Gil-galad

Ereinion Gil-galad is een personage in J.R.R. Tolkiens Midden-aarde.

Gil-galad was de zoon van Orodreth^[1], en de laatste hoge koning van de Noldor in Midden-aarde. Hij heerste tijdens de Tweede Era over Lindon als koning van zowel de in Midden-aarde resterende Noldor als de Sindar.

Hij was een Noldo van het huis van Finarfin, zoon van Orodreth, zoon van Aegnor, zoon van Finarfin. Zijn zus was Finduilas.

Zijn naam van vaders kant was, in Quenya, Artanáro, wat in het Sindarijns Rodnor werd. Maar meestal werd de naam van zijn moeders kant gebruikt: Gil-galad, wat 'ster van schittering' betekent. Zijn epessë (titel van adel), Ereinion, betekent 'afstammeling van koningen'.

Finarfin was als enige van de zonen van Finwë in Aman achtergebleven, maar zijn zonen (en kleinzoon) gingen mee naar Midden-aarde. Zijn kleinzoon Orodreth heerste over het eiland Minas Tirith in de Sirion. Na een geslaagde aanval van de grote vijand Sauron vluchtte hij naar het koninkrijk van Finrod, Nargothrond. Hij werd gedood in de slag Tumhalad (het laatste gevecht voor Nargothrond), in welke slag ook Finduilas, meegenomen werd door Orks en gedood. Gil-galad ontkwam. Na de val van Nargothrond en de dood van Orodreth werd Turgon, heerser over Gondolin, hoge koning van de Noldor. Toen Gondolin verraden werd viel Turgon. Gil-galad werd nu koning. Echter, van de machtige rijken van de Noldor was inmiddels niet veel meer over. Uiteindelijk werd de macht van Morgoth gebroken in de Oorlog van Gramschap, toen de Valar, overreed door Eärendil, besloten om de Noldor te hulp te schieten. Met de Oorlog van Gramschap eindigde ook de Eerste Era.

Nadat Beleriand was gezonken trok een deel van de overlevende Noldor en Sindar naar Lindon. Gil-galad was hoge koning van de Eldar in Midden-aarde en ook koning van Lindon. In Tweede Era 1693 begon de oorlog tussen de elfen en Sauron. Daarmee kwam een einde aan de vrede tot dan in Eriador. Eregion werd vernietigd door Sauron en daarmee bleef alleen Lindon als koninkrijk van de Noldor over. Imladris werd na de val van Eregion gesticht door Elrond als vesting in het oosten van Eriador. Samen met koning Tar-Minastir van Númenor wist Gil-galad Sauron uiteindelijk te verslaan. Sauron verleidde Númenor echter tot een aanval op Valinor. Sauron overleefde de ondergang van Númenor echter en keerde terug naar Midden-aarde. De Elendili hadden de val van Númenor echter ook overleefd en vestigden koninkrijken in Arnor en Gondor. Gil-galad vormde samen met Arnor en Gondor het Laatste Bondgenootschap. In de slag op de vlakte van Dagorlad wisten zij Saurons leger te verslaan. Zowel Gil-galad als Elendil sneuvelden echter tijdens de belegering van Barad-dûr toen Sauron zelf verscheen.

Aangezien Gil-galad geen nageslacht had, was er hierna geen hoge koning van de Noldor meer. De hoogste Noldorijnse Elf in Midden-aarde was vanaf dat moment Galadriel, de dochter van Finarfin.

In In de ban van de ring en in De Hobbit wordt Gil-galad genoemd. Ook komt hij heel even voor in het eerste deel van de filmtrilogie van Peter Jackson. Hij wordt echter niet bij naam genoemd.

Gil-galads speer was Aiglos of Aeglos, wat 'sneeuwpunt' of 'sneeuwdoorn' betekent.

De Hoge Koningen van de Noldor zijn aangegeven met ① tot en met ⑥.