Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

Jens Dunker

Jens Gram Dunker

Nasjonalitet Norsk
Statsborgarskap Noreg
Fødd 17. februar 1892
Christiania
Død

25. august 1981 (89 år)
Oslo

Yrke Arkitekt
Jens Dunker på Commons
Oslo Nye Teater
Foto: Jorge Brazil
Centralteatret etter ombygging
Niels Juels gate 15
Foto: Jan-Tore Egge
Blokk i Myrahagen borettslag
Foto: Digitalt fortalt
Grand hotell i Namsos
Foto: O.C. Dahl

Jens Gram Dunker (17. februar 189225. august 1981) var ein norsk arkitekt. Han er rekna som ein av dei leiande eksponentane for funksjonalisme i Noreg.

Utdanning og virke

Dunker gjekk på Den kongelige tegneskole i 1910-11 og studerte 1911-14 ved Technische Hochschule i Dresden. Etter eksamen der var han på ei rekkje studiereiser og var assistent ved fleire arkitektkontor i Kristiania: Morgenstierne & Eide, Arnstein Arneberg og Harald Hals. I 1919 etablerte han eigen arkitektpraksis. Same året fekk han eit gjennombrot då han vann førstepremie i ein arkitektkonkurranse om bygg til Det Nye Teater saman med Gudolf Blakstad.

Teaterbygget kan illustrera både Dunker og Blakstad si utvikling og gjennombrotet til funksjonalismen i Noreg. Dunker byrja som nyklassisist og bevega seg over i funksjonalismen. Bygget var planlagd for Uranienborgveien 11, men blei oppført i Rosenkrantz' gate 10 først i 1927-29. Vinnarutkastet i konkurransen var i rein nyklassisk stil, mens det endelege resultatet i dag kan gjenkjennast som «funkis», ikke minst fasaden.[1]

Dunker leverte viktige bidrag til norsk funksjonalisme gjennom ulike bygningstypar: bygardar, bustadblokker, rekkjehus, villaer, teater og hotell. Han dreiv også restaureringsarbeid ved Oscarshall, ved fleire kyrkjer og ikkje minst som slottsforvaltar frå 1938 til 1962 (med avbrot i 1942-45, då han blei hindra av NS). Dunker blei premiert i ei rekkje konkurransar, og han bidrog også med prosjekt som ikkje blei gjennomført, sjølv om nokre av dei blei innkjøpt.

I tillegg til det reint arkitektoniske var Dunker oppteken av møblar og brukskunst. Han utforma til dømes inventaret til Leirskogen kyrkje i Sør-Aurdal. Han skreiv også ein god del om brukskunst for Foreningen Brukskunst, og var ein flittig bidragsytar til tidsskriftet Byggekunst. I tillegg var han ein dyktig teiknar. Norsk Arkitektmuseum har mange av penneteikningane hans, særleg frå utanlandsturar der han studerte arkitektur.[2]

Dunker hadde ei rekkje tillitsverv i Oslo Arkitektforening og Norske arkitekters landsforbund (han var periodevis visepresident i sistnemnde). Han blei tildelt ei rekkje ordenar og medaljar, mellom dei St. Olavs Orden (1945) og Kongens fortjenstmedalje i gull, og fleire utanlandske ordenar.

Dunker er gravlagd ved Vår Frelsers gravlund.[3]

Arbeid i utval

(I Oslo med mindre anna er nemnd.)

Referansar

  1. Wenche Findal (1996). Norsk modernistisk arkitektur: Om funksjonalismen. J.W. Cappelens forlag. s. 46-47. ISBN 82-02-16296-3. 
  2. Noen av Dunkers illustrasjoner har funnet veien til bøker. Se f.eks. Guthorm Kavli og Gunnar Hjelde (1973). Slottet i Oslo: Historien om hovedstadens kongebolig. Dreyer. 
  3. Gravferdsetaten i Oslo kommune
  4. Leirskogen kirke i Norges kirker
  5. Europeana Collections
  6. Myrahagen borettslag, arkivert frå originalen 7. november 2017, henta 4. desember 2017 
  7. Niels Juels gate 15 i Kulturminnesøk
  8. Lorentz U. Pedersen (2001). Fåvang kirke (2. utg.). Fåvang menighetsråd. s. 12-14. 
  9. Slidre kirke i Norges kirker
  10. Osloskolen Arkivert 2016-03-12 ved Wayback Machine., jf. Norsk kunstnerleksikon.
  11. Gjenreisingsarkitektmatrikkelen

Kjelder

Kembali kehalaman sebelumnya