthanide Elements" (PDF) (dalam bahasa Inggeris).

[1]

[2]