Internationale erkenning van Abchazië en Zuid-Ossetië

Abchazië en Zuid-Ossetië zijn twee geografische entiteiten waarvan de status internationaal omstreden is.

Achtergrond

Abchazië en Zuid-Ossetië zijn twee zelfverklaarde en de facto van Georgië afgescheiden republieken. Beiden waren binnen de Georgische Sovjetrepubliek autonome deelregio's en verklaarden zich begin jaren 1990 onafhankelijk. In augustus 2008 probeerde Georgië het verloren gezag over Zuid-Ossetië te herstellen. Dit mislukte als gevolg van een Russische interventie ten gunste van de Zuid-Ossetische opstandelingen. Rusland waarschuwde in de periode 2006-2008 dat het Abchazië, Zuid-Ossetië en andere de facto staten in de voormalige Sovjet-ruimte zou gaan erkennen bij westerse erkenning van Kosovo.^[1]^[2]

Erkenning

Rusland erkende op 26 augustus 2008 de onafhankelijkheid van de twee Georgische afscheidingsregio's Abchazië en Zuid-Ossetië, als direct gevolg van de Russisch-Georgische Oorlog.^[3] Beide gebieden werden feitelijk protectoraten van Rusland door belegering en de integratie van veiligheidsstructuren zoals grensbewaking en krijgsmacht.

Na deze erkenning brachten verschillende staten een verklaring uit ten opzichte van de erkenning van deze twee de-facto republieken. Enkele Rusland gezinde landen volgden in het erkennen van de onafhankelijkheid. Sinds 2 september 2008 is Nicaragua het tweede land dat de onafhankelijkheid van Abchazië en Zuid-Ossetië erkent.^[4] Een jaar later volgde Venezuela na het sluiten van een gunstige wapendeal met Rusland.^[5] Er volgden nog enkele Pacifische ministaatjes, waarvan sinds 2014 alleen nog Nauru beide regio's erkent,^[6] dat in ruil daarvoor een fors krediet van Moskou heeft gekregen.^[7] Na jaren van stilstand en het intrekken van de erkenningen door Tuvalu (2014) en Vanuatu (2013) verraste Syrië met de erkenning van beide regio's eind mei 2018.^[8] Onderstaande kaart geeft het officiële standpunt per land weer:

	Land	Datum van erkenning
1	Rusland	26 augustus 2008^[3]
2	Nicaragua	5 september 2008^[9]
3	Venezuela	10 september 2009^[10]
4	Nauru	15 december (Abchazië) / 16 december (Zuid-Ossetië) 2009^[11]
5	Syrië	29 mei 2018^[12]^[13]
6	Vanuatu	23 mei 2011 (alleen Abchazië), op 12 juli 2013 ingetrokken.^[14]
7	Tuvalu	18/19 september 2011,^[15] op 31 maart 2014 ingetrokken.^[16]

	Landen die momenteel onafhankelijkheid erkennen
	Landen die hun erkenning hebben ingetrokken of bevroren

Andere entiteiten

Transnistrië, zelf een niet-erkende republiek in Moldavië, heeft de onafhankelijkheid van beide gebieden op 17 november 2006 erkend.^[17]
Nagorno-Karabach, een niet erkende republiek, de facto door Armenië op Azerbeidzjan veroverd, zou Abchazië erkennen sinds 17 november 2006.^[18]^[19]
De leiders van Hamas spreken hun sympathie en felicitaties uit na de Russische erkenning van beide regio's.^[20]
Het Parlement van de Moldavische autonome regio Gagaoezië erkent op 19 september 2008 de onafhankelijkheid van beide regio's en verzoekt de President en het parlement van Moldavië dat op te volgen.^[21]
Sahrawi Arabische Democratische Republiek (Westelijke Sahara) heeft op 29 september 2010 de onafhankelijkheid van Zuid-Ossetië erkend.^[22]
In de loop van 2015 hebben de Oost-Oekraïense afscheidingsrepublieken Volksrepubliek Donetsk en Volksrepubliek Loegansk Zuid-Ossetië erkend. Donetsk heeft ook Abchazië erkend.^[23]^[24] Op 10 maart 2022 heeft de Volksrepubliek Loegansk ook Abchazië erkend.^[25] Door de formele annexatie door Rusland op 5 oktober 2022 van beide zelfverklaarde republieken is de erkenning van Abchazië en Zuid-Ossetië komen te vervallen.