Lomm (Limburgs: Lóm) is een dorpskern in Nederlands Limburg, ongeveer 7 kilometer ten noorden van de stad Venlo. Het dorp telde op 1 januari 2023 1.035 inwoners.
Geschiedenis
In 2003 werd, in het kader van het graven van een hoogwatergeul, archeologisch onderzoek verricht, waaruit bleek dat de oudste sporen van nederzettingen in dit gebied vlak langs de Maas hun oorsprong gehad moeten hebben in de IJzertijd (800 voor Christus tot aan de Romeinse tijd).
Lomm werd voor het eerst vermeld in 1326. Het had geen eigen schepenbank maar viel toen ook al (met zekerheid vanaf 1420) bestuurlijk onder Arcen. Het dorp dankt zijn naam aan het geslacht De Lom de Berg, waarvan Pieter Lodewijk de Lom de Berg de bekendste is. Deze familie liet in de 14e eeuw het Huis De Spyker bouwen. Het huidige kasteel dateert echter uit 1628.
Volgens schriftelijke documenten stond er al in 1455 een kleine kapel waar nu het dorpscentrum ligt. Aannemelijk is dat zich bij deze kapel boeren gevestigd hebben, die het vruchtbare gebied tussen Maas en heide zijn gaan bewerken. Zo ontstond een gehucht, dat in 1735 28 gezinnen telde. Pas op 4 september 1938 werd Lomm een zelfstandige parochie met een eigen pastoor, waardoor men eigenlijk pas vanaf die datum kan spreken van een echt dorp.[2]
Tijdens de laatste maanden van 1944 werd er, door oorlogsgeweld, veel verwoest in het dorp.
Na de Tweede Wereldoorlog zijn er, vooral ten zuiden van de dorpskern, enkele woonwijken aangelegd.
Lomm behoorde tot 2010 tot de voormalige gemeente Arcen en Velden (Limburgs: Árse en Velde). Arcen en Velden is op 1 januari 2010 opgegaan in de gemeente Venlo.
Na de Tweede Wereldoorlog werd er, ten oosten van Lomm, een bedrijventerrein aangelegd, Spikweien genaamd. Hier vindt men onder meer Aviko (Aardappelproducten), Sulzer (Onderhoud van turbines) en AMI (fabrikant van aluminium bouwbeslag).
Geografie
Het oude hart met de kerk en het kerkplein bevindt zich aan de noordkant van het dorp. Naar het zuiden en westen toe bevinden zich de nieuwbouwwijken. Lomm heeft verder nog twee bijbehorende buurtschappen, De Voort in het zuiden en 't Hanik in het (noord)oosten. Beide buurtschappen kenden vooral agrarische bedrijven, maar in de jaren 60 en 70 zijn er ook een aantal woonhuizen gebouwd.
Natuur en landschap
Gelegen aan de Maas ligt Lomm in een afwisselend Maasterrassenlandschap op een hoogte van ongeveer 17 meter. Westelijk van het dorp ligt een oude meander welke in het kader van het Zandmaas-project tot een hoogwatergeul werd gemaakt, om grootschalige overstromingen zoals in 1993 en 1995 te voorkomen. Na de afgraving werd hier wetlandnatuur verwezenlijkt. Ten zuiden en zuidwesten van het dorp stroomt de Haagbeek. Ten oosten van het dorp liggen de Schandelosche Heide en de Leeremarksche Heide die onderdeel zijn van Nationaal Park De Maasduinen, een grootschalig bos-, heide- en vennengebied van Mook tot Beesel. Ter hoogte van Lomm ligt het natuurgebied Ravenvennen op het middenterras. Ten oosten daarvan, tegen de Duitse grens aan, ligt het vochtige natuurgebied Vreewater.
Voorzieningen
Lomm heeft enkele voorzieningen. Zo telt het een beddenwinkel, een multifunctioneel gemeenschapshuis, een versboerderij en een dagopvang. Verder bevindt zich er basisschool 't Kapelke. Ook bevindt zich er het christelijk retraite-oord annex opvangcentrum "De Marcushoeve".
Verenigingen
Door zijn kleinschaligheid kent het dorp een hechte sociale structuur, wat resulteert in een actief verenigingsleven.
Enkele (grotere) verenigingen en organisaties zijn:
Stichting Geulpop - organisator van het gelijknamige jaarlijkse popfestival
Stichting Zorg Om Naasten (ZON) - de dagopvang
Jeugdgilde Lomm
Bedrijvigheid treft men in het dorp vooral tijdens carnaval en op 11 november, wanneer C.V. de Thiëtuite voor het een en ander aan festiviteiten zorgt. Tijdens de pinksterkermis organiseert harmonie St Antonius jaarlijks op tweede Pinksterdag een groot kuurconcert met matinée. In 2009 en 2016 werden in het dorp grote musicalproducties op de planken gebracht met live muziek in het gemeenschapshuis Pastoorshof, georganiseerd door harmonie St. Antonius.