Uit archeologische vondsten in Wanswerd blijkt dat er tussen het 8e millennium v.Chr. en 3e millennium v.Chr. jagers in het gebied hebben gewoon. Wanswerd werd permanent bewoond sinds de Germaanse tijd; in het begin van de christelijke jaartelling werd een terp opgeworpen.
In de 13e eeuw werd de plaats vermeld als Wandelswert, in 1335 als Wandelsweert, vanaf de 15e eeuw kwamen spellingsvarianten voor als Wanswert, Wanswerd,Wanswird, Waenswirt, Wansward en Wanswart. De naam duidt waarschijnlijk op een bewoonde hoogte (wert) van de persoon Wandilo. De opvatting dat de plaatsnaam verwijst naar de Germaanse god Wodan is onwaarschijnlijk.
Sinds 1 januari1999 is de officiële naam van het dorp het Friestalige Wânswert.
Kerk
De kerk van het dorp, de Petruskerk is een eenbeukige kerk met een zadeldaktoren uit de 16e eeuw. Twee eeuwen later kreeg de kerk een nieuwe kap met tongewelf. De kerk was oorspronkelijk gewijd aan Petrus.
Molen
Ten zuiden van het dorp staat de poldermolenVictor. Deze grondzeiler werd in 1867 gebouwd, als vervanging van zes kleinere poldermolens en drie tjaskers bij de polder die hij bemaalt.
Cultuur
In Wanswerd is een dorpshuis, Eldorado geheten, dat is gevestigd in het voormalige schoolgebouw. Verder is er in het dorp een muziekvereniging Concordia, een toneelvereniging De Trochsetters en een dorpskrant.
Bevolkingsontwikkeling
1999
2002
2004
2014
2018
2019
2021
190
214
213
204
200
205
220
Geboren
Wijtske van Dijk-Meindersma (1902-2010), van 16 oktober 2009 tot 10 november 2010 de oudste inwoner van Nederland