Ibuprofen

Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht.
Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts.

Ibuprofen
Chemische structuur
Farmaceutische gegevens
Metabolisatie	Lever
Halveringstijd (t1/2)	2 uur
Uitscheiding	Nieren; na 24 uur volledig weg
Gebruik
Geneesmiddelengroep	Pijn en ontsteking
Subklasse	NSAID's
Merknamen	Adulfen lysine, Advil-mono, Brufen, Buprophar, Dolofin, Epsilon, Ibumed, Ibuprofen EG, Ibuprofen Sandoz, Ibuprofen Teva, Malafene, Nurofebryl, Nurofen, Optalidon nieuwe formule, Perviam, Spidifen
Indicaties	Pijn, ontsteking
Voorschrift/recept	Soms
Databanken
CAS-nummer	51146-56-6
ATC-code	M01AE01
PubChem	3672
DrugBank	APRD00372
Farmacotherapeutisch Kompas	Ibuprofen
Chemische gegevens
Molecuulformule	C13H18O2
IUPAC-naam	(RS)-2-(p-isobutylfenyl)propionzuur
Molmassa	206,3 g/mol
Kleur	wit
Portaal    Geneeskunde

Ibuprofen (naar het Engels: iso-butyl-propanoic-phenylic acid) is een pijnstillend middel dat behoort tot de groep van niet-steroïde ontstekingsremmers (NSAID's). Het werkt ontstekingsremmend, pijnstillend en koortsverlagend; de werking is vergelijkbaar met die van acetylsalicylzuur. Het middel is ontwikkeld door de onderzoeksafdeling van de farmaciefirma Boots in het Verenigd Koninkrijk, en het is vanaf 1969 geregistreerd. Het wordt verkocht onder verschillende merknamen waaronder Advil, Brufen, Dolofin, Ibruphar, Motrin, Nuprin en Nurofen, alsmede onder de generische naam ibuprofen. Het octrooi^[1] op het middel is intussen verlopen.

De stof is opgenomen in de lijst van essentiële geneesmiddelen van de WHO.

Ibuprofen-tabletten zijn verkrijgbaar in de sterktes van 200, 400, 600 en 1000 milligram, en poeders van 400 mg, 600 mg en 800 mg. In Nederland zijn de doseringseenheden van 200 en 400 mg ibuprofen zonder doktersvoorschrift verkrijgbaar in supermarkten en bij drogisten. Doseringseenheden van 600 mg en hoger zijn alleen op voorschrift verkrijgbaar.^[2]

Het wordt onder meer gebruikt bij:

• pijn (inclusief tand- en kiespijn, hoofdpijn en menstruatiepijn)
• migraine
• spier- en gewrichtsontstekingen, zoals artritis
• spit (lumbago)
• koorts
• reuma

Ibuprofen heeft een werkingsduur, afhankelijk van de dosering, van 4 tot 8 uur. De aanbevolen dosis hangt af van het lichaamsgewicht en de toepassing. In het algemeen is dat 200–400 mg (5–10 mg/kg voor kinderen) elke 4–6 uur, met een maximum van 1200 mg per dag. Op aanwijzing van een arts kan soms een maximale dagelijkse dosis van 3200 mg worden gebruikt. Tenzij anders voorgeschreven mag ibuprofen niet langer dan vijf dagen na elkaar gebruikt worden.

• In sommige studies is gebleken dat ibuprofen preventief kan werken tegen de ziekte van Alzheimer, als het middel gedurende lange tijd (en met lage dosis) wordt ingezet. Meer onderzoek is nodig voordat deze toepassing kan worden aanbevolen.
• Ibuprofen, net als andere NSAID's, verlaagt mogelijk de kans op het ontwikkelen van de ziekte van Parkinson en zou volgens sommigen die ziekte kunnen vertragen of zelfs voorkomen.^[3] Echter, ander onderzoek ondersteunt de hypothese dat NSAID's de risico's op Parkinson niet verlagen.^[4] Meer onderzoek is nodig voordat deze toepassing kan worden aanbevolen.

In juni 2005 kwam in het nieuws dat ibuprofen bij regelmatige inname 24% meer kans op een hartaanval met zich mee zou brengen dan wanneer het middel niet geslikt zou worden.^[5] In een verrichte meta-analyse was dit relatief verhoogde risico op het krijgen van een hartinfarct lager, namelijk 11%.^[6] Een in 2007 gepubliceerde studie kon echter geen oorzakelijk verband tussen (langdurig) gebruik van ibuprofen en het optreden van acute hartinfarcten aantonen.^[7]

Ibuprofen interfereert met een aantal medicijnen tegen hoge bloeddruk. Regelmatig gebruik van ibuprofen kan maagklachten veroorzaken.

Ibuprofen kan nierschade veroorzaken.^[8]

Ibuprofen heeft als enige NSAID een wisselwerking met laaggedoseerd acetosal (aspirine). Driemaal daags ibuprofen verhindert de beschermende werking van acetosal op hart en vaten.^[9] De Pharmacovigilance Working Party en de Co-ordination Group for Mutual Recognition and Decentralised Products – human (CMDh) zijn teksten voor de SPC en bijsluiter overeengekomen op basis van beschikbare data betreffende het risico van interactie tussen ibuprofen en lage doseringen acetylsalicylzuur/carbasalaatcalcium (ten behoeve van de remming van trombocytenaggregratie). Deze teksten zijn op Europees niveau vastgesteld in overleg met de registratiehouders van de innovatorproducten en de koepelorganisatie van de farmaceutische industrie. Alle registratiehouders hebben per brief het verzoek gekregen om de productinformatie van ibuprofen-acetylsalicylzuur/carbasalaatcalcium hieraan te conformeren. Voor de overige wisselwerkingen kan de bijsluiter van ibuprofen geraadpleegd worden. Deze geeft het advies: Raadpleeg daarom altijd een arts voordat u ibuprofen gelijktijdig met andere middelen gebruikt.

Op 13 juni 2014 maakte het Europese geneesmiddelenbewakingscomité PRAC bekend een onderzoek te starten naar de vermeende onveiligheid van hoge doses ibuprofen op het hart. Tevens wordt het advies met betrekking tot het gebruik van acetylsalicylzuur in combinatie met een lage dosis ibuprofen geëvalueerd.^[10] In Nederland handhaafde het CBG de vrije verkoop voor de laagste sterkte, de 200 mg, bij de detailhandel, zoals supermarkten en benzinepompen.^[11]

Gebruik tijdens zwangerschap en het geven van borstvoeding wordt afgeraden.^[12]

• Nederlandse bijsluiter ibuprofen

Zie de categorie Ibuprofen van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.