Trente (provincie)

**Trente (TN)**
Provincie van Italië
	Kaart met ligging provincie
Situering
Regio	Trentino-Zuid-Tirol
Coördinaten	46°3'59,1221"NB, 11°7'32,7364"OL
Algemeen
Oppervlakte	6206 km²
Inwoners	477.017 ; (76 inw./km²)
Hoofdstad	Trente
Overig
Hoogste punt	3774 m (Monte Cevedale)
Aantal gemeenten	233
Website	www.provincia.tn.it
Detailkaart
Portaal	Italië

Trente (Italiaans, officieel: Provincia autonoma di Trento) is een autonome provincie van Italië gelegen in de Noord-Italiaanse regio Trentino-Zuid-Tirol. De provincie wordt in het algemeen Trentino genoemd. In het noorden grenst ze aan de provincie Zuid-Tirol, in het oosten aan de provincies Belluno en Vicenza, in het zuiden aan de provincie Verona en in het westen aan de provincies Brescia en Sondrio.

Samen met de drietalige provincie Zuid-Tirol vormt de provincie Trente de autonome regio Trentino-Zuid-Tirol. Pas vanaf 1918 maakt het deel uit van Italië, voor die tijd werd het gebied Welsch-Tirol, Romaans Tirol, genoemd en behoorde het toe aan Oostenrijk.

De officiële taal van de provincie is Italiaans. In het Valle dei Mocheni (Fernsental) en de plaats Luserna (Lusern) wordt echter Duits gesproken, in het Valle di Fassa naast Italiaans ook Ladinisch (Retoromaans)

Territorium

Het grondgebied van de provincie is vrijwel geheel bergachtig. Het wordt van noord naar zuid doorsneden door het brede dal van de rivier de Adige (Etsch). Hier liggen de grootste steden (Trente en Rovereto) en is de industrie geconcentreerd. Het noordoostelijke deel van Trentino wordt in beslag genomen door de Dolomieten met de bergmassieven Sella, Marmolada, Rosengarten (Catinaccio) en Latemar. Aan de westzijde ligt nog het Dolomietenmassief van de Brenta. In het westen, op de grens met de provincie Brescia reiken de bergen tot een hoogte van meer dan 3500 meter. De provincie telt honderden meren, waarvan de meeste in het hooggebergte liggen. De grootste meren zijn het Gardameer, het Ledromeer en het Meer van Caldonazzo.

Bezienswaardigheden

Het Piazza Duomo is het hart van de hoofdstad Trente. Hier staat de 15de-eeuwse romaanse Duomo, het statige Palazzo Pretorio en de Neptunusfontein. In de tweede stad van de provincie, Rovereto, is het museum MART gevestigd, een van de grootste museums met moderne kunst van Europa. Niet ver van Rovereto ligt de ommuurde vesting Castel Beseno op een berg. Ten zuiden van de plaats Ala, in het Val Lagarina, ligt het goed geconserveerde kasteel Castello di Avio uit de 13de eeuw dat voor publiek geopend is.

De belangrijkste trekpleister van de provincie zijn de bergen, vooral de in het noordoosten gelegen Dolomieten. Het toerisme concentreert zich vooral rond de bergmassieven van de Sella en Marmolada. Het gebied is voorzien van de nodige ski- en cabineliften die 's winters de wintersporters op weg helpen en 's zomers de bergwandelaars. Zomerskiën is mogelijk op de gletsjers boven de Tonalepas. In het noordwesten ligt het Nationale Park Stelvio waar de Monte Cevedale (3764 m.) de hoogste bergtop is van het Trentiner gedeelte. In het prealpine gebergte ten zuiden van Rovereto is in de Eerste Wereldoorlog zwaar gevochten door de Italiaanse en Oostenrijkse legers, met vele slachtoffers als gevolg. Op de Monte Pasubio zijn nog veel wegen, tunnels en bouwwerken uit deze tijd te vinden. De berg is in 1922 tot Zona Sacra verklaard: heilige zone.

In het uiterste zuiden ligt het Gardameer waarvan een klein stuk tot de provincie Trente behoort. Het is het grootste meer van Italië met een omtrek van bijna 160 kilometer. Riva del Garda is de voornaamste plaats aan de noordzijde van het meer. Twee andere meren die toeristen aantrekken zijn het Ledromeer ten westen van Riva en het Meer van Caldonazzo ten oosten van de hoofdstad Trente.

Bergpassen

De provincie Trente telt vele bergpassen. De meeste liggen in de Dolomieten. 's Winters blijft het overgrote deel van de paswegen geopend om de wintersportgebieden bereikbaar te houden. Hieronder een overzicht van de belangrijkste passen.

Naam	Hoogte	Van	Naar	Wegdek
Sellapas	2214 m.	Canazei	Selva Val Gardena (BZ)	asfalt
Passo Pordoi	2239 m.	Canazei	Arabba (BL)	asfalt
San Pellegrinopas	1918 m.	Moena	Falcade (BL)	asfalt
Vallespas	2033 m.	Paneveggio	Falcade (BL)	asfalt
Fedaiapas	2057 m.	Canazei	Malga Ciapela (BL)	asfalt
Costalungapas (Karerpass)	1753 m.	Pozza di Fassa	Nova Levante (Welschnofen) (BZ)	asfalt
Lavazèpas	1805 m.	Cavalese	Novale (Rauth) (BZ)	asfalt
Passo Di Oclini (Grimm Joch)	1989 m.	Passo Lavazè	Redagno (Radein) (BZ)	asfalt
Rollepas	1970 m.	Paneveggio	San Martino di Castrozza	asfalt
Broconpas	1616 m.	Ronco	Castello Tesino	asfalt
Manghenpas	2047 m.	Cavalese	Borgo Valsugana	asfalt
Passo di Vezzena	1404 m.	Caldonazzo	Asiago (VI)	asfalt
Pian delle Fugazze	1159 m.	Rovereto	Valli di Pasubio (VI)	asfalt
Campogrossopas	1457 m.	Passo Pian della Fugazze	Recoaro Terme (VI)	asfalt
Fittanze della Segapas	1399 m.	Avio	Erbezzo (VR)	asfalt
Tremalzopas	1694 m.	Valle d'Ampola	Tremòsine (BS)	asfalt (zijde Ampola)
Tonalepas	1883 m.	Vermiglio	Ponte di Legno (BS)	asfalt
Passo Campo Carlo Magno	1702 m.	Madonna di Campiglio	Dimaro	asfalt
Mendelpas	1363 m.	Sarnonico	Caldaro (BZ)	asfalt