Andrzej Franaszek

Andrzej Franaszek
Data i miejsce urodzenia	28 kwietnia 1971 ; Kraków
Zawód, zajęcie	dziennikarz, pisarz
Pracodawca	„Tygodnik Powszechny”
	Cytaty w Wikicytatach

Andrzej Franaszek (ur. 28 kwietnia 1971 w Krakowie) – polski literaturoznawca, krytyk literacki, pisarz, członek redakcji „Tygodnika Powszechnego”^[1]^[2], współpracownik Programu Drugiego Polskiego Radia oraz TVP Kultura, sekretarz Międzynarodowej Nagrody Literackiej im. Zbigniewa Herberta.

Życiorys

Absolwent polonistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim, doktor nauk humanistycznych (rozprawa pt. Kategorie negatywne w literaturze polskiej po roku 1989. Rekonesans, 2011)^[3]. Jest adiunktem w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie^[3]^[4]. Członek jury Nagrody Nike w latach 2004–2005, uczestnik programów literackich w TVP Kultura („Czytelnia”, „Czytanie to awantura”, „Sztuka czytania”) oraz w Programie Drugim Polskiego Radia („Życie na miarę literatury”, „Dwukropek”), pracownik Fundacji im. Zbigniewa Herberta i sekretarz Nagrody jego imienia, członek PEN-Clubu, autor scenariuszy filmów dokumentalnych.

Zajmuje się przede wszystkim twórczością współczesnych poetów polskich, m.in.: Zbigniewa Herberta (Ciemne źródło, Londyn: „Puls”, 1998, wznowienie 2008; antologia Poznawanie Herberta, 1998–2000) oraz Czesława Miłosza (Traktat moralny; Traktat poetycki, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1996; przedmowa w: Lekcja Literatury z Czesławem Miłoszem, Aleksandrem Fiutem i Andrzejem Franaszkiem; Miłosz. Biografia, Kraków: Wydawnictwo Znak, 2011). Mieszka w Krakowie.

Opublikowane książki

Ciemne źródło. O twórczości Zbigniewa Herberta, Puls, Londyn 1998; wydanie drugie: Wydawnictwo Znak, Kraków 2008 ISBN 978-83-240-0998-5;
Poeci czytają Herberta (autor opracowania), Wydawnictwo a5, Kraków 2009, ISBN 978-83-612-9813-7;
Przepustka z piekła. 44 szkice o literaturze i przygodach duszy, Wydawnictwo Znak, Kraków 2010, ISBN 978-83-240-1398-2;
Miłosz. Biografia, Wydawnictwo Znak, Kraków 2011, ISBN 978-83-240-1614-3; wydanie drugie: Wydawnictwo Znak, Kraków 2024, ISBN 978-83-240-6886-9;
Herbert. Biografia (dwa tomy: Niepokój i Pan Cogito), Wydawnictwo Znak, Kraków 2018, ISBN 978-83-240-5376-6, ISBN 978-83-240-6886-9;
Gwiazda Piołun. Opowieści o poezji, podróżowaniu i przyjaźni, Wydawnictwo Znak, Kraków 2022, ISBN 978-83-240-6425-0.

Wybrane scenariusze filmów dokumentalnych

Zwyczajna dobroć. O Jerzym Turowiczu (1998), reż. Maria Zmarz-Koczanowicz
Czarodziejska góra. Amerykański portret Czesława Miłosza (2000), reż. Maria Zmarz-Koczanowicz
Pokolenie ‘89 (2002), reż. Maria Zmarz-Koczanowicz
Profesor. O Leszku Kołakowskim (2005), reż. Maria Zmarz-Koczanowicz
Miłosz (2013)

Nagrody

1999 – Nominacja do Nagrody Literackiej Nike za książkę Ciemne źródło^[5]
2011 – Nagroda Krakowska Książka Miesiąca za Miłosz. Biografia (Wydawnictwo Znak, Kraków 2011)
2011 – Nagroda Fundacji im. Kościelskich^[1]
2012 – Finał Nagrody Literackiej Nike oraz Nagroda Nike Czytelników „Gazety Wyborczej” za książkę Miłosz. Biografia^[6]
2013 – Nagroda im. Kazimierza Wyki^[7]
2013 – Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za książkę Miłosz. Biografia
2019 – Nagroda Miasta Krakowa^[8]

Przypisy

↑ ^a ^b Laureaci. Nagroda Fundacji im. Kościelskich. [dostęp 2011-10-06]. (pol.).
↑ Andrzej Franaszek: Nic bardziej jasnego od śniegu i śmierci. dziennik.pl, 12.02.2007. [dostęp 2009-07-13].
↑ ^a ^b Dr hab. Andrzej Wojciech Franaszek, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2013-05-08] .
↑ dr Andrzej Franaszek. Instytut Filologii Polskiej, Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. [dostęp 2013-05-08].
↑ Nagroda Nike 1999. nike.org.pl. [dostęp 2015-07-20].
↑ Nagroda Nike 2012. nike.org.pl. [dostęp 2015-07-20].
↑ Nagroda im. Kazimierza Wyki. [dostęp 2014-05-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-02)].
↑ Andrzej Franaszek laureatem Nagrody Miasta Krakowa. instytutksiazki.pl, 2019-11-26. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-11)].