Hubert Kause (Amsterdam, oktober 1936[1]) is een Nederlandse architect.
Hij vergaarde in de jaren 1970-80 bekendheid als de architect van Plan Tuikwerd, uitgevoerd in de gelijknamige wijk te Delfzijl. Dit was een experimenteel woningbouwproject dat gold als een van de schaarse lichtpunten van naoorlogse wederopbouwarchitectuur.
Levensloop
Kause deed een opleiding voor architect aan de Technische Hogeschool in Delft, waar hij in 1969 afstudeerde als bouwkundig ingenieur.[2][3]
In 1972 startte hij een eigen architectenbureau, het Bureau voor Architectuur en Omgeving Ir. H. Kause[4], gevestigd in het oude gemeentehuis in Muntendam. Dit bureau hield zich bezig met het ontwikkelen van stedenbouwkundige plannen, het ontwerpen van gebouwen en met het maken van plannen voor renovaties, restauraties en interieurs.
Een jaar later werd het bureau van Kause het Plan Tuikwerd toegewezen, een groot woningbouwproject van 324 woningen. Het plan was een uitwerking van een ideeënplan die Kause had ontwikkeld voor de zogenaamde E-540, een ontwerpserie voor woningen van verschillende grootte en typen, doch met een standaard pandbreedte van 5,40 meter. Het plan kreeg van de minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening het predicaat van experimentele woningbouw.[5]
In het begin van de jaren 1980 kreeg Kause op basis van een gentlemen's agreement de klus het toen verlaten pand van het rooms-katholieke Ziekenhuis in Groningen aan een stedelijk herontwikkelingsplan te onderwerpen. Die plannen kwamen er, maar toen de sloop moest beginnen had de kraakbewegingen het complex ingenomen. Na jarenlang onderhandeling tussen de gemeente en de krakers, had de gemeente het beleid omgezet om experimenteel met de krakers door te gaan en waren Kause's herontwikkelingsplannen van tafel.[6][7]
Meer succes had Kause in die periode met de herontwikkeling van een drietal historische Groningse gasthuizen, het Juffer Tette Alberda Gasthuis, het Doopsgezind Gasthuis, en het Juffer Margarethagasthuis.[8][9] Laatstgenoemde werd in 1990 genomineerd voor de eerste Restauratieprijs van gemeente Groningen.[10]
In 1988 werd een door de Commercieele Club Groningen gemodereerde discussie-avond gehouden over het toenmalige gemeentelijke 'Plan van Aanpak' voor de transformatie van de historierijke, maar destijds verloederende Groningse binnenstad.[11] Daar presenteerde Kause 'als grootstedeling en architect' een visionair stadsbeeld waarin de stad door een divers aanbod een magneetfunctie heeft, waardoor de mensen steeds wil terugkomen "naar dat plekje grond, waar je je zo plezierig voelt".[12] Hij stelde concrete maatregelen voor, die deels in het Plan van Aanpak opgenomen waren, zoals de afbraak van het toenmalige nieuwe stadhuis. Drie decennia later werd in het hart van de stad het door NL Architects ontworpen Forum Groningen gerealiseerd. Dit cultureel centrum, met de bijnaam 'huiskamer van Groningen'[13], is een echo van Kause's visie.
Oeuvre
Stedebouwkundige projecten
- 1981: Plan Ten Horn, Veendam. Het project werd gerealiseerd op het voormalig terrein van het fabriekscomplex Ten Horn tussen de A.G. Swartstraat en het beneden Oosterdiep in Veendam. Het bevatte 89 koopwoningen alsook kantoren.[14][15]
- 1983: Stadsvernieuwing voor 2- en 4-kamer woningen op het voormalig R.K.Z. terrein, Verlengde Hereweg, Groningen.[6] Om politieke redenen niet uitgevoerd.[7]
Architectuur
Renovaties en restauraties
Nevenfuncties
Prijs
- 1990: Margaretha Gasthuis genomineerd voor de eerste Restauratieprijs van de Gemeente Groningen.[10]
Bronnen, noten en/of referenties
- ↑ Hubert Kause werd in oktober 1936 te Amsterdam geboren. Hij werd er op 24 oktober in de burgerlijke stand geregistreerd.(bron: "Burgelijke stand", De standaard, 26 oktober 1936.) Zijn ouders, Hübert Kause (1905-?) (bron: Bevolkingsregister met H. Kause (akte uit stadsarchief Amsterdam). WieWasWie. Geraadpleegd op 15 juli 2023. ) en Geertruida Scholten, waren toen een klein jaar getrouwd.(Bron: "Burgelijke stand", De Tijd, 5 september 1935.) De naam Hubert zit gedurende ten minste vier generaties in de familie: Kauses overgrootmoeder van vaders kant, Elisabeth Catharina Huberts, vrouw van de smid Jacobus Philippus Kause, had het in haar achternaam. Hubert is daarna als voornaam aan de zoon Hübert Kause gegeven. Deze latere kruier trouwde in 1905 met Maria Geertruida Elisabeth Bakker.(Bron: Akte - Noord-Hollands Archief (Akte uit het Noord-Hollands Archief). WieWasWie. Gearchiveerd op 31 juli 2023. Geraadpleegd op 15 juli 2023. ) Hun zoon werd eveneens Hubert genoemd. Deze trouwde dus in 1935 met Geertruida Scholten, zij gaven hun zoon eveneens de voornaam Hubert.
- ↑ "Universitair nieuws", Utrechtsch nieuwsblad, 8 juli 1961. Gearchiveerd op 31 juli 2023.
- ↑ "Onderwijs", Trouw, 14 februari 1969.
- ↑ 2321540 Bureau voor Architectuur en Omgeving Ir. H. Kause BV; Bur V Architectuur En Omgeving Ir H Kause Bv, 1988-09-22 - 1990-12-12. Archieven.nl. Handelsregisterdossiers ( Groninger Archieven ). Geraadpleegd op 14 juli 2023.
- ↑ a b (14 december 1974). Experimentele woningbouw te Delfzijl. Bouw 29 (50): pp.1113-1116
- ↑ a b "Gemeente begint geduld met krakers oude RKZ te verliezen", Nieuwsblad van het Noorden, 9 november 1982. Gearchiveerd op 31 juli 2023.
- ↑ a b Cees Vellekoop, "Het gevecht rond het grootste kraakpand", Nieuwsblad van het Noorden, 31 maart 1984.
- ↑ a b "Renovatie Tette Alberda Gasthuis officieel gestart", Nieuwsblad van het Noorden, 8 april 1986.
- ↑ a b c Bart Tammeling (september 1989). 'stukje glans geven aan zo'n gasthuis geeft grote voldoening'. Kijk op het Noorden : pp.75-79
- ↑ a b "Negen monumenten genomineerd voor nieuwe restauratieprijs", Nieuwsblad van het Noorden, 1990.
- ↑ JBF, AV0610 Plan van aanpak (video). Filmbank Groningen (1988). Gearchiveerd op 15 juli 2023.
- ↑ (maart 1989). Trekpleister van allure / Visionair stadsbeeld. Consigne - Maandblad van de Commercieele Club Groningen 38 (6): pp.18-19
- ↑ Forum Groningen: 550.000ste bezoeker ontvangen; ‘sommigen nemen begrip “huiskamer van Stad” beetje érg letterlijk’. Groninger Internet Courant (15 januari 2020). Gearchiveerd op 14 juli 2023.
- ↑ "Huizen en kantoren op terrein Ten Horn", Noord Ooster, 19 februari 1981.
- ↑ "Extra subsidie voor wonen plan Ten Horn", Noord Ooster, 17 juli 1981.
- ↑ "Kans op bouw van experimentele huizen in Tuikwerd groot", Nieuwsblad van het Noorden, 17 april 1974.
- ↑ "Experimenteel huis in Delfzijl: redelijke huur en comfort", Nieuwsblad van het Noorden, 20 augustus 1974.
- ↑ Piet Swanenburg, Jubeltonen in Delfzijl over 'Tuikwerd'. Nieuwsblad van het Noorden (15 oktober 1975).
- ↑ "Bouwfonds krijgt een nieuw pand", Nieuwsblad van het Noorden, 31 mei 1980.
- ↑ Uitnodiging officiële ingebruikneming van het gerestaureerde Juffer Margaretha Gasthuis, inclusief beschrijving gevel en uitgevoerde werkzaamheden.
- ↑ ""Architect nieuwe stijl moet wat meer naar buiten treden"", Nieuwsblad van het Noorden, 8 oktober 1975.
- ↑ "Gratis hulp van architect bij bouwplannen", Veendammer Nieuwsblad, 14 januari 1976.
- ↑ BNA Jaarverslag 1982. Gearchiveerd op 22 juni 2023.