Bobsleeën

Bobsleeën
	Bobsleeën op de Olympische Winterspelen van 2002
Algemene gegevens
Organisatie	België: BFBS; Nederland: BSBN; Mondiaal: FIBT
Start	begin 19e eeuw; (Zwitserland)
Type	Teamsport
Locatie	Bobbaan
Olympisch	1924 (♂) / 2002 (♀)
Competities / Kampioenschappen
Kampioenschappen	NK / EK / WB / WK / OS
Kampioenen
Wereldkampioen;	Two men:; Holcomb / Langton (♂); Humphries / Ciochetti (♀); Four men:; Verenigde Staten (♂)
Olympisch kampioen;	Two men:; Lange / Kuske (♂); Humphries / Moyse (♀); Four men:; Verenigde Staten (♂)
Verwante sporten
Verwante sporten	Skeleton, Rodelen
	Laatst bijgewerkt op: 14 januari 2013
Portaal	Sport

Bobsleeën is een olympische wintersport waarbij een bochtig ijsparcours wordt afgelegd in een bestuurbare slee die voorzien is van een stroomlijnkuip. Bobsleeën is afgeleid van het Engelse werkwoord to bob, dat op en neer bewegen betekent. De deelnemers bewogen zich naar voren en achteren op rechte stukken om sneller te gaan.

De bob glijdt over twee onafhankelijke loperparen, waarvan het voorste draaibaar is. Er zijn één- twee- en vierpersoons bobsleden die worden gebruikt op aangelegde banen met sterk verhoogde bochten. Voorschriften ten aanzien gewichtsbeperking van slee en deelnemers verhinderen dat de resultaten van de wedstrijden in feite worden bepaald door de massa die slee en deelnemers samen vormen.

Geschiedenis

Hoewel sleeën al lang werden gebruikt, werd bobsleeën pas aan het eind van de 19e eeuw een sport toen voor het eerst een stuurmechanisme werd gebruikt in Zwitserland. In 1897 werd de eerste bobsleevereniging opgericht in St. Moritz. Al voor het begin van de Eerste Wereldoorlog werden in enkele landen regelmatig wedstrijden gehouden op een aantal natuurlijke ijsparcours. De eerste wedstrijdsledes waren van hout, maar die werden al snel vervangen door metalen sleden.

Bobsleeën begon als een speeltje voor de rijken die in het weekend naar skioorden in de Alpen gingen. Er werd niet veel getraind, mensen huurden een slee en gingen een paar keer naar beneden als passagier en daarna als bestuurder.

In 1923 werd de internationale bobslee- en skeletonfederatie opgericht: de Fédération Internationale de Bobsleigh et de Tobogganing (FIBT). Tijdens de eerste Olympische Winterspelen van 1924 in Chamonix-Mont-Blanc (Frankrijk) werden viermansbobwedstrijden gehouden. Vanaf de Winterspelen van 1932 in Lake Placid (Verenigde Staten) werden voor het eerst ook tweemansbobwedstrijden gehouden. Aan het begin van de jaren negentig van de twintigste eeuw is de sport ook opengesteld voor vrouwen. Deze dalen enkel af in een tweepersoons bob. De vrouwen doen mee aan de Spelen sinds 2002 in Salt Lake City.

Vanaf de jaren vijftig van de twintigste eeuw veranderde de sport. Het werd duidelijk dat de start van het grootste belang was. Sterke en snelle atleten uit andere disciplines werden ingezet om de slee bij het begin van de run een flinke duw te geven. In 1952 werd er een maximumgewicht ingesteld voor de combinatie van de slee en de deelnemers. Indien het totaalgewicht beneden het maximaal toegestane gewicht blijft, is het toegestaan door het meevoeren van ballast het gewicht op te voeren tot het maximum. Dit werd het einde van de zwaardere bobsleeërs.

Race

Voor de tweemansbobwedstrijden bestaat het team uit een remmer en een bestuurder. Voor de viermansbobraces worden hier nog twee extra duwers aan toegevoegd. Uit een staande start wordt de bob over de eerste vijftig meter door het team op snelheid geduwd. Deze afstand wordt in ongeveer zes seconden afgelegd. Hoewel de verschillen over deze eerste vijftig meter slechts klein zijn, is de start wel uitermate belangrijk. Een stelregel is dat een verschil van 0,1 seconde bij de start uiteindelijk leidt tot een verschil van 0,3 seconde bij de finish. Een race duurt ongeveer zestig seconden en de snelheden lopen op tot zo'n 150 km/uur.

Slee

De bobslee moet voldoen aan onderstaande eisen.

	Tweemansbob	Viermansbob
Maximale lengte	2,70 m	3,85m
Maximale breedte	0,67 m	0,67m
Maximale gewicht	390 kg	635 kg

Parcours

Er zijn vijftien parcoursen voor topwedstrijden in het bobsleeën en skeleton. De baan in Letland wordt alleen voor internationale skeletonwedstrijden gebruikt.

Baan	Plaats	Land	Lengte (m)	Hoogteverschil (m)	Maximaal verval (%)	Gemiddeld verval (%)	Olympische Spelen
Canada Olympic Park bobsleigh, luge, and skeleton track	Calgary	Canada	1.475	121	15	8,6	1988
Whistler Sliding Centre	Whistler	Canada	1.450	152	20	10,5	2010
	Altenberg	Duitsland	1.413	122,22	15	8,65	-
	Königssee	Duitsland	1.250	117	-	9,3	-
	Winterberg	Duitsland	1.325	110	14,5	9,8	-
La Plagne bobsleigh, luge, and skeleton track	La Plagne	Frankrijk	1.508	125	14,5	8,29	1992
Cesana Pariol	Cesana Torinese	Italië	1.435	114	-	-	2006
Eugenio Monti track	Cortina d'Ampezzo	Italië	1.350	120	15,9	9,3	1956
Nagano Bobsleigh-Luge Park	Nagano	Japan	1.762	113	-	8,6	1998
	Sigulda	Letland	1.200	-	-	-	-
Lillehammer Olympic Bobsleigh and Luge Track	Lillehammer	Noorwegen	1.365	114	15	8,5	1994
Olympic Sliding Centre Innsbruck	Igls	Oostenrijk	1.220	98	14	8,5	1964 en 1976
Mt. Van Hoevenberg Olympic Bobsled Run	Lake Placid	Verenigde Staten	1.455	107	9,8	8,6	1932 en 1980
Utah Olympic Park Track	Park City	Verenigde Staten	1.340	104	-	-	2002
Olympia Bob Run St. Moritz - Celerina	Sankt Moritz	Zwitserland	1.722	123	15	8,1	1928 en 1948