60 minut na godzinę

60 minut na godzinę
Rodzaj audycji	satyryczna
Kraj produkcji	Polska
Język	polski
Macierzysta stacja radiowa	Polskie Radio Program III
Autor	Marcin Wolski, Andrzej Zaorski, Krzysztof Materna, Jacek Fedorowicz
Realizacja	Andrzej Pruski
Lata emisji	1974–1981
	Cytaty w Wikicytatach

Ten artykuł od 2009-12 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

60 minut na godzinę (Sześćdziesiąt minut na godzinę) – audycja satyryczna emitowana na antenie Programu III Polskiego Radia w latach 1974^[1]^[2]^[3]–1981.

Historia

Pierwsza audycja wyemitowana została 14 stycznia 1974^[1]. Początkowo program emitowano w poniedziałki ok. 20:00, potem w soboty, a wreszcie w niedzielne poranki (w godz. 10.00 – 11.00, powtórki w poniedziałki w godz. 20.00 – 21.00). Część materiałów prezentowana była potem w audycji Powtórka z rozrywki. Inicjatorem audycji był Marcin Wolski, współpracujący m.in. z Andrzejem Zaorskim i Krzysztofem Materną. Wkrótce, za namową Wolskiego, do grona autorów dołączył Jacek Fedorowicz, stając się od razu jej główną postacią; po pewnym czasie z grona autorów odszedł Materna. Marcin Wolski nazywany był nadredaktorem Magazynu. W roku 1976 zmieniono czołówkę, a nadredaktor mianował się arcydyrektorem. Audycję reżyserował Andrzej Pruski.

W okresie między sierpniem 1980 a wprowadzeniem stanu wojennego w grudniu 1981 r. w audycji wielokrotnie pojawiały się teksty wspierające NSZZ „Solidarność”. W związku z tym kilkakrotnie cenzura PRL zatrzymywała całe audycje już przygotowane do emisji. Niekiedy zastępowano je wtedy na antenie nagraniami audycji sprzed kilku miesięcy, w jednym przypadku nie nadano jej wcale, co było jedną z najbardziej jawnych ingerencji cenzorskich w radiu. Ostatecznie po wprowadzeniu stanu wojennego w dniu 13 grudnia 1981 r. audycja została zawieszona, a potem już nie wróciła na antenę, gdy jej autorzy obłożeni zostali faktycznym zakazem pracy w radiu.

Po zawieszeniu audycji część wykonawców kontynuowała występy w postaci spektaklu estradowego pod szyldem „1000 metrów na kilometr”. W okresie po zmianach politycznych 1989 r. za pewnego rodzaju kontynuację audycji można uważać ZSYP, emitowany w I programie Polskiego Radia do 2009 r.

Zawartość audycji

W audycji prezentowano „felietony, słuchowiska, piosenki, wiersze, rysunki i tak dalej” (cytat z pierwotnej czołówki) przeplatane w co drugim magazynie przygodami członków redakcji (w role ich wszystkich wcielał się Jacek Fedorowicz), a w co drugim przygodami „piratów” (których role odgrywali Andrzej Zaorski i Marian Kociniak). Jacek Fedorowicz stworzył tu w sumie kilkanaście postaci, m.in. Kolegi Kierownika, Kolegi Kuchmistrza, Kolegi Spikera, Kolegi Tłumacza, Kolegi Sprawozdawcy, Pana Kazia, Kolegi Inteligenta, Koleżanki Małżonki, Kolegi Panicza. W przygodach piratów występowali także (w różnych odcinkach) m.in. Danuta Rinn (Ceśka), Ewa Złotowska (córka piratów, Cewka), Janusz Gajos (Hetmanek), Krzysztof Kowalewski (pan Krzych).

W audycji można było usłyszeć m.in. następujące cykle:

Rycerze (tekst Andrzej Waligórski, występowali artyści kabaretu Elita, m.in. Andrzej Waligórski (Zagłoba), Leszek Niedzielski (Wołodyjowski), Jan Kaczmarek (Kmicic/Azja Tuhajbejowicz), Ewa Szumańska (Oleńka/Basieńka), Jerzy Skoczylas (Soroka/Luśnia) Włodzimierz Plaskota (hetman), Jerzy Dębski (Skrzetuski/Muszalski));
Para-męt pikczers czyli kulisy srebrnego ekranu (tekst Andrzej Zaorski, występowali Andrzej Zaorski i Marian Kociniak);
monologi Jana Kaczmarka;
wiersze Andrzeja Waligórskiego (w autorskim wykonaniu);
monologi Krzysztofa Jaroszyńskiego (Dziennik trenera, Krótki kurs praktycznego języka, Poradnik pedagoga z placówki pozaszkolnej);
dialogi Z pamiętnika młodej lekarki (tekst: Ewa Szumańska, występowali Ewa Szumańska i Jan Kaczmarek);
Rossmówki (tekst Tadeusz Ross, występował Tadeusz Ross z Bohdanem Łazuką, a następnie z Krzysztofem Kowalewskim, Januszem Gajosem i w końcu z Piotrem Fronczewskim);
słuchowiska Marcina Wolskiego – niektóre z nich były serialami, a największą popularność zdobył Matriarchat który doczekał się dwóch kontynuacji – główne role grali w nim Jan Kobuszewski (Fil), Witold Dębicki (Ted), Joanna Sobieska (Małgosia), Tadeusz Włudarski (narrator – „nasz ulubiony ciąg dalszy”), Jan Kociniak (Ludwik – od drugiej serii) – inne znane seriale Wolskiego to Numer, Świnka i Enklawa, ponadto luźny cykl Antybaśnie;
Centralna Kuźnia Młodych – CKM (tekst: M. Wolski i A. Zaorski, grali m.in. Andrzej Zaorski (wizytator Bronisław Beton-Baton), Marian Kociniak (kolega Kociemniak), Andrzej Fedorowicz (magister docent Buldog inżynier), Marian Opania (kolega Opinia), Krzysztof Kowalewski;
Zapiski kłusownika (tekst: M. Wolski i A. Zaorski pod pseudonimem Marcin Jędras, grali Jan Kobuszewski i Andrzej Zaorski);
Saga rodu Kowalskich (tekst: M. Wolski, grali m.in. A. Zaorski, A. Fedorowicz, M. Kociniak, K. Kowalewski)
opowiadane rysunki (Szymon Kobyliński),
monologi, w których występował w różnych rolach Jacek Fedorowicz (Pyszny posiłek na falach eteru, Kącik ogrodniczy, Kącik mody męskiej – Kuchmistrz, Kodeks honorowy, Porady sercowe – Kierownik) oraz dialogi (Gry i zabawy towarzyskie, Kronika kulturalna);
Uniwermagiel (nazwa cyklu kojarzyła dom towarowy w języku rosyjskim z miejscem plotek);
słuchowiska Marii Czubaszek;
Pamiętnik znaleziony w taczce;
Dyrekcja cyrku w budowie (tytuł nawiązywał do partyjnego hasła budowy drugiej Polski).

Całość przeplatana była piosenkami, z których niektóre zostały przebojami (Ragazza da Provincia Jacka Zwoźniaka, Czego się boisz głupia, Los Andes Cordillera Jana Kaczmarka i inne piosenki kabaretu Elita).

Wydanie książkowe

Niektóre teksty magazynu zostały opublikowane w postaci książkowej pod tytułem „60 minut na godzinę” nakładem Wydawnictwa Radia i Telewizji (Wybór i redakcja Marcin Wolski, Wydawnictwo RTV, 1978, wyd,. 2. 1980, il. Jerzy Flisak). Do publikacji była dołączona kaseta magnetofonowa z nagraniami niektórych utworów^[4].

W 2003 r. Polskie Radio wydało kilka płyt CD z największymi hitami audycji.

W formie książkowej M. Wolski opublikował też liczne ze swoich słuchowisk, jako powieści lub opowiadania.