Amazonki (mitologia)

Amazonki
Ἀμαζόνες
	mityczny lud Amazonek
	; Amazonki walczące z greckimi żołnierzami.
Występowanie	mitologia grecka
	Rodzina
Ojciec	Ares
Matka	Harmonia ; Otrere
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Amazonki (gr. Ἀμαζόνες Amazónes, łac. Amazones „Bezpierśne”^[1]^[2], gr. ἀμαζών amazṓn „ta, która nie ma piersi”^[3]^[4]) – w mitologii greckiej naród albo plemię wojowniczych kobiet, które wywodziły się od boga Aresa i nimfy Harmonii^[1]^[3]. Zamieszkiwały wybrzeża Morza Czarnego lub Trację albo też środkową Scytię (na równinach na lewym brzegu Dunaju), bądź też północne wybrzeże Azji Mniejszej u stóp Kaukazu^[3]^[5]^[6].

Amazonki były niezwykle walecznym, niezależnym narodem, tworzyły społeczność wyłącznie kobiecą, mężczyzn uważały za gorszych. Strzegły swoich terenów pokonując o wiele liczebniejsze armie składające się z mężczyzn.

Ubierały się w skóry dzikich zwierząt, świetnie ciskały oszczepem i strzelały z łuku. Miały tarcze w kształcie półksiężyca i hełmy ozdobione piórami^[5].

Utrzymywały stosunki z cudzoziemcami, żeby podtrzymać ród. Swoje potomstwo płci męskiej zabijały lub kaleczyły (oślepiały albo okulawiały) bądź oddawały ojcom na wychowanie, dzieci płci żeńskiej kształciły w sztuce wojennej^[1]^[3]^[4]^[5]^[7].

Sądzono, że Amazonki usuwały dziewczętom pierś, aby nie przeszkadzała im w napinaniu cięciwy łuku lub rzucaniu dzidą^[a]^[1]^[4]^[5]^[7].

Amazonka to również określenie kobiety jeżdżącej konno^[8] oraz kobiety po amputacji piersi^[9].

Imiona znanych Amazonek

Aello
Agawa
Alkibja
Alkippa
Antandra
Antianejra
Antibrota
Antioche
Antiopa
Asteria
Bremusa
Kelajno
Klonia
Klimena
Ksante
Dejanira
Derimacheja
Derinoe
Djoksippe
Egeja
Eriboje
Euryale
Eurybja
Ewandre
Filippis
Fojbe
Glauke
Harmotoja
Harpe
Hippolita
Hippolita
Hippotoja
Ifinome
Lampado
Lizyppe
Laomache
Lyke
Marpesja
Melanippe
Menippe
Minytyja
Mitylene
Molpadja
Myrine
Okjala
Orityja
Otrere
Pentezylea
Polemusa
Polydora
Protoja
Tekmessa
Termodosa
Toja

Zobacz też

Uwagi

↑ Według niektórych przekazów; „Wyobrażenia plastyczne Amazonek nie potwierdzają jednak tego mniemania”.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Młodsi bogowie. W: Zygmunt Kubiak: Mitologia Greków i Rzymian. Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 307–308. ISBN 83-7391-077-8. Cytat: „Obcinały im prawą pierś, aby nie przeszkadzała w strzelaniu z łuku; z tego obyczaju wywodzono potem ich miano, A-mazones, »Bezpierśne«”.
↑ Vojtech Zamarovský: Bohovia a hrdinovia antických bájí. Bratislava: Perfekt a.s., 1998, s. 39–41. ISBN 80-8046-098-1. (słow.).; polskie wydanie: Bogowie i herosi mitologii greckiej i rzymskiej (Encyklopedia mitologii antycznej, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej).
↑ ^a ^b ^c ^d Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008, s. 26. ISBN 83-04-04673-3.
↑ ^a ^b ^c Władysław Kopaliński: Słownik mitów i tradycji kultury. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2003, s. 38. ISBN 83-7399-022-4.
↑ ^a ^b ^c ^d Jan Parandowski: Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1989, s. 128–129. ISBN 83-210-0677-9.
↑ Homer: Iliada. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1968, s. 56. Cytat: „Bajeczny szczep kobiet-wojowniczek w Kappadocji nad rzeką Termodontem”.
↑ ^a ^b Mała encyklopedia kultury antycznej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990, s. 37. ISBN 83-01-03529-3.
↑ W damskim siodle. wdamskimsiodle.org. [dostęp 2011-05-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-04-05)].
↑ Osada piękna. osadapiekna.pl. [dostęp 2020-09-13]. [zarchiwizowane z tego adresu].

Bibliografia

Amazones. mythindex.com. [dostęp 2011-05-13]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
Carlos Parada: Amazons. maicar.com. [dostęp 2011-05-13]. (ang.).
Oskar Seyffert: Dictionary of Classical Antiquities, 1894, s. 25: Amazons. ancientlibrary.com. [dostęp 2011-05-13]. (ang.).
William Smith: A Dictionary of Greek and Roman biography and mythology: Amazones. perseus.tufts.edu. [dostęp 2012-04-28]. (ang.).
Harry Thurston Peck: Harpers Dictionary of Classical Antiquities, 1898: Amazones. perseus.tufts.edu. [dostęp 2012-04-28]. (ang.).
Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008, s. 125. ISBN 83-04-04673-3.