Gilbert White

Gilbert White
Algemene informatie
Land	Koninkrijk Groot-Brittannië
Geboortedatum	18 juli 1720
Geboorteplaats	Selborne
Overlijdensdatum	26 juni 1793
Overlijdensplaats	Selborne
Werk
Beroep	botanicus, ornitholoog, ecoloog, priester, schrijver, natuuronderzoeker
Werkveld	plantkunde
Werkgever(s)	Universiteit van Oxford
Bekende werken	The Natural History and Antiquities of Selborne
Studie
School/universiteit	Oriel College, Queen Mary's School for Boys, Basingstoke
Religie
Religie	anglicanisme
Familie
Broers en zussen	Thomas White, Benjamin White, John White
Persoonlijk
Talen	Engels
Schrijftaal	Engels
	De informatie in deze infobox is afkomstig van Wikidata.; U kunt die informatie bewerken.

Gilbert White (Selborne, 18 juli 1720 - aldaar, 26 juni 1793) was een Engels predikant en natuurvorser. Hij is beroemd geworden met zijn boek The Natural History and Antiquities of Selborne. Hij wordt wel als de eerste ecoloog en eerste natuurbeschermer gezien.^[1]

Levensloop

Gilbert White werd geboren in de Anglicaanse pastorie van zijn grootvader in het dorp Selborne in Hampshire. Hij studeerde theologie in Oxford en had verscheidene gemeentes in en buiten Hampshire. Na zijn grootvader en zijn vader werd hijzelf in 1758 predikant in Selborne. Hij had een grote belangstelling voor de natuur, en stond in de traditie van Engelse predikanten die door natuurstudie Gods Schepping wilden doorgronden en verklaren. Hij legde zijn waarnemingen vanaf 1754 tot aan zijn dood in 1793 vast in zijn dagboeken en in de vorm van brieven die hij richtte aan de zoöloog Thomas Pennant en de advocaat en amateurnatuurkundige Daines Barrington. Na verloop van tijd ging hij de brieven ook daadwerkelijk versturen, en daaruit ontstonden langlopende correspondenties.

Waarnemingen

White observeerde en registreerde het weer, de stand van de gewassen, de trek van de vogels, het gedrag van zijn schildpad en goudvissen in een kom. Zijn aantekeningen bevatten gedetailleerde gegevens over de veranderingen van planten en dieren onder de wisselende omstandigheden. White was met name geobsedeerd door de jaarlijkse aankomst en het vertrek van de zwaluwen, waarvoor hij geen verklaring had.^[2] In 1777 schreef hij, dat wormen de plantengroei bevorderden, en dat de vegetatie er zonder hun werk een stuk slechter bij zou staan.^[3] Pas honderd jaar later zou Darwin dit vroege inzicht omwerken tot zijn standaardwerk over wormen.

The Natural History and Antiquities of Selborne, waarin zijn brieven en aantekeningen zijn samengebracht, werd in 1789 gepubliceerd en na White's dood 300 keer herdrukt.^[4] Het bracht Charles Darwin ertoe om ook zelf waarnemingen aan vogels te doen en deze vast te leggen.

Erfenis

De dagboeken zijn pas tussen 1986 en 1988 volledig uitgegeven. De pastorie in Selborne is tegenwoordig een herinneringscentrum. Een stichting van liefhebbers van de dagboeken heeft geld bijeengebracht voor een vogelreservaat in de omgeving van Londen.

Trivia

Er bestaat ook een boekje over White's landschildpad Timothy, geredigeerd door Sylvia Townsend Warner.^[5] Timothy werd van het Turkse Cilicië door een zeeman meegenomen naar Engeland en kwam terecht bij een tante van White en na haar dood in de pastorietuin van White. Het schild van Timothy wordt bewaard bij het Natural History Museum in Londen. In een fictief dagboek van de schildpad, laat de Amerikaanse journalist Vernyn Klinkenborg.^[6] in de stijl van White de schildpad observeren en mijmeren over de verschijnselen in de natuur en over het gedrag van de mens.

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Donald Worster, 1994, Nature's Economy: A History of Ecological Ideas, Cambridge University Press, Cambridge
↑ Letters to Thomas Pennant, Esquire, Letter 35
↑ Brief XVIII
↑ (en) GrrlScientist, The Natural History of Selborne by Gilbert White | Book Review. A timeless classic of nature writing that has been enhanced by the skillful editing of Cambridge University research scholar, Anne Secord.. The Guardian (5 november 2013). Gearchiveerd op 6 november 2013.
↑ Sylvia Townsend-Warner (red.), The Portrait of a tortoise, 1981
↑ Vernon Klinkenborg, Aantekeningen van een Engelse landschildpad., 2007