Waasmunster is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Oost-Vlaanderen. Waasmunster ligt in het Land van Waas en aan de Durme, die het grootste deel van de zuidgrens van de gemeente vormt. De gemeente telt ongeveer 11.000 inwoners, die Waasmunsteraars of Waasmunstenaars[1] worden genoemd. Waasmunster ligt aan de E17. Er is een opritten- en afrittencomplex richting Gent en Antwerpen.
Geschiedenis
De naam Waasmunster zou komen van Waes-monasterium, ofwel een klooster in een moerassig land.
Er zijn sporen gevonden van nederzettingen op het grondgebied van Waasmunster uit de Romeinse tijd.
In 1117 werd Waasmunster voor het eerst schriftelijk vermeld, daarmee is de parochie Waasmunster ouder dan deze van Sint-Niklaas. Juridisch gezien, was de parochie Waasmunster samen met Elversele verenigd in dezelfde vierschaar, die recht sprak. Hoger beroep kon men aanteken bij het Wase Leenhof in Sint-Niklaas.
In de 11e eeuw stond hier het gasthuis Hoogendonck, dat in 1238 werd gesloten, aangezien het als slecht beheerd bekend stond. In hetzelfde jaar werd de Abdij van Roosenberg opgericht door de Doornikse bisschop Walter van Marvis. De abdij behoorde tot de orde der victorijnen en was een vrouwenklooster. De abdij kreeg te maken met de Gentse Opstand in 1379, en met plunderingen door de geuzen in 1578. Einde 18e eeuw werd de abdij door het Franse bewind opgeheven. In 1830 keerden de zusters terug naar Waasmunster. In 1975 gingen ze samen met de Mariazusters van Franciscus en ze stichtten een nieuw klooster.
Vanaf 1860 groeide de economische activiteit in Waasmunster. Een belangrijk bedrijf was Manta, een textielfabriek. Deze kwam voort uit Alexis Roos & Cie dat in 1930 werd overgenomen door H. De Lovinfosse, welke al een Manta-fabriek in Opwijk bezat. Tussen 1950 en 1970 was het een succesvol producent van zogeheten Sole Mio-dekens. In de hoogtijdagen werkten er 1200 mensen. Na 1970 ging het bedrijf bergafwaarts en uiteindelijk sloot het.
Waasmunster had een vliegveld, dat in 1939 als hulpvliegveld werd aangelegd en dat kortstondig in gebruik was door de Militaire Luchtvaart. Tijdens W.O. II werd het ook gebruikt door de Duitse Luftwaffe.
Het wapenschild van Waasmunster stelt een zeemeermin voor die een raap omhoog houdt. Rapen werden in de streek van het Waasland reeds vanaf de 16e eeuw verbouwd, vooraleer ze als voedergewas verspreid geraakten in de rest van Vlaanderen. De vlag is verdeeld in twee verticale vlakken blauw-geel.
Kernen
Waasmunster heeft geen deelgemeenten, maar telt naast het centrum wel enkele gehuchten. In het westen ligt het gehucht de Ruiter. In het oosten ligt het dorp Sombeke op de weg naar Elversele. Net als het centrum hebben zowel de Ruiter als Sombeke een eigen parochie.
Een stuk grondgebied ligt ten zuiden van de Durme en hier ligt het gehucht Rodendries, dat op het gehucht Sint-Anna van Hamme aansluit. Ten noordoosten van het dorpscentrum van Waasmunster ligt de Heide, een grote bosrijke residentiële buurt met vooral villa's en restaurants.
Bezienswaardigheden
De Dorpskom van Waasmunster is geklasseerd als beschermd dorpsgezicht
Het kasteel Blauwendael ligt in een publiek wandelpark en herbergt een heemkundig museum. Dit museum geeft de sociale en culturele geschiedenis van Waasmunster weer.
Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 8 oktober 2006 won de VLD in Waasmunster twee zetels, het kartel CD&V-N-VA veroverde twee extra zetels ten opzichte van de verkiezingen van 2000, sp.a verloor dan weer een zetel en Groen! verdween uit de gemeenteraad. Zij konden hun enige zetel niet behouden. Het Vlaams Belang behield zijn twee zetels. De nieuw opgerichte lijst 'Leefbaar Waasmunster', met als lijsttrekker ex-sp.a-burgemeester Eric Van Mele behaalde een pover resultaat en wist geen zetels in de wacht te slepen.
De coalitiegesprekken voor een nieuw bestuur liepen niet van een leien dakje. Na de verkiezingen hadden CD&V-N-VA besloten een kartel aan te gaan met sp.a en zo samen naar de onderhandelingstafel te gaan met de VLD. VLD weigerde om in zee te gaan met het grote kartel en liet alles gedijen tot een der partijen van het kartel zou toegeven. Burgemeester bleef de liberaal Rik Daelman.
Bestuur 2013-2018
Burgemeester is Michel Du Tré (CD&V). Hij leidt een coalitie bestaande uit CD&V en N-VA. Samen vormen ze de meerderheid met 12 op 21 zetels. De liberalen van de Open VLD worden als grootste partij naar de oppositie verwezen.
Bestuur 2019-2024
Burgemeester is Jurgen Bauwens (CD&V). Hij leidt een coalitie bestaande uit CD&V en N-VA. Samen vormen ze de meerderheid met 12 op 21 zetels. Zijn voorganger, Michel Du Tré overleed in 2019 door ziekte en werd opgevolgd door partijlid Jurgen Bauwens die momenteel burgemeester is.
De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur. De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen. (*) 2006: Leefbaar Waasmunster (3,21%) / 2012: Volksbelang (0,97%) / 2024: ANDERS (3,0%)