Alexander Uninsky (ros. Александр Унинский; ur. 2 lutego?/15 lutego 1910 w Kijowie, zm. 19 grudnia 1972 w Dallas) − amerykański pianista i pedagog pochodzenia rosyjskiego; zwycięzca II Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina (1932).
Życiorys
Młodość i wykształcenie
Pochodził z rodziny polsko-rosyjsko-ukraińskiej[1]. Na fortepianie grał od dziecka, a pierwszy publiczny koncert dał w wieku 14 lat. Początkowo studiował w Konserwatorium Kijowskim. W latach 1924–1927 studiował w Konserwatorium Paryskim. W trakcie nauki zaczął dawać liczne koncerty we Francji. O jego grze przychylnie wypowiadał się m.in. Alfred Cortot[2].
Kariera pianistyczna
Pod koniec lat 20. XX wieku koncertował w Hiszpanii i Ameryce Południowej. W 1932 wziął udział w II Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina w Warszawie, gdzie występował jako bezpaństwowiec[2]. Zajął I miejsce, choć było ono wynikiem losowania. Taką samą liczbę punktów (345) zdobył bowiem Imré Ungár, ale ówczesny regulamin Konkursu nie przewidywał nagród ex aequo[3]. Uninsky otrzymał też nagrodę Polskiego Radia za najlepsze wykonanie mazurków[4].
Po tym sukcesie rozpoczęła się jego międzynarodowa kariera. W latach 30. XX wieku występował w większości krajów europejskich, w tym wielokrotnie w Polsce. W sezonie artystycznym 1932/1933 dał 70 koncertów z wieloma europejskimi orkiestrami[5]. Uczestniczył również w koncertach charytatywnych na rzecz rosyjskiego konserwatorium muzycznego w Paryżu i innych organizacji emigracyjnych[6].
W trakcie II wojny światowej służył do 1940 we francuskiej armii. Po klęsce Francji wyemigrował do Ameryki Południowej, gdzie wznowił karierę pianisty. W 1942 zadebiutował w Carnegie Hall w Nowym Jorku. Odbywał liczne koncerty fortepianowe. W 1955 r. został profesorem Konserwatorium w Toronto i Uniwersytetu w Dallas. Wśród jego uczniów był m.in. Jeffrey Swann (uczestnik VIII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina)[7].
Był autorem licznych nagrań, w tym wielu utworów Fryderyka Chopina[8].
Przypisy
Bibliografia
- Stanisław Dybowski: Laureaci Konkursów Chopinowskich w Warszawie. Warszawa: Selene, 2005, s. 51–55. ISBN 83-910515-1-X.
- Stefan Wysocki: Wokół Konkursów Chopinowskich. Warszawa: Wydawnictwa Radia i Telewizji, 1987. ISBN 83-212-0443-0.
- Jewgienij A. Aleksandrow, Русские в Северной Америке, 2005.
