Bunq werd in 2012 in Amsterdam opgericht door Ali Niknam, die eerder succesvol was met zijn IT-bedrijf TransIP.[6][7] De doelstelling van het nieuwe bedrijf - dat volgens Niknam niet als bank gezien moest worden - was gericht op het bieden van gebruiksvriendelijke bankdiensten, zonder afhankelijk te zijn van traditionele inkomstenbronnen zoals leningen of investeringen .[6] Om het nieuwe bedrijf te financieren, investeerde Niknam tientallen miljoenen euro's eigen vermogen, een proces dat zou doorgaan tot ten minste 2020. Tegen die tijd had Niknam naar eigen zeggen meer dan €75 miljoen in Bunq gestoken, waarmee de bank kon groeien zonder externe investeerders.[8]
Bunq kreeg in 2015 een bankvergunning van De Nederlandsche Bank, waarmee het vanaf dat moment officieel als bank mocht opereren,[6][7][9] en rekeninghouders gedekt zouden worden door het Nederlandse depositogarantiestelsel. Het was daarmee het eerste bedrijf dat een bankvergunning wist te bemachtigen sinds de DSB tien jaar eerder.[9] Bij het lanceren van de bunq-app eind 2015 werd bunq de eerste volledig mobiele bank in Nederland.
Niknams achtergrond als programmeur speelde een grote rol bij de ontwikkeling van bunq. De meeste werknemers hadden geen specifiek bancaire of financiële achtergrond, maar waren software-ontwikkelaars of afkomstig uit de IT-sector. Niknam verklaarde in interviews dan ook dat "bunq de enige bank is die door programmeurs is gebouwd".[10][11][12]
Internationale uitbreiding (2015-heden)
Hoewel bunq zich oorspronkelijk richtte op de Nederlandse markt, breidde het bedrijf zich in de jaren na de lancering uit over Europa. Het kreeg vestigingen in Amsterdam, Rotterdam, Dublin, Sofia, Madrid, Brussel, Wenen en Warschau, en bood na verloop van tijd mobiele bankdiensten aan in Nederland, België, Frankrijk, Duitsland, Ierland, Italië, Portugal en Spanje. In 2019 werden de financiële diensten van bunq beschikbaar voor inwoners van 30 Europese landen.[13][14]
In 2020 begon bunq met het aanbieden van zowel meerdere munteenheden als internationale IBANs op één abonnement, ongeacht de geografische locatie of woonplaats van de rekeninghouder.[15]
In 2021 verkreeg het bedrijf eenhoornstatus.[16] In januari 2022 telde bunq 247 werknemers. Bunq is Europa's op een na grootste neobank (financiële instelling die volledig beschikbaar is op een smartphone en niet rechtstreeks tot een traditionele bank behoort).[17][18]
In oktober 2022 won bunq een historische rechtszaak tegen de Nederlandsche Bank. Bunq had de Nederlandsche Bank voor de rechter gedaagd over de anti-witwasrichtlijnen van de Centrale Bank. De rechtbank oordeelde in het voordeel van bunq om een leersysteem te gebruiken op basis van kunstmatige intelligentie, in plaats van een op regels gebaseerd systeem opgelegd door de Nederlandsche bank. De uitspraak stond ook andere banken toe om hun eigen anti-witwasrichtlijnen strategieën te moderniseren.[19][20]
Product
Bunq heeft - afgezien van het hoofdkantoor - geen bankkantoren en biedt haar diensten enkel digitaal aan. De eerste financiële diensten die in 2015 gelanceerd werden, betroffen betaal- en spaarrekeningen, internationale betalingen en een platform voor gemeenschappelijke uitgaven, gericht op particulieren.[6] In 2016 voegde het zakelijke bankrekeningen toe.[21]
In 2020 werd bunq de eerste digitale bank die hypotheken aanbood, een opmerkelijke stap gezien de oorspronkelijke focus van de bank op risicovrije producten.[22][23] Deze hypotheken werden aangeboden in samenwerking met Nationale Nederlanden en kenden strikte voorwaarden, zoals een maximale financieringsgraad van 80% van de woningwaarde.[23]
In 2020 nam bunq afscheid van de gratis betaalrekeningen, en introduceerde het in het kader van de focus op duurzaamheid de "Greencard", een creditcard tegen CO2-reductie, waarbij de bank belooft bomen te planten voor iedere €100 die klanten uitgeven.[8]
Bunq deelt geen cijfers over hoeveel mensen er een rekening hebben lopen.[24] In diens app deelt het wel een actuele stand van het totale bedrag dat gebruikers bij de bank in bewaring hebben. In 2021 bereikte dit bedrag de 1 miljard euro.[25] In 2024 is dit bedrag gestegen tot €4,5 miljard, zo meldt bunq.[2]
Tot 2021 was oprichter Ali Niknam de enige investeerder van bunq, nadat hij meer dan 120 miljoen euro van zijn fondsen in het bedrijf had geïnvesteerd.[26]
In 2021 haalde bunq in diens eerste externe investeringsronde bij Capitalflow's aandeleneigenaar Pollen Street Capital. Daarmee verzekerde bunq zich van de grootste Serie A-ronde voor een Europees fintechbedrijf tot nu toe, wat de waardering op 1,6 miljard euro bracht.[27]
Eind 2023 had bunq 11 miljoen rekeninghouders en na Revolut de grootste internetbank van Europa.[28]
Controverses en veiligheidskwesties
Onbeveiligde identiteitsdocumenten
Binnen een week na de lancering van bunq in 2015 werd er een datalek ontdekt in haar Android-app. Voor het openen van een rekening dienden gebruikers een foto van hun identiteitsdocument te maken. Deze foto’s werden per abuis echter niet versleuteld, en konden daardoor door andere apps op het toestel gekopieerd en verspreid worden via het internet. De fout werd binnen een dag na de ontdekking verholpen.[29]
Vervroegde lancering Apple Pay in Nederland
In 2018 maakte bunq het mogelijk om in Spanje en Italië van Apple Pay gebruik te maken, een nieuwe dienst voor contactloos betalen met een iPhone. Apple had deze dienst op dat moment nog niet in Nederland beschikbaar gesteld, maar Nederlandse gebruikers van de bunq-app konden er via een achterdeurtje toch gebruik van maken, door de land-instellingen van hun telefoon tijdelijk op Spanje of Italië te zetten tijdens de installatieprocedure van de betaaldienst.[30] De mogelijkheid, die door bunq uitgebreid was aangekondigd, werd echter binnen enkele uren alweer ingetrokken. Media als bright, AGConnect en RTL Nieuws speculeerden dat bunq door Apple zou zijn teruggefloten.[31][32][33] Uiteindelijk zou in 2019 niet bunq, maar ING de eerste bank worden die het gebruiken van Apple Pay in Nederland officieel mogelijk maakte.[34]
API-software beschikbaar voor misbruik
In 2021 bracht consumentenprogramma Kassa aan het licht dat criminelen misbruik maakten van de open API-software van bunq, waarmee klanten eenvoudig zelf betaalmenu’s konden maken, vergelijkbaar met die van iDEAL-webshops, maar zonder de gebruikelijke controles die zakelijke partijen doorlopen. Dit stelde oplichters in staat om professioneel ogende nepsites, bijvoorbeeld van overheidsinstanties, te creëren en betalingen direct naar hun eigen rekeningen te leiden. Ethische hackers waarschuwden bunq hier in 2020 al voor, maar negen maanden later waren deze kwetsbaarheden nog steeds niet opgelost.[35]
Rekeninggluren door werknemers
In juni 2024 publiceerde de NRC een artikel over werknemers van bunq die zonder geldige reden in bankrekeningen van klanten keken. Terwijl werknemers bij andere banken na dergelijk "rekeninggluren" voor de Tuchtcommissie Banken moesten verschijnen, vanwege het schenden van de bankierseed, werd er volgens het artikel door bunq nauwelijks op privacyschending gecontroleerd.[36][37] Bunq eiste hierop een rectificatie en spande een kort geding aan tegen het NRC.[38]
Vele klanten gedupeerd door phishing
Later in 2024 raakten tientallen klanten grote bedragen kwijt door phishing. Bunq werd bekritiseerd omdat de bank geen overschrijvingslimieten hanteerde, wat fraudeurs in staat stelde om in korte tijd grote bedragen over te maken. Ook beklaagden de gedupeerden zich over de opvolging door bunqs klantenservice, omdat deze grotendeels via chatbots verliep.[39][40] Hoewel bunq aanvankelijk stelde niet verantwoordelijk te zijn voor de verliezen, introduceerde de bank later een coulanceregeling waarbij slachtoffers gemiddeld 85% van hun verloren bedragen terugkregen. Daarnaast voerde de bank verbeteringen door, zoals het tijdelijk vasthouden van verdachte betalingen.[40]
Kritiek van de consumentenbond
De consumentenbond raadde in 2024 klanten die minder digitaal vaardig waren, af om een (spaar)rekening bij bunq af te sluiten, met als belangrijkste twee argumenten dat er "geen sprake van een vaste tegenrekening" was, wat volgens de bond "de spaarrekening aantrekkelijk [maakte] voor bankhelpdeskfraudeurs", en het feit dat bunq een echte internetbank was zonder kantoren. "Je krijgt niemand aan de telefoon. Ook niet in noodgevallen."[41] In een eerdere recensie had de Consumentenbond kritiek gehad op verschillende gevoeligheden van bunq voor phishing. Deze kritiek kwam deels te vervallen nadat bunq in 2024 een aantal veiligheidsmaatregelen doorvoerde.[41][42]
_company_logo_2017.svg){kind=logo}
