Goszkówek (do 1945 r. niem. Gräfendorf[3]) – osada leśna w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Mieszkowice. Miejscowość wchodzi w skład sołectwa Goszków.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.
Położenie
Osada znajduje się 7 km na północny wschód od Mieszkowic - obecnie (2014 r.) tylko leśniczówka.
Zgodnie z podziałem fizycznogeograficznym Polski Kondrackiego teren, na którym położony jest Goszkówek, należy do prowincji Nizina Środkowoeuropejska, podprowincji Pojezierza Południowobałtyckiego, makroregionu Pojezierze Południowopomorskie oraz w końcowej klasyfikacji do mezoregionu Równina Gorzowska.
Nazwa
Pierwotna nazwa pochodzi prawdopodobnie od średnio-dolno-niemieckiego grëve (grave), współcześnie Graf "hrabia" oraz dorp, współcześnie dorf "wieś".
Nazwa na przestrzeni wieków: Greuendorp 1337, 1486, 1495; Grevendorp 1393; Gossen Greuendorp 1608; Gräfendorf 1833; Gräfendorf do 1945[4].
Historia
- 1337 - wzmianka w księdze ziemskiej margrabiego brandenburskiego Ludwika Starszego pod nazwą Greuendorp, w ziemi mieszkowickiej: Greuendorp LIIII mansos, dos VI, Nicolaus de Speningen pro seruitio XII mansos, pactus VI solidos, quondam VIII modios siliginis et tot Auene, taberna exusta, Molendinum desertum[5] – wieś liczy 54 łany, wolne od ciężarów podatkowych jest 6 łanów parafialnych (dos), lennikiem zobowiązanymi do służby konnej jest Nicolaus de Speningen posiadający 12 łanów, pakt (pactus) płacony rycerstwu przez chłopów wynosi 6 szylingów (solidos), dawniej 8 półkorców żyta i tyle samo owsa, karczma zniszczona, młyn opuszczony.
- 15.05.1486 - margrabia Jana Cicero nadaje w lenno Johannowi Daum i Kastnerowi z Kostrzyna wieś Greuendorp bey Bernwald (Goszkówek koło Mieszkowic)[6][7]
- 1495 - bracia Hans i Busso von Sydow z Sitna otrzymują od margrabiego Jana Cicero m.in. trzy części (niem. 3 Theilen) wsi Greuendorp[8][9]
- 1536 - Busso von Sydow (syn Busso wzmiankowanego w 1495 r.) posiada m.in. trzy części Goszkówka[8]
- 1618-38 – wieś zniszczona podczas wojny trzydziestoletniej
- 1693 - folwark Goszkówek przyłączono do Wierzchlasu; dalsze losy związane są z tą wsią
- 1771 - właścicielem Wierzchlasu i Goszkówka zostaje łowczy von Zinnow
- 1775 – właścicielem Wierzchlasu i Goszkówka zostaje radczyni wojenna Krüger z Krzymowa
- 1800 – właścicielem Wierzchlasu i Goszkówka zostaje starosta Carl Ludwig Alexander von Zinnow (1774-1808)
- 1803 – właścicielem Wierzchlasu i Goszkówka zostaje von Bredow
- 1804 – właścicielem Wierzchlasu i Goszkówka zostaje kupiec i senator Ernst Wilhelm von Witte (1783-1821)
- 26.09.1900 - Ada Lonny Dora von Witte (ur. w Klein-Mehszow 25.09.1879, zm. w Poczdamie 19.09.1945) wychodzi za mąż w Berlinie za Friedricha-Wilhelma grafa von Schlieffen (ur. w Kotzenau 17.08.1868, zm. w Wierzchlasie 09.03.1923), który staje się właścicielem majątku.
- 1920 - założono cmentarz ewangelicki[10].
Właściciele Goszkówka
Imię i nazwisko |
Lata
|
Nicolaus de Speningen |
1337
|
Johann Daum, Kastner z Kostrzyna |
1486-?
|
von Sydow |
1495-1771
|
von Zinnow |
1771-1775
|
Krüger |
1775-1800
|
von Zinnow |
1800-1803
|
von Bredow |
1803-1804
|
von Witte |
1804-1900
|
Friedrich-Wilhelm graf von Schlieffen |
1900-1923
|
Ada von Schlieffen, wdowa |
1923-1945?
|
Ludność
Liczba ludności w ostatnich 3 wiekach[11][12]:
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 35370
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 327 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ GenWiki – Gräfendorf (Königsberg). [dostęp 2011-07-06].
- ↑ Nazwy miejscowe Polski: historia – pochodzenie – zmiany. Kazimierz Rymut (red.). T. III. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN, 1999, s. 274. ISBN 83-85579-64-7.
- ↑ Ludwig Gollmert: Das Neumärkische Landbuch Markgraf Ludwigs des Älteren vom Jahre 1337. Nach einer neu aufgefundenen Handschrift des vierzehnten Jahrhunderts. Frankfurt am Oder: 1862, s. 11-12.
- ↑ Adolph Friedrich Riedel: Codex diplomaticus Brandenburgensis.... T. 19. Berlin: F.H. Morin, 1860, s. 53.
- ↑ Märkische Forschungen. Verein für Geschichte der Mark Brandenburg. Karl Kletke (red.). T. 12. Berlin: Ernst & Korn, 1868, s. 317.
- ↑ a b Hans von Sydow: Genealogie der Familie von Sydow. Dobberphul bei Schönfliess: 1877, s. 17.
- ↑ Adolph Friedrich Riedel: Codex diplomaticus Brandenburgensis.... T. 24. Berlin: 1863, s. 211.
- ↑ Na terenie ogrodzonej szkółki leśnej; zachował się jedynie starodrzew
- ↑ Neues topographisch-statistisch-geographisches Wörterbuch des preussischen Staats. Alexander August Mützell, Leopold Krug (red.). T. 2. Karl August Kümmel, 1821, s. 71.
- ↑ Güthlein: Topographische Uebersicht des Appellationsgerichts-Departements Frankfurt a/O: Zusammengestellt von Güthlein. Gustav Harnecker & Co., 1856, s. 60.
Bibliografia