13 marca
13 marca jest 72. (w latach przestępnych 73.) dniem w kalendarzu gregoriańskim . Do końca roku pozostaje 293 dni.
Święta
Imieniny obchodzą: Anioł , Bożena , Bratomir , Cieszymysł , Ernest , Kasjan , Krystyna , Letycja , Marek , Patrycja , Roderyk , Sabin , Salomon , Trzebiesław i Trzebisław
Wspomnienia i święta w Kościele katolickim obchodzą[1] [2] :
Wydarzenia w Polsce
Wydarzenia na świecie
Desant francuskich spadochroniarzy pod Dien Bien Phu (1954)
483 – Feliks III został papieżem .
1138 :
1567 – Wojna osiemdziesięcioletnia : zwycięstwo wojsk hiszpańskich nad holenderskimi powstańcami w bitwie pod Oosterweel .
1569 – Wojny religijne hugenockie : zwycięstwo francuskich wojsk katolickich w bitwie pod Jarnac .
1591 – Zwycięstwo Marokańczyków nad wojskami Songhaju w bitwie pod Tondibi .
1697 – Hiszpanie zdobyli wyspę Tayasal na jeziorze Petén Itzá w Gwatemali , ostatnie niepodległe miasto-państwo Majów .
1728 – Sułtan Maroka Abu al-Abbas Ahmad II został zdetronizowany na 4 miesiące przez swego brata Abd al-Malika .
1736 – Późniejszy król wyspy, niemiecki wojskowy, dyplomata i agent Theodor von Neuhoff przybył na czele oddziału powstańców na Korsykę w celu wyzwolenia jej spod panowania genueńskiego.
1759 – Pojawiła się Kometa Halleya , co w 1705 przewidział angielski astronom Edmond Halley .
1781 – Niemiecko-brytyjski astronom William Herschel odkrył Urana .
1797 – W Paryżu odbyła się premiera opery Medea z muzyką Luigiego Cherubiniego i librettem François-Benoît Hoffmanna .
1808 – Fryderyk VI Oldenburg został królem Danii i Norwegii .
1809 – Król Szwecji Gustaw IV Adolf został aresztowany przez rebeliantów.
1811 – Wojny napoleońskie : zwycięstwo floty brytyjskiej nad francuską w bitwie morskiej koło Lissy .
1814 – VI koalicja antyfrancuska : zwycięstwo wojsk francuskich nad korpusem prusko-rosyjskim w bitwie pod Reims .
1825 – Papież Leon XII wydał potępiającą wolnomularstwo encyklikę Quo graviora .
1831 – Casimir Périer został premierem Francji .
1845 – W Lipsku odbyła się premiera Koncertu skrzypcowego e-moll Felixa Mendelssohna-Bartholdy’ego .
1848 – Wiosna Ludów : wybuchła rewolucja w Wiedniu , w wyniku której został obalony kanclerz Klemens Lothar von Metternich , który uciekł z kraju.
1852 – Utworzono Księstwo Czarnogóry .
1863 – Francuski poeta August Barbier napisał wiersz Atak pod Węgrowem , który został zainspirowany atakiem polskich kosynierów na rosyjskie armaty w czasie stoczonej 3 lutego bitwy pod Węgrowem .
1865 – Wojna secesyjna : ogłoszono niezrealizowany do końca pobór 300 tysięcy Afroamerykanów do Armii Stanów Skonfederowanych .
1870 – Ukazało się pierwsze wydanie słowackiej gazety „Národnie noviny ”.
1879 – Książę brytyjski Artur poślubił księżniczkę pruską Luizę Małgorzatę .
1881 – Cesarz Rosji Aleksander II Romanow zginął w wyniku zamachu bombowego przeprowadzonego na Newskim Prospekcie w Petersburgu przez polskiego działacza Narodnej Woli Ignacego Hryniewieckiego , który również poniósł śmierć.
1898 – W Mińsku została założona Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza Rosji .
1900 – II wojna burska : wojska brytyjskie zajęły Bloemfontein .
1902 – W celu ograniczenia zapylenia, zgodnie z pomysłem szwajcarskiego lekarza i wynalazcy Ernesta Guglielminettiego , w Monako pokryto gorącą smołą pierwszy próbny odcinek drogi wyłożonej makadamem o długości 40 m. Z czasem metodę tę ulepszano, co miało wpływ na ukształtowanie się technologii nawierzchni bitumicznych .
1904 – Na przełęczy Uspallata w Andach na granicy granicy argentyńsko-chilijskiej ustawiono monumentalną rzeźbę Chrystus Zbawiciel Andów , upamiętniającą pokój zawarty pomiędzy tymi dwoma krajami po trwającym kilkadziesiąt lat sporze granicznym.
1912 :
1913 :
1915 – I wojna światowa : zakończyła się nierozstrzygnięta bitwa pod Neuve Chapelle we Francji (10–13 marca).
1917 :
1918 – Wojska austriacko-niemieckie zlikwidowały Odeską Republikę Radziecką .
1919 – Związek operacyjny Armii Czerwonej przemianowano na Armię Białorusko-Litewską .
1920 :
1921 – Rewolucja w Mongolii : z inicjatywy wspieranej przez Rosję sowiecką Mongolskiej Partii Ludowej powołano rząd tymczasowy, na czele którego stanął Dogsomyn Bodoo .
1923 – Prezydent Litwy Aleksandras Stulginskis rozwiązał Sejm I kadencji i zarządził przedterminowe wybory na 12 –13 maja .
1925 – W amerykańskim stanie Tennessee zakazano nauczania w szkołach teorii ewolucji , konsekwencją czego był tzw. małpi proces .
1926 – W okolicach Lichtenburga (RPA ) odkryto złoże diamentów .
1932 – Urzędujący prezydent Paul von Hindenburg i Adolf Hitler przeszli do II tury wyborów prezydenckich w Niemczech , w której 10 kwietnia zwyciężył Hindenburg.
1933 – Joseph Goebbels został ministrem oświaty i propagandy III Rzeszy .
1938 :
1939 :
1940 :
1941 – Na poligonie koło Hagi Niemcy rozstrzelali 18 członków holenderskiego ruchu oporu .
1943 – Podczas lotu ze Smoleńska do Kętrzyna nie wybuchła z powodu zbyt niskiej temperatury bomba umieszczona przez niemieckich oficerów-spiskowców w samolocie Adolfa Hitlera.
1944 :
1947 – Odbyła się 19. ceremonia wręczenia Oscarów .
1949 – Premiera japońskiego filmu Pojedynek w ciszy w reżyserii Akiry Kurosawy .
1954 :
1955 – Mahendra został królem Nepalu .
1961 :
1962 – Amerykańskie Kolegium Połączonych Szefów Sztabów przedstawiło sekretarzowi obrony Robertowi McNamarze plany tzw. operacji „Northwoods” pod fałszywą flagą , zakładającej przeprowadzenie przez CIA i inne agencje rządowe ataków terrorystycznych w miastach USA, które miałyby zwiększyć poparcie publiczne dla planowanej wojny przeciwko Kubie .
1963 :
1964 – 29-letnia mieszkanka Nowego Jorku Kitty Genovese została brutalnie zamordowana przed swoim domem w dzielnicy Queens . Całkowity brak reakcji wielu osób będących świadkami zbrodni został opisany w czasie śledztwa przez psychologów jako tzw. „syndrom Genovese” (rozproszenie odpowiedzialności ).
1966 – Został założony Narodowy Związek Całkowitego Wyzwolenia Angoli (UNITA).
1967 – 25 osób zginęło w katastrofie samolotu Vickers Viscount w East London w RPA.
1969 – Zakończyła się załogowa misja kosmiczna Apollo 9 .
1970 – W wyniku zatonięcia irańskiego statku pasażerskiego „Viaqtar” w Zatoce Perskiej zginęło 105 spośród 180 osób na pokładzie.
1972 – Australijska stacja telewizyjna Network 10 wyemitowała pierwszy odcinek opery mydlanej Numer 96 .
1973 – Uchwalono nową konstytucję Syrii .
1977 – Dokonano oblotu amerykańskiego śmigłowca wielozadaniowego Sikorsky S-76 Spirit .
1979 – Na karaibskiej Grenadzie doszło do komunistycznego przewrotu .
1980 :
1986 – Wystrzelono radziecki statek kosmiczny Sojuz T-15 z ostatnią misją załogową na stację kosmiczną Salut 7 i pierwszą na stację Mir .
1988 – Otwarto tunel Tunel Seikan łączący japońskie wyspy Honsiu i Hokkaido .
1989 – Koronalny wyrzut materii na Słońcu spowodował przerwanie dostaw prądu (na 9 godzin) w całej kanadyjskiej prowincji Quebec .
1990 – Ertha Pascal-Trouillot jako pierwsza kobieta objęła urząd prezydenta Haiti .
1992 – 653 osoby zginęły w trzęsieniu ziemi w tureckim mieście Erzincan .
1996 – W szkole podstawowej w szkockim miasteczku Dunblane szaleniec zastrzelił 16 dzieci i nauczycielkę, po czym popełnił samobójstwo.
1997 :
2000 – Ekwadorska waluta narodowa sucre została zastąpiona przez dolara amerykańskiego .
2005 – Papież Jan Paweł II opuścił po 18 dniach hospitalizacji rzymską poliklinikę Gemelli .
2006 – Miles Davis został pośmiertnie wprowadzony do Rock and Roll Hall of Fame .
2008 :
2011 – Ubiegający się o reelekcję prezydent Beninu Yayi Boni został wybrany na drugą kadencję.
2012 :
2013 :
2014 – Jusuf al-Jusufi został premierem Algierii .
2015 – Prokopis Pawlopulos został prezydentem Grecji .
2016 – 37 osób zginęło, a 125 zostało rannych w samobójczym zamachu bombowym w Ankarze .
2017 – János Áder został powtórnie wybrany przez Zgromadzenie Narodowe na stanowisko prezydenta Węgier .
2019 :
2020 – Ekaterini Sakielaropulu jako pierwsza kobieta objęła urząd prezydenta Grecji .
2022 :
2023 – Ram Chandra Poudel został prezydentem Nepalu .
Urodzili się
963 – Anna Porfirogenetka , księżniczka bizantyńska, księżna ruska (zm. 1011 )
1271 – Guta von Habsburg , księżniczka niemiecka, królowa czeska (zm. 1297 )
1372 – Ludwik I , książę Orleanu (zm. 1407 )
1567 – (data chrztu) Jacob van Heemskerck , holenderski żeglarz, admirał (zm. 1607 )
1599 – Jan Berchmans , flamandzki jezuita, święty (zm. 1621 )
1606 – Agnieszka z Hesji-Kassel , księżna Anhalt-Dessau (zm. 1650 )
1615 – Innocenty XII , papież (zm. 1700 )
1648 – Anna Henrietta Bawarska , księżniczka Palatynatu-Simmern , księżna Condé (zm. 1723 )
1663 – Giulio Piazza , włoski duchowny katolicki, arcybiskup ad personam Faenzy , kardynał (zm. 1726 )
1674 – Jean-Louis Petit , francuski chirurg (zm. 1750 )
1696 – Louis-François-Armand du Plessis , francuski arystokrata, dyplomata, wojskowy, marszałek Francji (zm. 1788 )
1700 – Michel Blavet , francuski kompozytor, flecista (zm. 1768 )
1716 – Filipa Charlotta , księżniczka pruska, księżna brunszwicka (zm. 1801 )
1717 – Ludwik Wawrzyniec Gaultier , francuski duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (zm. 1792 )
1720 – Charles Bonnet , szwajcarski filozof, przyrodnik (zm. 1793 )
1733 – Joseph Priestley , brytyjski duchowny protestancki, teoretyk polityki, chemik, filozof, wynalazca, pedagog (zm. 1804 )
1740 – Maciej Grzegorz Garnysz , polski duchowny katolicki, biskup chełmski , biskup pomocniczy kujawsko-pomorski , podkanclerzy koronny (zm. 1790 )
1741 – Józef II Habsburg , cesarz rzymsko-niemiecki (zm. 1790 )
1743 – Seweryn Rzewuski , polski generał, hetman polny koronny , pisarz polityczny, mówca, dramatopisarz, poeta (zm. 1811 )
1749 – William FitzGerald , brytyjski arystokrata, polityk pochodzenia irlandzkiego (zm. 1804 )
1753 :
1759 :
1763 – Guillaume Marie-Anne Brune , francuski generał, dyplomata, marszałek Francji (zm. 1815 )
1781 – Karl Friedrich Schinkel , niemiecki architekt, malarz (zm. 1841 )
1781 – Joseph Johann von Littrow , austriacki astronom (zm. 1840 )
1784 –Josef Scheill , niemiecki duchowny i teolog katolicki, pedagog (zm. 1834 )
1792 – Karl Friedrich Wallroth , niemiecki lekarz, botanik, mykolog (zm. 1857 )
1793 :
1798 :
1800 – Koca Mustafa Reşid Pasza , osmański wielki wezyr , dyplomata (zm. 1858 )
1801 – Carl Gottlob Anstadt , niemiecki przedsiębiorca (zm. 1874 )
1802 :
1810 :
1815 – James Curtis Hepburn , amerykański lekarz, misjonarz (zm. 1911 )
1817 – Justus Waśniewski , polski franciszkanin (zm. 1886 )
1819 :
1820 – Charles Asselineau , francuski pisarz, dziennikarz (zm. 1874 )
1821 – Hermann Gruson , niemiecki inżynier-mechanik, wynalazca, przedsiębiorca (zm. 1895 )
1823 – Francesco Battaglini , włoski duchowny katolicki, arcybiskup Bolonii , kardynał (zm. 1892 )
1825 :
1834 – Władysław Umiastowski , polski hrabia, ziemianin (zm. 1905 )
1839 – Tage Reedtz-Thott , duński polityk, premier Danii (zm. 1923 )
1842 – Karel Brančik , węgierski lekarz, przyrodnik (zm. 1915 )
1845 – Jan Niecisław Baudouin de Courtenay , polski językoznawca, esperantysta, wykładowca akademicki pochodzenia francuskiego (zm. 1929 )
1847 – Karol Fischer , polski biskup katolicki, biskup pomocniczy przemyski (zm. 1931 )
1848 :
1853 – Antoni Wolszlegier , polski duchowny katolicki i działacz narodowy na Warmii , polityk (zm. 1922 )
1854 – Adolf Noreen , szwedzki germanista, wykładowca akademicki (zm. 1925 )
1855 – Percival Lowell , amerykański przedsiębiorca, pisarz, matematyk, astronom amator (zm. 1916 )
1857 :
Cyril Gallay , słowacki poeta, tłumacz, pedagog (zm. 1913 )
Herbert Onslow Plumer , brytyjski arystokrata, marszałek polny, polityk i dyplomata kolonialny (zm. 1932 )
Hilda Sachs , szwedzka dziennikarka, tłumaczka, pisarka, nauczycielka (zm. 1935 )
1858 :
1859 – Tomasz Siemiradzki , polski historyk, działacz polonijny (zm. 1940 )
1860 – Hugo Wolf , austriacki kompozytor pochodzenia słoweńskiego (zm. 1903 )
1862 – Paul Prosper Henrys , francuski generał broni (zm. 1943 )
1863 – Fritz Weidner , niemiecki architekt (zm. 1950 )
1864 :
1869 :
1870 :
1873 :
1874 – Wincenty Rubiols Castelló , hiszpański duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (zm. 1936 )
1875 – Rodryg Aguilar Alemán , meksykański duchowny katolicki, męczennik, święty (zm. 1927 )
1876 – Stanisłau Hajdukiewicz , białoruski architekt (zm. 1937 )
1878 – Helena Krzemieniewska , polska mikrobiolog, wykładowczyni akademicka (zm. 1966 )
1879 – Aleksandyr Stambolijski , bułgarski polityk ludowy, premier Bułgarii (zm. 1923 )
1880 :
1881 :
1882 :
1883 :
1884 – Józef Węgrzyn , polski aktor (zm. 1952 )
1885 :
1888 :
1890 – Fritz Busch , niemiecki dyrygent (zm. 1951 )
1891 – Edmund Graves , amerykański pilot wojskowy (zm. 1919 )
1892 – Alec Rowley , brytyjski kompozytor (zm. 1958 )
1893 :
1895 :
1896 – Stanisław Daniluk-Daniłowski , polski generał brygady (zm. 1955 )
1897 :
1898 :
1899 :
1900 :
Georg Funkquist , szwedzki aktor (zm. 1986 )
Béla Guttmann , węgierski piłkarz, trener pochodzenia żydowskiego (zm. 1981 )
José Clemente Maurer , boliwijski duchowny katolicki, arcybiskup Sucre , kardynał pochodzenia niemieckiego (zm. 1990 )
Salote Tupou III , królowa Tonga (zm. 1965 )
Jorgos Seferis , grecki eseista, poeta, laureat Nagrody Nobla (zm. 1971 )
1901 :
1902 :
Hans Bellmer , niemiecki malarz, rzeźbiarz, grafik (zm. 1975 )
Marta Robin , francuska tercjarka franciszkańska, mistyczka, stygmatyczka, czcigodna Służebnica Boża (zm. 1981 )
Muhammad Abd al-Wahhab , egipski piosenkarz, kompozytor, aktor (zm. 1991 )
1903 :
1904 – Jacques Koslowsky , litewski malarz (zm. 1993 )
1905 :
1906 – Antoine Nguyễn Văn Thiện , wietnamski duchowny katolicki, biskup (zm. 2012 )
1907 :
Ludwig Biermann , niemiecki fizyk, astronom, wykładowca akademicki (zm. 1986 )
Jack Holden , brytyjski lekkoatleta, maratończyk (zm. 2004 )
Jerzy Iwanowski , polski hipolog, jeździec (zm. 2008 )
Hans Poser , niemiecki geograf, wykładowca akademicki (zm. 1998 )
Jan Rudelski , polski trener koszykówki (zm. 1999 )
Tierientij Sztykow , radziecki generał pułkownik, polityk (zm. 1964 )
1908 :
1909 :
1910 :
Ziuta Buczyńska , polska tancerka (zm. 2002 )
Sammy Kaye , amerykański muzyk, kompozytor (zm. 1987 )
Sverre Nordby , norweski piłkarz, bramkarz (zm. 1978 )
Jacques Ploncard d’Assac , francuski pisarz, publicysta, skrajnie prawicowy polityk, działacz antymasoński, teoretyk nacjonalizmu (zm. 2005 )
Kemal Tahir , turecki pisarz, dziennikarz, marksista (zm. 1973 )
1911 :
1912 – Carl Raddatz , niemiecki aktor (zm. 2004 )
1913 :
1914 – Erna Orzeł , polska lekkoatletka, płotkarka i skoczkini wzwyż, trenerka (zm. 1961 )
1915 :
1916 :
1917 – Stanisław Wróbel , polski polityk, poseł na Sejm PRL (zm. 2000 )
1918 – Jewdokija Nosal , radziecka pilotka wojskowa (zm. 1943 )
1919 – Zbigniew Tadeusz Wierzbicki , polski socjolog (zm. 2017 )
1920 :
1921 – Gitta Sereny , brytyjska pisarka (zm. 2012 )
1922 :
1923 :
1924 :
Karl Ahrens , niemiecki prawnik, urzędnik, polityk (zm. 2015 )
Wiesław Brauliński , polski żołnierz AK , uczestnik powstania warszawskiego (zm. 1944 )
Meinhard Michael Moser , austriacki mykolog, wykładowca akademicki (zm. 2002 )
Ostap Steckiw , kanadyjski piłkarz pochodzenia ukraińskiego (zm. 2001 )
Gertruda Szalsza , polska aktorka (zm. 2009 )
Pelagia Wojnarowska , polska entomolog (zm. 2003 )
1925 :
1926 :
1927 – Archie Scott-Brown , brytyjski kierowca wyścigowy (zm. 1958 )
1928 :
1929 :
Joseph Mascolo , amerykański aktor pochodzenia włoskiego (zm. 2016 )
Mateja Matewski , macedoński poeta, krytyk literacki, eseista (zm. 2018 )
Zbigniew Messner , polski ekonomista, polityk, premier PRL (zm. 2014 )
Paek Nam Sun , północnokoreański dyplomata, polityk, minister obrony narodowej (zm. 2007 )
1930 :
1931 :
1932 :
1933 :
1934 – Józef Szczypka , polski prozaik, reportażysta (zm. 1988 )
1935 :
1936 :
1937 :
1938 :
1939 :
1940 :
1941 :
1942 :
Emil Antoniszyn , polski ekonomista, wykładowca akademicki, związkowiec, polityk
José Barrionuevo , hiszpański polityk
Scatman John , amerykański muzyk i wokalista jazzowy (zm. 1999 )
Andrzej Machalski , polski przedsiębiorca, polityk, senator RP
Antonio Marino , argentyński duchowny katolicki, biskup Mar del Plata
1943 :
1944 :
1945 :
1946 :
Yann Arthus-Bertrand , francuski dziennikarz, fotograf, reporter, obrońca przyrody
Stefan Grozdanow , bułgarski piłkarz, trener
Zbigniew Katner , polski pięcioboista nowoczesny, trener
Jonatan Netanjahu , izraelski pułkownik (zm. 1976 )
Tolib Szahidi , tadżycki muzyk, kompozytor
Roland Taylor , amerykański koszykarz (zm. 2017 )
1947 :
Jacek Bierezin , polski poeta (zm. 1993 )
Teodoros Katsanewas , grecki ekonomista, wykładowca akademicki, polityk (zm. 2021 )
Krystyna Machnicka-Urbańska , polska florecistka, trenerka
Guillermo Ortiz Mondragón , meksykański duchowny katolicki, biskup Cuautitlán (zm. 2021 )
Fortunato Pablo Urcey , hiszpański duchowny katolicki, prałat terytorialny Chota
Viktor Preiss , czeski aktor
Josephine Siao , hongkońska aktorka
Krzysztof Wojciechowski , polski artysta fotograf, kurator sztuki (zm. 2020 )
1948 :
1949 :
1950 :
André Brie , niemiecki politolog
Krzysztof Kmieć , polski naukowiec, doktor farmacji, twórca ekslibrisów (zm. 2011 )
Charles Krauthammer , amerykański dziennikarz, publicysta (zm. 2018 )
William H. Macy , amerykański aktor, producent i scenarzysta filmowy
Irena Roterman-Konieczna , polska biochemik, wykładowczyni akademicka
1951 :
1952 :
1953 :
1954 :
1955 :
Zinetuła Bilaletdinow , rosyjski hokeista, trener, działacz sportowy
Bruno Conti , włoski piłkarz, trener
Glenne Headly , amerykańska aktorka (zm. 2017 )
Krzysztof Pietraszkiewicz , polski ekonomista, bankowiec
Olga Rukawisznikowa , rosyjska lekkoatletka, wieloboistka
Marek Siwiec , polski dziennikarz, polityk, poseł na Sejm RP, eurodeputowany
1956 :
1957 :
Andrzej Chichłowski , polski aktor, reżyser i scenarzysta filmowy, dyrektor teatrów
Józef Krzysztof Giza , polski górnik (zm. 1981 )
John Hoeven , amerykański polityk, senator
Jozef Kukučka , słowacki piłkarz
Patricia McKenna , irlandzka polityk
Jonathan Mestel , brytyjski matematyk, szachista
1958 :
Guillermo Arriaga , niemiecki pisarz, scenarzysta i reżyser filmowy
Ryszard Brejza , polski polityk, samorządowiec, prezydent Inowrocławia , senator RP
Ján Kocian , słowacki piłkarz, trener
Piotr Lenar , polski operator filmowy
Krystyna Wierkowicz , polska lekkoatletka, biegaczka średniodystansowa
Jan Żaryn , polski historyk, wykładowca akademicki, polityk, senator RP
1959 :
1960 :
Jurij Andruchowycz , ukraiński prozaik, eseista, tłumacz
Karl Brauneder , austriacki piłkarz, trener
Adam Clayton , irlandzki basista, członek zespołu U2
Natasza Goerke , polska pisarka, eseistka, felietonistka
Marek Kempski , polski związkowiec, polityk, wojewoda śląski
Oleg Ken , rosyjski historyk pochodzenia niemieckiego (zm. 2007 )
Joe Ranft , amerykański twórca filmów animowanych (zm. 2005 )
Jorge Sampaoli , argentyński trener piłkarski
1961 :
1962 :
1963 :
1964 :
1965 :
1966 :
1967 :
Joseph Cao , amerykański prawnik, polityk pochodzenia wietnamskiego
Pascal Elbé , francuski aktor, scenarzysta filmowy
Andrés Escobar , kolumbijski piłkarz (zm. 1994 )
Tomasz Goehs , polski perkusista, członek zespołów: Turbo i Kult
Anna Mieczkowska , polska działaczka samorządowa, prezydent Kołobrzegu
Roger Schmidt , niemiecki piłkarz, trener
Pieter Vink , holenderski sędzia piłkarski
1968 :
1969 :
1970 :
Przemysław Bluszcz , polski aktor
Jakub Karyś , polski publicysta, producent i reżyser telewizyjny
Mikołaj (Pocztowy) , ukraiński biskup prawosławny
Marcela Podracká , czeska lekkoatletka, wieloboistka
Aleksandr Samokutiajew , rosyjski pułkownik lotnictwa, kosmonauta
Tim Story , amerykański reżyser, producent i scenarzysta filmowy
1971 :
Alessandro Abbio , włoski koszykarz
Brian Andersen , duński żużlowiec
Carme Chacón , hiszpańska prawnik, polityk, minister mieszkalnictwa i obrony (zm. 2017 )
Klára Dostálová , czeska ekonomistka, polityk
Annabeth Gish , amerykańska aktorka
Magdalena Łobodzińska , polska dziennikarka
Rodica Mateescu , rumuńska lekkoatletka, trójskoczkini
Allan Nielsen , duński piłkarz
Adina Porter , amerykańska aktorka
Ryszard Staniek , polski piłkarz
Artur Walasek , polski polityk, samorządowiec, wicemarszałek województwa lubelskiego (zm. 2016 )
1972 :
1973 :
Piotr Adamczyk , polski pedagog, przedsiębiorca, polityk, wicemarszałek województwa łódzkiego
Edgar Davids , holenderski piłkarz, trener
Bobby Jackson , amerykański koszykarz
Eloy de Jong , holenderski piosenkarz
Chris MacManus , irlandzki samorządowiec, polityk, eurodeputowany
Viliam Novotný , słowacki lekarz, polityk
Piotr Prokopiak , polski poeta, prozaik
Javier Saavedra , meksykański piłkarz
Joëlle Schad , dominikańska tenisistka
Wong Kam Po , hongkoński kolarz szosowy i torowy
1974 :
Aleksiej Czegłakow , rosyjski i uzbecki zapaśnik
Thomas Enqvist , szwedzki tenisista
Dimitrij Łykin , rosyjski strzelec sportowy
Tatjana Medved , serbska piłkarka ręczna, działaczka sportowa
Judith Sargentini , holenderska polityk, eurodeputowana pochodzenia włoskiego
Franziska Schenk , niemiecka łyżwiarka szybka
Adam Seroczyński , polski kajakarz
Naho Toda , japońska aktorka
Luis Vallenilla , wenezuelski piłkarz
Vampeta , brazylijski piłkarz
Corinna West , amerykańska judoczka
Jaromir Wieprzęć , polski piłkarz, trener
1975 :
1976 :
James Dewees , amerykański perkusista, klawiszowiec, wokalista, członek zespołów: Coalesce , The Get Up Kids , New Found Glory i Leathermouth
Dalma Iványi , węgierska koszykarka
Łukasz Maciejewski , polski dziennikarz, krytyk filmowy i teatralny
Danny Masterson , amerykański aktor
Dejan Zavec , słoweński bokser
1977 :
1978 :
1979 :
1980 :
1981 :
1982 :
1983 :
Alex Cano , kolumbijski kolarz szosowy
Youssef El Basri , marokański piłkarz
Mariano Izco , argentyński piłkarz
Władisław Korszunow , rosyjski rugbysta
Kaitlin Sandeno , amerykańska pływaczka
Monika Sozanska , niemiecka szpadzistka
Niklas Tarvajärvi , fiński piłkarz
Kátya Tompos , węgierska piosenkarka, aktorka (zm. 2024 )
Vule Trivunović , bośniacki piłkarz
Agnieszka Zabrocka , polska judoczka
1984 :
1985 :
Alfonso Dosal , meksykański aktor
Vesna Fabjan , słoweńska biegaczka narciarska
Víctor García , hiszpański lekkoatleta, długodystansowiec
Emile Hirsch , amerykański aktor
Magdalena Kemnitz , polska wioślarka
Aleksandra Kosiorek , polska prawniczka, samorządowiec, prezydent Gdyni
Jekatierina Łobyszewa , rosyjska łyżwiarka szybka
Naughty Boy , brytyjski didżej, producent muzyczny
Taner Sağır , turecki sztangista
Liliane Tiger , czeska aktorka pornograficzna
Vado , amerykański raper
1986 :
1987 :
1988 :
1989 :
1990 :
1991 :
1992 :
1993 :
1994 :
1995 :
1996 :
1997 :
1998 :
1999 :
2000 :
2001 :
2002 :
Seo Whi-min , południowokoreańska łyżwiarka szybka, specjalistka short tracku
Franco Tongya , włoski piłkarz pochodzenia kameruńskiego
2003 – Gustav Wang , duński kolarz szosowy
2004 :
2005 – Lucie Havlíčková , czeska tenisistka
2008 – Sara Pokorny , austriacka skoczkini narciarska
Zmarli
565 – Belizariusz , wódz wschodniorzymski (ur. 505 )
788 – Mazu Daoyi , chiński mistrz chan (ur. 709 )
857 – Roderyk z Kordoby , męczennik, święty
1202 – Mieszko III Stary , książę wielkopolski (ur. 1122 –25 )
1229 :
1235 – Agnellus z Pizy , włoski franciszkanin, błogosławiony (ur. 1194 )
1332 – Teodor Metochita , bizantyjski polihistor, filozof, poeta, astronom, matematyk, epistolograf (ur. 1270 )
1341 – Trojden I , książę czerski i warszawski, regent płocki (ur. 1284 –86 )
1447 – Szahruch , władca mongolski z dynastii Timurydów (ur. 1377 )
1490 – Karol I Wojownik , książę Sabaudii i Piemontu , hrabia Aosty i Maurienne , tytularny król Cypru i Jerozolimy , margrabia Saluzzo (ur. 1468 )
1516 – Władysław II Jagiellończyk , polski królewicz , król Czech i Węgier (ur. 1456 )
1557 – Louis de Bourbon de Vendôme , francuski duchowny katolicki, biskup Laon , kardynał (ur. 1493 )
1559 – Johann Gropper , niemiecki kardynał, teolog (ur. 1503 )
1569 – Ludwik I Burbon-Condé , francuski książę, generał hugenocki (ur. 1530 )
1572 – Petar Hektorović , chorwacki poeta, prozaik (ur. 1487 )
1597 – Marcantonio Colonna , włoski kardynał (ur. 1523 )
1616 – Tomasz Drezner , polski prawnik pochodzenia niemieckiego (ur. 1560 )
1619 – Richard Burbage , angielski aktor, właściciel teatru (ur. 1568 )
1622 – Mikołaj Wizgierd , marszałek Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego (ur. ?)
1624 – Matteo Priuli , włoski kardynał (ur. ok. 1577 )
1629 – Basilius Besler , niemiecki aptekarz, botanik (ur. 1561 )
1663 – Edward Wittelsbach , książę Palatynatu Reńskiego (ur. 1625 )
1669 – Maria Miłosławska , caryca Rosji (ur. 1624 )
1704 – Giovanni Anastasi , włoski malarz (ur. 1653 )
1711 – Nicolas Boileau , francuski poeta, krytyk literacki (ur. 1636 )
1719 – Johann Friedrich Böttger , niemiecki alchemik (ur. 1682 )
1720 – Kazimierz Jan Sapieha , wojewoda wileński , hetman wielki litewski , hetman polny litewski , podskarbi nadworny litewski (ur. 1637 lub 42 )
1733 – Władysław Jozafat Sapieha , marszałek Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego, krajczy wielki litewski , wojewoda brzeskolitewski i miński (ur. 1652 )
1742 – Gilles-Marie Oppenord , francuski architekt, dekorator (ur. 1672 )
1753 – Antonio Saverio Gentili , włoski kardynał (ur. 1681 )
1767 – Maria Józefa Wettyn , królewna polska, księżniczka saska, delfina Francji (ur. 1731 )
1778 – Charles le Beau , francuski historyk (ur. 1701 )
1779 – Hieronim Wielopolski , polski hrabia, generał major, polityk (ur. 1712 )
1783 – Leopold Ernst von Firmian , niemiecki duchowny katolicki, biskup Seckau , biskup koadiutor Trydentu , biskup Pasawy , kardynał (ur. 1708 )
1794 :
1802 – Józef Herman Osiński , polski pijar, uczony, tłumacz (ur. 1738 )
1806 – Gabriel-François Doyen , francuski malarz (ur. 1726 )
1808 – Chrystian VII Oldenburg , król Danii i Norwegii (ur. 1749 )
1813 :
1814 :
1819 – Ksawery Szymon Działyński , polski polityk (ur. 1756 )
1821 – John Hunter , brytyjski wojskowy, administrator kolonialny (ur. 1737 )
1824 – Maria Ludwika Burbon , królowa i regentka Etrurii (ur. 1782 )
1827 – Rudolf Dołasiński , polski lekarz wojskowy, wykładowca akademicki (ur. 1768 )
1832 :
1834 – Charles Philip Yorke , brytyjski polityk (ur. 1764 )
1836 – Adolf Stieler , niemiecki kartograf, geograf (ur. 1775 )
1838 – Poul Martin Møller , duński poeta (ur. 1794 )
1842 – Henry Shrapnel , brytyjski wojskowy, wynalazca (ur. 1761 )
1845 – John Frederic Daniell , brytyjski fizyk, chemik (ur. 1790 )
1848 – Johan Niclas Byström , szwedzki rzeźbiarz (ur. 1783 )
1851 – Karl Lachmann , niemiecki filolog, krytyk literacki (ur. 1793 )
1854 – Jean-Baptiste de Villèle , francuski arystokrata, polityk, premier Królestwa Francji (ur. 1773 )
1858 – Felice Orsini , włoski działacz niepodległościowy (ur. 1819 )
1859 – Vilhelm Pedersen , duński ilustrator (ur. 1820 )
1862 – Julian Roman Lubieniecki , polski pszczelarz (ur. 1802 )
1867 – Luiza Karolina , księżniczka Hessen-Kassel (ur. 1789 )
1870 – Charles de Montalembert , francuski działacz katolicki, historyk (ur. 1810 )
1871 – Antoni (Szokotow) , rosyjski biskup prawosławny (ur. 1799 )
1873 – Julian Montwiłł Ejtminowicz , polski pułkownik, uczestnik powstania styczniowego (ur. ?)
1877 – Wojciech Stępek , polski duchowny katolicki, polityk (ur. 1809 )
1879 – Adolf Anderssen , niemiecki szachista (ur. 1818 )
1881 :
1884 :
1886 – Austin Flint , amerykański lekarz (ur. 1812 )
1891 – Théodore de Banville , francuski poeta, prozaik (ur. 1823 )
1892 :
1895 – Louise Otto-Peters , niemiecka dziennikarka, poetka, pisarka, feministka (ur. 1819 )
1896 – Egidio Mauri , włoski duchowny katolicki, arcybiskup Ferrary , kardynał (ur. 1828 )
1900 :
1901 – Benjamin Harrison , amerykański polityk, prezydent USA (ur. 1833 )
1903 – Nicolaas Beets , holenderski prozaik, poeta (ur. 1814 )
1906 :
1907 – Fritz Scheel , niemiecki dyrygent i skrzypek (ur. 1852 )
1912 – Otto Seitz , niemiecki malarz, pedagog (ur. 1846 )
1913 :
1915 :
1916 – Ján Bahýľ , słowacki wynalazca (ur. 1856 )
1917 – Dmitrij Zernow , rosyjski neuroanatom, wykładowca akademicki (ur. 1843 )
1919 :
1920 – Martin Freund , niemiecki chemik, wykładowca akademicki (ur. 1863 )
1924 :
1925 :
1926 :
Florian Biesik , austro-węgierski urzędnik kolejowy, poeta, autor dzieł literackich w języku wilamowskim (ur. 1850 )
Józef Dąbrowski , polski pułkownik Korpusu Sądowego WP , prawnik, adwokat, historyk, literat, publicysta, działacz społeczny (ur. 1876 )
1928 – William Kent , amerykański polityk (ur. 1864 )
1929 – Henry Scott Tuke , brytyjski malarz (ur. 1858 )
1930 – George Coventry , brytyjski arystokrata, polityk (ur. 1838 )
1931 :
1935 :
1937 – Elihu Thomson , amerykański wynalazca (ur. 1853 )
1938 :
1939 :
1941 :
1942 :
1943 – Stephen Benét , amerykański prozaik, poeta (ur. 1898 )
1945 :
1946 – Marcel Bucard , francuski polityk nacjonalistyczny i faszystowski, kolaborant (ur. 1895 )
1947 :
1952 :
1953 :
1954 – Ludomir Michał Rogowski , polski kompozytor, dyrygent (ur. 1881 )
1955 :
1957 :
1959 :
1960 :
1961 :
1962 :
1964 – Kitty Genovese , amerykańska ofiara morderstwa (ur. 1935 )
1965 :
1966 :
1967 – Ahmed Sher Khan , indyjski hokeista na trawie (ur. 1912 )
1968 – Jadwiga Marszewska-Ziemięcka , polska mikrobiolog, wykładowczyni akademicka (ur. 1891 )
1969 :
1970 – Aubakir Arstanbekow , radziecki generał major KGB , polityk (ur. 1908 )
1971 – Rockwell Kent , amerykański malarz, grafik, pisarz (ur. 1882 )
1972 :
1973 – Melville Cooper , brytyjski aktor (ur. 1896 )
1974 :
1975 – Ivo Andrić , serbski prozaik, poeta, laureat Nagrody Nobla (ur. 1892 )
1976 :
1977 – Jan Patočka , czeski filozof, sygnatariusz i rzecznik „Karty 77” (ur. 1907 )
1980 :
1981 :
1982 – Józef Kuczyński , polski duchowny katolicki, pedagog, działacz harcerski (ur. 1904 )
1983 :
1984 – Luigi Figini , włoski architekt (ur. 1903 )
1985 – Elmer Austin Benson , amerykański polityk (ur. 1895 )
1986 – Eugen Gerstenmaier , niemiecki polityk, działacz protestancki (ur. 1906 )
1987 – Bernhard Grzimek , niemiecki zoolog (ur. 1909 )
1988 :
1989 :
1990 – Bruno Bettelheim , amerykański psychoanalityk pochodzenia żydowskiego (ur. 1903 )
1991 – Josef Manger , niemiecki sztangista (ur. 1913 )
1992 :
1993 :
Jewgienij Afanasienko , radziecki polityk, dyplomata (ur. 1914 )
Gene Hartley , amerykański kierowca wyścigowy (ur. 1926 )
Gaetano Kanizsa , włoski psycholog, wykładowca akademicki, artysta pochodzenia żydowsko-słoweńskiego (ur. 1913 )
Albert Maori Kiki , papuański patolog, pisarz, polityk (ur. 1931 )
Petar Mazew , macedoński malarz, scenograf (ur. 1927 )
Jean Tamini , szwajcarski piłkarz (ur. 1919 )
1994 :
1995 :
1996 :
1998 :
1999 – Anton Raadik , estoński bokser (ur. 1917 )
2000 :
2001 :
2002 :
2003 – Gus Yatron , amerykański polityk (ur. 1927 )
2004 :
2005 – Ahmed Hassan Diria , tanzański polityk (ur. 1937 )
2006 :
2007 – Arnold Skaaland , amerykański wrestler, trener (ur. 1925 )
2008 :
2009 :
2010 :
2011 :
2012 :
2013 :
2014 :
Reubin Askew , amerykański polityk (ur. 1928 )
Jerzy Hausleber , polski lekkoatleta, chodziarz (ur. 1930 )
Ahmad Tejan Kabbah , sierraleoński polityk, prezydent Sierra Leone (ur. 1932 )
Petar Miłoszewski , macedoński piłkarz (ur. 1973 )
Janusz Zabłocki , polski dziennikarz, publicysta, polityk, poseł na Sejm PRL (ur. 1926 )
2015 :
2016 :
2017 :
2018 :
Thomas Berry Brazelton , amerykański pediatra, publicysta (ur. 1918 )
Claudia Fontaine , brytyjska wokalistka rockowa (ur. 1960 )
Bebeto de Freitas , brazylijski trener siatkarski, działacz sportowy (ur. 1950 )
Jens Nilsson , szwedzki samorządowiec, polityk, eurodeputowany (ur. 1948 )
Nora Schimming-Chase , namibijska nauczycielka, polityk, dyplomata (ur. 1940 )
Henry Williams , amerykański koszykarz (ur. 1970 )
2019 :
2020 :
Wacław Bała , polski fizyk, wykładowca akademicki (ur. 1937 )
Barbara Harris , amerykańska duchowna protestancka, biskup (ur. 1930 )
Filipos Petsalnikos , grecki prawnik, polityk (ur. 1950 )
Gerard du Prie , holenderski trójboista siłowy, strongman (ur. 1937 )
Nasser Shabani , irański generał (ur. 1957 )
Jan Szczepański , polski ekonomista, wykładowca akademicki (ur. 1933 )
Dana Zátopková , czeska lekkoatletka, oszczepniczka (ur. 1922 )
2021 :
2022 :
Erhard Busek , austriacki prawnik, polityk, minister edukacji, wicekanclerz (ur. 1941 )
Vic Elford , brytyjski kierowca wyścigowy (ur. 1935 )
Barbara Falińska , polska językoznawczyni, dialektolog, polonistka, slawistka, wykładowczyni akademicka, działaczka społeczna i oświatowa (ur. 1931 )
William Hurt , amerykański aktor (ur. 1950 )
Paweł Kwiek , polski artysta współczesny, fotograf, operator filmowy, realizator światła (ur. 1951 )
Wiesław Łucyszyn , polski piłkarz, trener (ur. 1939 )
Adam Odzimek , polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy radomski (ur. 1944 )
Brent Renaud , amerykański dziennikarz, korespondent wojenny, fotoreporter (ur. 1971 )
Stepan Tarabałka , ukraiński major pilot (ur. 1993 )
2023 :
2024 :
Stefan Abadżiew , bułgarski piłkarz (ur. 1934 )
Jacques Donnay , francuski prawnik, polityk, eurodeputowany (ur. 1925 )
Marcello Gandini , włoski projektant samochodowy (ur. 1938 )
Jurand Jarecki , polski architekt (ur. 1931 )
Neofit , bułgarski duchowny prawosławny, metropolita Sofii , patriarcha Bułgarii (ur. 1945 )
Aribert Reimann , niemiecki pianista, kompozytor (ur. 1936 )
Matthias Schießleder , niemiecki judoka (ur. 1936 )
Przypisy