Ę ę
Ę – ósma litera alfabetu polskiego. Oznacza samogłoskę nosową.
Litera E z ogonkiem była używana w języku łacińskim od XII wieku (jako „E caudata”, ale dla oznaczania æ). Występuje w niektórych staro-saskich grupach wokalnych np. vęl (viel), gęven (geben), Mękel(e)nborg, również w północnogermańskim języku elfdalskim. Obecnie także jest używana w języku litewskim i w fonetycznych zapisach z kilku języków autochtonicznych Ameryki, takich jak język nawaho i język apacze zachodniego.
W języku polskim ta litera nie zaczyna żadnego wyrazu, jednak „Słownik języka polskiego” pod redakcją Jana Karłowicza, Adama Kryńskiego i Władysława Niedźwiedzkiego (tom I, 1900) podaje jako zaczynające się na literę ę wykrzykniki ę ę! i ęhę!, ęgrest (reg. agrest), ęno (=ano) oraz ęsiać, ęsianie i ęsiu oznaczające potrzebę naturalną bądź też okrzyk dziecka zawiadamiający o niej. Ostatni wyraz, w formie ęsi, pojawił się kilkakrotnie w literaturze: w wierszu Tadeusza Boya-Żeleńskiego „Jak wygląda niedziela oglądana przez okulary Jana Lemańskiego” ze zbioru „Słówka” z 1913 roku, w wierszu „Maskarada” Juliana Tuwima ze zbioru „Jarmark rymów” z 1934 roku i powieści Józefy Witowskiej „Ludzie i nieludzie. Ze wspomnień służącej” z 1951 roku. Ostatnim słownikiem, w którym użyto wyrazu ęsi było wydanie „Słownika języka polskiego” pod red. Mieczysława Szymczaka z 2002. Obecnie słowo jest dopuszczone w grze scrabble[1]. Występuje także na tę literę quasi-słowo ę-ą[2].
Mapy znaków
Zobacz też
Przypisy
