17 juni

17 juni is de 168ste dag van het jaar (169ste dag in een schrikkeljaar) in de gregoriaanse kalender. Hierna volgen nog 197 dagen tot het einde van het jaar.

•  Algemeen
  • 1911 - De Universiteit van IJsland wordt gesticht.
  • 1994 - Na een achtervolging, die live te zien was op televisie, wordt O.J. Simpson gearresteerd als verdachte van moord op zijn ex-vrouw en een vriend van haar.
•  Media
  • 1845 - In 's-Hertogenbosch verschijnt het eerste nummer van het dagblad De Tijd, dat toen driemaal per week uitkwam.
•  Politiek
  • 1579 - Sir Francis Drake eist Californië voor Engeland op.
  • 1944 - IJsland wordt een parlementaire republiek naar Scandinavisch model, onafhankelijk van de overige Scandinavische landen.
  • 1953 - Arbeidersopstand in de DDR.
  • 1959 - Éamon de Valera wordt gekozen tot president van Ierland.
  • 2023 - De Russische Federatie hevelt tactische nucleaire wapens over naar buurland Wit-Rusland, dat tevens hun bondgenoot is in de oorlog in Oekraïne.^[1]
•  Religie
  • 1839 - Koning Kamehameha III van Hawaï verleent de Rooms-katholieken onder Franse druk godsdienstvrijheid.
•  Oorlog
  • 1580 - De Slag op de Hardenbergerheide tussen het Spaanse leger en de Staatse huurlingen vindt plaats.
  • 1638 - Veldmaarschalk Willem van Nassau-Siegen lijdt in de Slag bij Kallo een aanmerkelijk verlies van 2000 man, waaronder zijn zoon Maurits Frederik.
  • 1940 - De RMS Lancastria werd getorpedeerd waarbij minimaal 4.000 vluchtelingen en RAF soldaten om het leven komen die geëvacueerd zijn na de Slag om Duinkerke.
•  Sport
  • 1962 - Brazilië wint in Chili het WK voetbal door Tsjecho-Slowakije in de finale met 3-1 te verslaan.
  • 1994 - In de openingswedstrijd van het WK voetbal wint titelverdediger Duitsland met 1-0 van Bolivia door een treffer van spits Jürgen Klinsmann.
  • 2007 - De Nederlandse Paralympisch atlete Annette Roozen krijgt een Bronzen Nelli Cooman op de Nelli Cooman Games voor haar prestaties (WR 100m en 200m (eerste wedstrijd op de 200m)).
•  Wetenschap en technologie
  • 1885 - Het Vrijheidsbeeld komt aan in de haven van New York.
  • 1970 - Octrooiaanvraag van Edwin Land op de polaroidcamera.
  • 1976 - China test zijn eerste waterstofbom.
  • 1985 - Lancering van Spaceshuttle Discovery voor missie STS-51G met onder meer Sultan bin Salman al-Saoed uit Saoedi-Arabië. Hij is de eerste Arabier, Moslim en lid van een koninklijke familie die de ruimte bereikt.^[2]
  • 2022 - Lancering van een Falcon 9 raket van SpaceX vanaf Kennedy Space Center Lanceercomplex 39 voor de Starlink group 4-19 missie met 53 Starlink satellieten.^[3]

• 801 - Drogo van Metz, Frankisch aartsbisschop (overleden 855)
• 1239 - Eduard I, koning van Engeland (overleden 1307)
• 1682 - Karel XII, koning van Zweden (overleden 1718)
• 1703 - John Wesley, Brits theoloog, oprichter van de Methodisten (overleden 1791)
• 1738 - Andreas Bonn, Nederlands arts, anatoom en chirurg (overleden 1817)
• 1791 - Roberto Cofresí, Puerto Ricaans piraat (overleden 1825)
• 1800 - William Parsons, Iers astronoom (overleden 1867)
• 1818 - Charles Gounod, Frans componist (overleden 1893)
• 1818 - Sophie van Württemberg, koningin der Nederlanden (overleden 1877)
• 1832 - William Crookes, Brits natuur- en scheikundige (overleden 1919)
• 1838 - Jeronimo de Vries, Nederlands dominee-dichter (overleden 1915)
• 1839 - Henry Holiday, Engels kunstschilder, glazenier en illustrator (overleden 1927)
• 1849 - Andrea Aiuti, Italiaans curiekardinaal (overleden 1905)
• 1875 - Philip Kohnstamm, Nederlands pedagoog (overleden 1951)
• 1880 - Carl Van Vechten, Amerikaans schrijver en fotograaf (overleden 1964)
• 1882 - Igor Stravinsky, Russisch componist (overleden 1971)
• 1883 - Johann Wartner, Duits politicus (overleden 1963)
• 1884 - Willem Bernadotte, prins van Zweden (overleden 1965)
• 1885 - Paul Oppenheim, Duits wetenschapper (overleden 1977)
• 1888 - Heinz Guderian, Duits generaal (overleden 1954)
• 1890 - Henk Janssen, Nederlands touwtrekker (overleden 1969)
• 1893 - Gillis Grafström, Zweeds kunstschaatser (overleden 1938)
• 1898 - Maurits Cornelis Escher, Nederlands grafisch kunstenaar (overleden 1972)
• 1898 - Harry Patch, Brits oorlogsveteraan (overleden 2009)
• 1897 - Brecht Willemse, Nederlands communiste en verzetsstrijdster (overleden 1984)
• 1904 - Ralph Bellamy, Amerikaans acteur (overleden 1991)
• 1907 - Charles Eames, Amerikaans ontwerper en architect (overleden 1978)
• 1910 - H. Owen Reed, Amerikaans componist, muziekpedagoog, musicoloog en dirigent (overleden 2014)
• 1912 - Myron Fohr, Amerikaans autocoureur (overleden 1994)
• 1913 - Lode Claes, Belgisch journalist en politicus (overleden 1997)
• 1919 - Max Dendermonde, Nederlands schrijver (overleden 2004)
• 1919 - Ton Lutz, Nederlands acteur (overleden 2009)
• 1919 - Galina Oestvolskaja, Russisch componiste (overleden 2006)
• 1921 - Tony Scott, Amerikaans jazzklarinettist (overleden 2007)
• 1923 - Anthony Joseph Bevilacqua, Amerikaans kardinaal-aartsbisschop van Philadelphia (overleden 2012)
• 1924 - Wiebe Draijer, Nederlands hoogleraar en politicus (overleden 2007)
• 1926 - Giovanni Invernizzi, Italiaans roeier (overleden 1986)
• 1929 - Ward Ruyslinck, Belgisch auteur (overleden 2014)
• 1929 - James Shigeta, Amerikaans acteur en zanger (overleden 2014)
• 1931 - John Baldessari, Amerikaans conceptueel kunstenaar (overleden 2020)
• 1932 - Enrico Benzing, Italiaans ingenieur en journalist
• 1933 - James Shigeta, Amerikaans acteur (overleden 2014)
• 1935 - José María Gil-Robles y Gil-Delgado, Spaans politicus (overleden 2023)
• 1935 - Jaap Gutker, Nederlands politicus (overleden 2022)
• 1936 - Jan D. van Laar, Nederlands organist en componist
• 1936 - Ken Loach, Brits regisseur
• 1938 - Grethe Ingmann, Deens zangeres (overleden 1990)
• 1941 - William Lucking, Amerikaans acteur (overleden 2021)
• 1941 - Roger Quemener, Frans atleet (overleden 2021)
• 1942 - Mohammed el-Baradei, Egyptisch diplomaat en Nobelprijswinnaar
• 1943 - Newt Gingrich, Amerikaans politicus
• 1943 - Lenze Koopmans, Nederlandse hoogleraar, bedrijfscommissaris (overleden 2015)
• 1943 - Barry Manilow, Amerikaans zanger
• 1944 - Annemie Neyts, Belgisch politica
• 1945 - Tommy Franks, Amerikaans generaal
• 1945 - Ken Livingstone, burgemeester van Londen
• 1945 - Eddy Merckx, Belgisch wielrenner
• 1946 - Piet Wiersma, organist (overleden 2003)
• 1947 - Christopher Allport, Amerikaans televisieacteur (overleden 2008)
• 1948 - Sho Kosugi, Japans acteur
• 1948 - Harry Otten, Nederlands meteoroloog
• 1950 - Han Berger, Nederlands voetbalcoach
• 1950 - Dany Lademacher, Belgisch gitarist
• 1951 - Bart Plouvier, Belgisch schrijver (overleden 2021)
• 1952 - Miguel Ángel Ayuso Guixot, Spaans kardinaal (overleden 2024)
• 1952 - Mortada Mansour, Egyptisch jurist, sportbestuurder en politicus
• 1953 - Eltjo Schutter, Nederlands atleet
• 1954 - Mark Linn-Baker, Amerikaans acteur
• 1955 - Marcel Di Domenico, Luxemburgs voetballer
• 1956 - Paul Sherwen, Engels wielrenner (overleden 2018)
• 1957 - René van den Abeelen, Nederlands radio-dj
• 1957 - Jon Gries, Amerikaans acteur, schrijver, filmregisseur en filmproducent
• 1957 - Jack Wouterse, Nederlands acteur
• 1958 - Jello Biafra, Amerikaans muzikant
• 1958 - Dan McVicar, Amerikaans acteur
• 1959 - Adrie van der Poel, Nederlands wielrenner
• 1960 - Hans van Baalen, Nederlands politicus (VVD) (overleden 2021)
• 1960 - Adrián Campos, Spaans autocoureur (overleden 2021)
• 1960 - Staf Depla, Nederlands politicus (PvdA)
• 1960 - Thomas Haden Church, Amerikaans acteur
• 1961 - Branko Damljanović, Servisch schaker
• 1961 - Koichi Yamadera, Japans acteur en stemacteur
• 1962 - Lio, Portugees-Belgisch zangeres
• 1962 - Bruce Robertson, Canadees roeier
• 1963 - Christoph Gilli, Zwitsers voetballer (overleden 2010)
• 1963 - Greg Kinnear, Amerikaans acteur
• 1964 - Michael Groß, Duits zwemmer
• 1964 - Ricardo Moniz, Nederlands voetballer en voetbaltrainer
• 1965 - José Oscar Herrera, Uruguayaans voetballer
• 1965 - Dan Jansen, Amerikaans schaatser
• 1965 - Richard Polaczek, Belgisch schaker
• 1966 - Christy Canyon, Amerikaans pornoactrice
• 1966 - Marc De Hous, Belgisch tennistrainer
• 1966 - Jason Patric, Amerikaans acteur
• 1967 - Sonya Eddy, Amerikaans actrice (overleden 2022)
• 1967 - Marianne Vlasveld, Nederlands triatleet en langlaufster
• 1967 - Zinho, Braziliaans voetballer
• 1969 - Paul Tergat, Keniaans atleet
• 1970 - Erik Hulzebosch, Nederlands marathonschaatser
• 1970 - Michael Showalter, Amerikaans acteur, filmregisseur, filmproducent en scenarioschrijver
• 1971 - Fortunato Cerlino, Italiaans acteur
• 1971 - Paulina Rubio, Mexicaans actrice en zangeres
• 1972 - Iztok Čop, Sloveens roeier
• 1973 - Leander Paes, Indiaas tennisser
• 1974 - Krayzie Bone, Amerikaans rapper
• 1975 - Altin Haxhi, Albanees voetballer
• 1975 - Joshua Leonard, Amerikaans acteur, filmregisseur, filmproducent en scenarioschrijver
• 1975 - Néstor Pitana, Argentijns voetbalscheidsrechter
• 1976 - Scott Adkins, Brits acteur
• 1976 - Sven Nys, Belgisch veldrijder
• 1977 - Bernardo Guillermo, Nederlands industrieel ontwerper; lid koninklijke familie
• 1977 - Karl Menzies, Australisch wielrenner
• 1978 - Masato Uchishiba, Japans judoka
• 1979 - Frank Mugisha, Oegandees homorechtenactivist
• 1979 - Young Maylay (Chris Bellard), Amerikaans stemacteur en rapper
• 1980 - Shitaye Gemechu, Ethiopisch atlete
• 1980 - Martin Senff, Duits schaker
• 1980 - César Soto Grado, Spaans voetbalscheidsrechter
• 1980 - Venus Williams, Amerikaans tennisster
• 1982 - Arthur Darvill, Brits acteur en muzikant
• 1982 - Alex Rodrigo Dias da Costa, Braziliaans voetballer
• 1982 - Jodie Whittaker, Brits actrice
• 1983 - Lee Ryan, Brits zanger
• 1984 - John Gallagher Jr., Amerikaans acteur en muzikant
• 1984 - Kevin Pu, Chinees autocoureur
• 1985 - Marcos Baghdatis, Cypriotisch tennisser
• 1985 - Tom Daemen, Nederlands voetballer
• 1985 - Manuel Fettner, Oostenrijks schansspringer
• 1985 - Rafael Sóbis, Braziliaans voetballer
• 1986 - Marie Avgeropoulos, Canadees actrice en model
• 1986 - Helen Glover, Brits roeister
• 1986 - Mike Riddle, Canadees freestyleskiër
• 1987 - Anžej Dežan, Sloveens popzanger
• 1987 - Kendrick Lamar, Amerikaans rapper
• 1988 - Carlos Quinchara, Colombiaans triatleet
• 1988 - Stephanie Rice, Australisch zwemster
• 1989 - Simone Battle, Amerikaans zangeres en actrice (overleden 2014)
• 1989 - Queralt Castellet, Spaans snowboardster
• 1990 - Ferry Doedens, Nederlands acteur
• 1990 - Alan Dzagojev, Russisch voetballer
• 1990 - Jordan Henderson, Brits voetballer
• 1990 - Hansle Parchment, Jamaicaans atleet
• 1991 - Robert Berić, Sloveens voetballer
• 1992 - Victor Guerin, Braziliaans autocoureur
• 1992 - Maxime Lestienne, Belgisch voetballer
• 1992 - André Negrão, Braziliaans autocoureur
• 1992 - Fredrik Ulvestad, Noors voetballer
• 1992 - Hugo Valente, Frans autocoureur
• 1994 - Konstantin Teresjtsjenko, Russisch autocoureur
• 1994 - Gert van Hoef, Nederlands organist
• 1995 - Anamarija Lampič, Sloveens langlaufster
• 1995 - Clément Lenglet, Frans voetballer
• 1996 - Ivan Jakimoesjkin, Russisch langlaufer
• 1997 - KJ Apa (Keneti James Fitzgerald), Nieuw-Zeelands acteur
• 1997 - Harm Vanhoucke, Belgisch wielrenner
• 1999 - Luis Sinisterra, Colombiaans voetballer
• 1999 - Immanuel Quickley, Amerikaans basketballer
• 1999 - Noa Lang, Nederlands voetballer
• 2000 - Odessa A'zion (Odessa Zion Segall Adlon), Amerikaans actrice
• 2000 - Masai Russell, Amerikaans atlete
• 2001 - Jurriën Timber, Nederlands voetballer
• 2002 - Lisa Mantler, Duits internetpersoonlijkheid
• 2002 - Lena Mantler, Duits internetpersoonlijkheid
• 2002 - Sean Negrette, Gibraltarees darter
• 2006 - Daniela Galic, Australisch voetbalster

• 676 - Adeodatus II, paus van de Katholieke Kerk
• 1566 - Françoise van Luxemburg-Ligny, Frans gravin
• 1579 - Johannes Stadius (52), Belgisch astronoom, astroloog en wiskundige
• 1629 - Piet Hein (51), Nederlands luitenant-admiraal van de West-Indië Compagnie
• 1638 - Maurits Frederik van Nassau-Siegen (17), Duits graaf en officier in het Staatse leger
• 1696 - Jan III Sobieski (66), Pools koning
• 1849 - Bernard Fiocco (84), Vlaams politicus
• 1858 - Rani Lakshmibai (29), Indiaas koningin en rebel
• 1888 - Hendrik Frans Bracq (84), Belgisch bisschop van Gent
• 1897 - Sebastian Kneipp (76), Duits geestelijke en alternatief genezer
• 1937 - Maurice Dumas (58), Nederlands zanger en komiek
• 1944 - Heinz Hellmich (54), Duits generaal
• 1961 - Jeff Chandler (42), Amerikaans acteur
• 1963 - Alan Brooke (79), Brits veldmaarschalk
• 1963 - Carl Friedrich Roewer (81), Duits arachnoloog
• 1968 - José Nasazzi (67), Uruguayaans voetballer
• 1973 - Nils Sandström (79), Zweeds atleet
• 1977 - Walter Bossier (78), bibliothecaris van de stadsbibliotheek van Brugge
• 1979 - Tesourinha (57), Braziliaans voetballer
• 1980 - Lazaro Francisco (82), Filipijns auteur
• 1982 - Roberto Calvi (62), Italiaans zakenman en voorzitter van de Banco Ambrosiano
• 1983 - Eelco van Kleffens (88), Nederlands politicus
• 1986 - Martien Coppens (78), Nederlands fotograaf
• 1996 - Thomas Kuhn (73), Amerikaans filosoof
• 1996 - Carlo Tonon (41), Italiaans wielrenner
• 1999 - Basil Hume (76), Brits kardinaal-aartsbisschop van Westminster
• 2002 - Rino Benedetti (73), een Italiaans wielrenner
• 2004 - Jacek Kuroń (70), Pools politicus
• 2006 - Bussunda (43), Braziliaans komiek
• 2006 - Abdoel-Chalim Sadoelajev (38/39), Tsjetsjeens sjeik
• 2007 - Gianfranco Ferré (62), Italiaans modeontwerper
• 2008 - Cyd Charisse (86), Amerikaans danseres en actrice
• 2008 - Henryk Mandelbaum (85), Pools Holocaustoverlevende (Sonderkommando van het vernietigingskamp Auschwitz)
• 2010 - Lucy Loes (82), Belgisch volkszangeres
• 2012 - Rodney King (47), Afro-Amerikaans burger die in 1991 in het nieuws kwam bij zijn gewelddadige arrestatie door de politie van Los Angeles
• 2014 - Paul England (85), Australisch autocoureur
• 2014 - Hans Pos (56), Nederlands filmproducent
• 2015 - Francisco Domingo Barbosa Da Silveira (71), Uruguayaans bisschop
• 2015 - Ron Clarke (78), Australisch atleet en burgemeester
• 2015 - Süleyman Demirel (90), Turks president en premier
• 2015 - Jeralean Talley (116), Amerikaans supereeuwelinge
• 2015 - Jean Warland (88), Belgisch jazzmuzikant en -componist
• 2016 - Ron Lester (45), Amerikaans acteur
• 2016 - Loretto Petrucci (86), Italiaans wielrenner
• 2016 - Prince Be (46), Amerikaans zanger
• 2017 - Henk van Rossum (97), Nederlands politicus
• 2019 - Mohamed Morsi (67), Egyptisch president
• 2019 - Clemens Roothaan (100), Nederlands-Amerikaans natuurkundige en informaticus
• 2019 - Gloria Vanderbilt (95), Amerikaans socialite, kunstenares en modeontwerpster
• 2019 - Henk Vonk (77), Nederlands voetballer en voetbaltrainer
• 2020 - György Kárpáti (84), Hongaars waterpolospeler
• 2020 - Fabrice Philipot (54), Frans wielrenner
• 2020 - Jean Kennedy Smith (92), Amerikaans ambassadrice, activiste en filantrope
• 2020 - Willie Thorne (66), Engels snookerspeler en sportcommentator
• 2021 - Kenneth Kaunda (97), Zambiaans staatsman
• 2022 - Jean-Louis Trintignant (91), Frans acteur

• Werelddag voor de strijd tegen woestijnvorming en droogte
• Internationale Dag tegen Homofobie, Bifobie, Transfobie en Interseksefobie
• nationale feestdag van IJsland
• Rooms-Katholieke kalender:
  • Heilige Hervé (van Bretagne) († 568)
  • Heilige Ranieri Scacceri († 1161)
  • Heilige Fulco van Reims († c. 900) - Lokaal feest
  • Heilige Rambold van Ratisbon († 1001)
  • Zalige Theresia van Portugal († 1250)
  • Zalige Albert Chmielowski († 1916)

Uitzonderlijke gebeurtenissen

• 1913 - Officieel hoogste maximumtemperatuur in °C van het jaar gemeten in De Bilt: 28,2
• 1917 - Laatste officiële tropische dag van het jaar (maximumtemperatuur ≥ 30 °C in De Bilt)
• 1934 - Landelijk maandrecord laagste etmaalgemiddelde relatieve vochtigheid in % van juni gemeten in Maastricht: 33
• 1936 - Eerste officiële zomerse dag van het jaar (maximumtemperatuur ≥ 25 °C in De Bilt)
• 1957 - Eerste officiële tropische dag van het jaar (maximumtemperatuur ≥ 30 °C in De Bilt)
• 2002 - Eerste officiële tropische dag van het jaar (maximumtemperatuur ≥ 30 °C in De Bilt)
• 2021 - Eerste en enige officiële tropische dag van het jaar (maximumtemperatuur ≥ 30 °C in De Bilt)

Dagrecords^[5]

• 1949 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur 8,9 °C
• 2002 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 24,5 °C
• 1949 - Laagste minimumtemperatuur 3,2 °C
• 2002 - Hoogste maximumtemperatuur 31,8 °C
• 1933 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 13,3 mm

Uitzonderlijke gebeurtenissen^[6]

• 1913 - 83 mm neerslag in 24 uur in Genk.
• 1923 - Op de Baraque Michel (Jalhay) wordt neerslag met sneeuw waargenomen.
• 1949 - Minimumtemperatuur 0 °C in Rochefort en −0,1 °C op de Baraque Michel (Jalhay).

Zie de categorie 17 June van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.